İntellektual-Elektron Kitabxananın təqdimatında
Yüklə 2,89 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Yenə sənsiz göz ağlar, cism üryan, çöhrə sapsarı, Payızdır: gur yağış, çılpaq budaqlar, sarı yarpaqlar.
- Elə bil tapdalanmış haqqıdır məzlumların yerdə, Bu az ömründə çox görmüş ayaqlar, sarı yarpaqlar.
www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 178 178 Yenə sənsiz göz ağlar, cism üryan, çöhrə sapsarı, Payızdır: gur yağış, çılpaq budaqlar, sarı yarpaqlar. Deyirlər hər ağac bir aşiqin qəm dəftəri olmuş, Bu dəftərdən qopan solğun varaqlar – sarı yarpaqlar Elə bil tapdalanmış haqqıdır məzlumların yerdə, Bu az ömründə çox görmüş ayaqlar, sarı yarpaqlar. Eşitsən bağçada yüngül xışıltı, anla ki, Fəhmi Bilib talelərin sakitcə ağlar sarı yarpaqlar Bakının adının və əhalisinin Hindistanla bağlılığı üç faktorda təzahür edir. Birinci faktor, qeyd etdiyimiz kimi islamdan əvvəlki dövrdə Hindistandan bura gələn və bizim nöyütü Allah bilib ona, daha doğrusu, ondan yaranan Alova sitayiş atəşpərəstləri (belə məlum olur ki, nöyütü «allah» bilməkdə qədim hind atəşpərəstləri indiki ingilisləri, amerikalıları çox-çox qabaqlamışdılar), ikinci faktor artıq bu yaxınlarda, yəni iki yüz il əvvəl Bakıya gəlib Suraxanıda məskunlaşan Hindistanın krişnaidləri, üçüncü faktor isə mənim nənəmin Buddaya oxşamasıdır. www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 179 179 179 Birinci faktor barədə söhbət etmişik, ikinci faktora isə Bakı memarlığından danışanda toxunacağıq. Hə, qalır üçüncü faktor, yəni mənim nənəmin Buddaya oxşamağı. Bir neçə il bundan əvvəl təsadüfən əlimə düşən bir kitabda Həzrəti- Buddanın şəklini görmüşdüm. Çox əntiqə şəkil idi: özü ortada hərəkətsiz oturaraq ilahi və əbədi bir istirahətlə məşğuldur, bütün kainat – ulduzlar, ay, günəş, insanlar, dağlar, daşlar, bir sözlə, hər şey onun ətrafına fırlanır. O saat nənəm yadıma düşdü və təsəvvürümdə əntiqə bir multfilm (indiki dillə desək, cizgi filmi) canlandı – nənəm köhnə həyətimizin ortasındakı balaca otağında bardaş qurub Quran oxuyur, bütün ailə üzvlərimiz isə həyət qarışıq asta-asta onun başına fırlanır. Həm də nənəmdən başqa hamı ikiqat hərəkətdədirlər, yəni babam buxara papağını təmizləyir, atam kommunizmin məziyyətlərindən danışır, əmim kazbeki damağına sıxıb damda quş uçurdur, anam corab toxuyur, bibimsə uzun saçlarını hörür. Bu multfilmin ən maraqlı detalı isə bu idi ki, hamı öz işini görməklə bərabər gözucu, hiss olunmadan nənəmə baxırdı, elə bil onun qəzəbli baxışlarıyla toqquşmaqdan qorxurdular, ehtiyat edirdilər. Yox, heç kim nənəmdən qorxub eləmirdi, əstəğfürullah, Əzrayıl deyildi ki qorxaydılar ondan. Ümumiyyətlə, dünyavü-üqbadə nənəmdən qorxan yeganə məxluq bizim həyətdəki pişiyimiz idi ki, binayi- qədimdən nənəmin ondan zəhləsi gedirdi. www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 180 180 – Biqiryət kopoyoğlu, (pişiyi deyirdi) siçan- siçovul görəndə qorxudan az qalır girsin yerə, bizə çatanda sinəsini qabağa verib elə