İŞletim sistemleri

c) Yazılım Özellikleri

Bir işletim sistemi, ne kadar mükemmel olursa olsun, uygulama yazılımlarının çokluğu ve kalitesi ile varolabilir. Herhangi bir Linux dağıtımı içerisinde, değişik amaçlara hizmet eden birçok yazılım bulunmaktadır. Ancak her geçen gün bu dağıtımlar da yer almayan yeni yeni yazılımlar çıkmaktadır.

Linux' a özel veya Linux üzerinde geliştirilen yazılımların bazılarını internet sitelerinden bulmak mümkündür. Birkaçı elektronik devre tasarım yazılımları, oyun programları gibi birçok değişik yazılım bulunmaktadır. Programcılık ile uğraşan kimseler için de bir sürü imkan sağlayan Linux üzerinde C, C++, Fortran, Java, Pascal, Ada, Perl, Tcl/Tk, ve diğer derleyicileri, bunların dışında editörler, hata ayıklayıcıları bulunmaktadır.
Linux' un bu denli sevilmesi ve yaygınlaşması çeşitli şirketlerin (Macintosh, Sun, IBM gibi) Linux üzerinde çalışan ticari yazılımlar geliştirmesine yol açmıştır.
Linux' un hem konsolda (text) hem de grafik arabirimi olan X-window' da Türkçe desteği vardır. Söz konusu desteğin daha da yaygınlaştırılması ve genelleştirilmesi için çalışmalar devam etmektedir. Türkiye Linux Kullanıcıları Grubu tarafından yürütülen, Türkçe Linux Dağıtımı Projesi - TüLiDaP dahilinde TURKUAZ ortaya çıktı. Turkuaz, LINUX işletim sistemi üzerinde geliştirilen programların tüm Türkçe desteğini bir araya getirmeyi ve bir dağıtım halinde sunmayı amaçlamaktadır.
Diğer işletim sistemlerine belirgin avantajları vardır. Son örnek olarak Aralık 1997' de Pentium tabanlı işlemcilerde, işlemciye bir makine dilinde bir dizi komut gönderildiğinde makinenin çöktüğü açığa çıktı. Bu hatanın yaması Linux işletim sistemleri için 1 hafta gibi kısa bir sürede yazıldı. Fakat, diğer işletim sistemleri için yamalar hala yapılmış değil.
Linux, dizayn aşamasından bu yana hep birden çok kullanıcıyı desteklemek amacıyla yazılmış ve buna göre programlanmıştır ve birden çok görevin, aynı anda yapılmasına olanak veren bir işletim sistemdir.

d) Shell Kavramı

Shell (kabuk), bilgisayar ile kullanıcı arasında bağlantıyı sağlayan ve Unix’ in bir parçası olan bir kavramdır. Girilen komutları bilgisayara iletir ve sonuçları kullanıcıya iletir. (DOS işletim sistemindeki Command.com gibi düşünülebilir)

e) Sistem Gereksinimi

Linux İşletim Sistemi, 8 MB gerçek bellek, 16 MB’ ı swap olmak üzere, toplam 24 MB’ lık hafıza alanında rahatlıkla gerçekleştirir. (Hatta bu belleğin, yarısın da bile çalışabilir)

f) Linux Çekirdeği (Kernel)

Çekirdek, kısaca Linux işletim sisteminde tüm hayati işlemlerden sorumlu olan yönetim kademesidir. (DOS’ taki Command.com gibi düşünülebilir.

Linux' un çekirdeği bir bakıma sistemin beyni sayılır. Dünya üzerindeki dağıtımların hepsi (Mandrake, Red Hat, Caldera gibi) aynı çekirdeği kullanır, tek değişen şey dosya ve dizin yapısı, dağıtıma giren belgeler, paketler vs' dir.
Çekirdek, sistemin düzgün çalışmasından, bilgisayar kaynaklarının düzenlenmesinden, kullanıcılarının görevlerinin sırayla yapılmasından, bellek denetiminden, yan birimlerin (CD-ROM, teyp, disket sürücü vb) çalışmasından ve benzeri işlemlerden sorumludur.
Aslında Linux, pek çok kullanıcının kafasına masaüstüyle, uygulama yazılımlarıyla, sunucu programlarıyla komple bir işletim sistemi olarak girmiş durumda. Ancak durum bundan biraz farklı. Linux, sistemin yönetimini ele alan çekirdeğin (kernel) adına veriliyor. Derlenmiş hali yaklaşık 500Kb tutan çekirdek, kaynak kodlarıyla sıkıştırılmış halde 20Mb'dan fazla yer kaplıyor. Bu kadar alanda tüm donanım sürücüleri de bulunuyor.