gəzir ki, elə bil Rüstəm-Zalın pələngidi. Hərçənd, Rüstəm Zalın pələng saxlayıb- saxlamaması barədə tarixi mənbələrdə heç bir məlumat yoxdur, lakin bizim pişik həyətdə siçan, ələlxüsus da siçovul görəndə, doğrudan da tamam dəyişirdi, prezident müşavirəsində əyləşən indiki nazirlərin sifətini alırdı, bu da əlbəttə ki, nənəmin xoşuna gəlmirdi. Büzüşmüş pişiyə baxıb deyinirdi ki, anası siçovulları cüt-cüt boğurdu, onun qorxusundan həyətə siçovlu yox e, heç milisaner də gəlmirdi. Qorxurdular ki, naqafil çıxıb atdanar sifətdərinə. Heyif, maşın altında qalıb öldü yazıq. Bu bifər bilmirəm kimə oxşadı. Nənəmin sözündə müəyyən qədər həqiqət olsa da, şəxsən mən pişiyimizi çox gözəl başa düşürdüm. Bakının mistik aurasının təsiri altında bizim yerli siçovullar böyüyüb elə qorxunc görkəm almışdılar ki, elə mən özüm də, on-on iki yaşınacan onlardan it kimi qorxurdum, o ki qaldı fəqir, arıq bir pişik ola. Hə, sözüm ondadı ki, əslində ailə üzvlərimizdən heç biri nənəmdən qorxub eləmirdi. Sadəcə, bizimkilərçün nənəm müəyyən mənada prizma rolunu oynayırdı, bütün hərəkətlərinin, əməllərinin mahiyyəti bu prizmadan keçən zaman açılırdı, içi görünürdü, heç nəyi gizli saxlamaq olmurdu. Çox vaxt onun dediklərini qulaq ardına vursalar da, fikir verməsələr də ( ən çox da kommunist atam) hamı ürəyinin dərinliyində bilirdi ki, arvad müəyyən www.elmler.net - Virtual İnternet R esurs M ərkəzi İlqar Fəhmi Qədim miniatür və xəttatlıq sənəti. Bakı tarixindən kollaj 181 181 181 dərəcədə haqlıdır. Lakin onun həqiqətləri, bir növ, dünyadan bixəbər olan, qaranlıq bir mağaradan çıxmış övliyaların moizələri kimi qəbul edilirdi, yəni bəlkə də sən düz deyirsən, lakin bu dünyada elə yaşamaq olmaz, bu zamanın öz hökmü var, gərək məhz biz olan kimi olasan, yoxsa aqibətin heç də yaxşı olmaz. Beləcə, ailəmizdəki bu cür qısaqapanmalar məndə ilk dəfə dünyavi həqiqətlərin nisbiliyi barədə fikir yaratmış oldu. Atam bir söz deyirdi, fikirləşib görürdüm ki, haqlıdı, düz deyir. Sonra nənəmin yanına gəlirdim, o öz növbəsində atamın dediyinin əksini israr edirdi, fikirləşib baxırdım ki, arvad da düz deyir. Babam bu iki qütbün arasında barışdırıcı mövqe tutubdu, baş sındırıb baxırdım ki, ən ağıllısı kişinin fikridir. Lap axırda da avara, cüvəlləğı əmim gəlib özünü çatdırırdı və mübahisə gedən mövzuda elə bir naqolay fikir deyirdi ki, hamımız çaş-baş qalırdıq, məlum olurdu ki, əvvəl deyilənlərin hamısı içiboş fındıq imiş, ən ağıllı adam elə əmimdi ki, ondan ötrü dünyada ən böyük həqiqət kazbekin içini doldurmaqçün şey tapmaqdan və sökdüyü maşın mühərrikini necə lazımdı yığıb, tez pulunu almaqdan ibarətdir. Əslində bir fəlsəfi kateqoriya olaraq, «həqiqət»ə nifrətim də elə həmin vaxtlardan başlamışdı və bu «həqiqət» deyilən məfhum mənim təsəvvürümdə hər bir potensial «klientin» şəhvani istəklərinə uyğunlaşmağa qadir olan fahişə arvadlar görkəmində canlanmışdı. Sadəcə, araşdırdığımız situasiyada, kişi bədəninin yerini insan şüuru tuturdu. Yüklə 2,89 Kb. Dostları ilə paylaş:
|