g) Root

Sistemdeki en yetkili kullanıcı, bir başka deyişle sistemin imparatoru. Linux işletim sistemini yönetmek için root kullanıcısı parolasına gerek vardır. Genellikle ağ servisleri, sistem servisleri, kullanıcı açma ve kapama, yedekleme yapma için tüm işlemler root kullanıcısının görevidir ve sistemin tüm sorumluluğu da bu kullanıcıdadır.

h) GNU

Linux projesinin, bugünkü başarısının en büyük nedenlerinden birisi Özgür Yazılım Vakfı (Free Software Foundation - FSF) tarafından hamiliği yapılan GNU projesidir. GNU projesi kapsamında yüksek kalitede bir çok geliştirme ve uygulama yazılımı açık kaynak kodu ile birlikte özgürce dağıtılmaktadır. Bu bağlamda, Linux işletim sisteminin, yalnızca çekirdeğini oluşturmaktadır. Sistemin tüm diğer bileşenleri, GNU vb. kaynaklardan sağlanan özgür yazılım ürünlerinden oluşmaktadır.

Linux, çekirdeği (kernel) Linux B. Torvalds tarafından GPL (General Public License) altında tescillenmiştir. Her isteyen kendi kopyasını yapabilir, satabilir, başkalarına dağıtabilir.

i) Linux Çeşitleri

Çeşitli linux çeşitleri ve fiyatları;

Slackware 10 milyon

Belki de en yaygın olarak yer alan dağıtım, Slackware dağıtımıdır.

Red-Hat 12 milyon

Kurulum sırasında rahatlıkla takip edilebilen menüler ve grafik ekranı var. İnternet’ e bağlanabiliyor.
Gelecek 19 milyon

Web tabanlı linux entegrasyonu geliştire biliyor.

Debian 10 milyon

Deneyimsiz kullanıcılara göre Debian tam bir maceradır.

Caldera 5 milyon

Caldera Linux, masaüstünde ve küçük-orta ölçekli sunucularda ideal bir linux dağıtımıdır.

InfoMagic 7 milyon

Diğer linux dağılımları arasında kendine farklı bir yer edinmiştir.

SuSe 59 $

1993 yılında birkaç Alman genci, Slackware yazılımını baz alarak SuSe’ yi geliştirmişlerdir.

Mandrake 15 milyon

3 yıl önce Fransa’ da Mandrakesoft tarafından geliştirilmiştir.

Turkuaz 12 milyon

Türkçe destek sağlar.

	Mandrake	Caldera	Red-Hat	SuSe	Slackware	Debian
Grafik Arayüz	KDE 1.1	KDE 1.1	Gnome 1.0	KDE 1.1	KDE 1.1	fvwm
Kaynak Kodu	Var	Var	Var	Var	Var	Var
Star Office	Var	Var	Var	Var	Yok	Yok
True Type	Var	Yok	Var	Yok	Yok	Yok
Destek	100 gün e-posta	90 gün e-posta veya tel	90 gün e-posta	e-posta ve telefon	Yok	Yok
Cd Sayısı	6	3	3-11	6	1	4
Avantajları	Red-Hat’ taki tüm paketleri ve daha fazlasını içeriyor	Kolay kurulum ve kullanım yüksek kaliteli teknik hizmet	Kolay kurulum ve kullanım, geniş destek	En geniş uygulama arşivini barındırıyor	Çok geniş bir kesim tarafından kullanılıyor	Çok geniş doküman desteği, düşük fiyat
Dezavantajları	Henüz tam olarak yaygınlaşmadı	Nadiren kilitlenmeler yaşanıyor, GNO eklentisi zor	Kurulumunda bazı hatalar göze çarpıyor, kullanıcı istemese de ilk GNO açılıyor	Kurulumdan sonra bir takım ayarları yapmak zor	Teknik desteği nerdeyse hiç yok, grafik kurulum yapmıyor	Zor kuruluyor, öğrenmesi zor

j) KDE ve GNOME

Her ikiside pencere yöneticisidir, seçim yapma olanağınız da var, Switchdesk komutu size bu konuda yardımcı oluyor.