İstanbul arel üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

24 
 
3.
 
BÖLÜM 
Yöntem 
Bu  bölümde  araştırmanın  modeli,  evren  ve  örneklem,  veri  toplama 
araçları, veri toplanma yöntemi ve veri istatistiksel analizi başlıkları altında yer 
alan bilgiler sunulmuştur. Bu araştırmada iki aşamalı uygulama yapılmıştır ve 
bu çalışmalara ait bilgiler bu bölümde açıklanmıştır. 
 
3.1. Araştırma Modeli
 
Özellikle  Türkiye’de  cinsel  sadizm,  cinsel  mazoşizm  ve  fetişizm 
konularında normal popülasyonla yapılan çok fazla çalışma bulunmadığı için, 
bu çalışmada amaç öncelikle bu konuda literatüre katkıda bulunmaktır. Bunun 
bir  nedeni  de  özellikle  cinsel  bozukluklarla  çalışan  uzmanların  sadizm, 
mazoşizm ve fetişizm alanında kullanabilecekleri bir ölçeğin bulunmamasıdır. 
Hem  orijinal  versiyonundan  farklı  olarak  normal  popülasyon  üzerinden  bu 
kavramları  ölçmesi  hem  de  bu  kavramlar  için  ölçek  adaptasyonu  yapması 
açısından bu çalışmanın önemli olduğu düşünülmektedir. Sadomazoşizm halen 
alanda birçok uzman tarafından patoloji olarak algılanmakta ve sapkınlık olarak 
değerlendirilmektedir. Bu sebeple özellikle Türkiye’de yapılan sadizm içerikli 
araştırmalar  cinsel  suçluları  hedef  almaktadır.  Oysaki  günümüzde 
sadomazoşistik  tutumlar  karşılıklı  rıza  durumunda  normal  popülasyonda  da 
cinsel  fantezi  olarak  yaygın  olarak  kullanılmaktadır  (Yost  ve  Hunter,  2012). 
Freund’un  ölçekleri  hazırlarken  patoloji  tanısı  almış  gruplarla  çalıştığı  göz 
önünde bulundurulduğunda bu çalışmanın, Türkiye popülasyonunu temsil gücü 
sınırlı  olsa  da,  sadomazoşizmin  normal  popülasyondaki  yansımasının 
değerlendirilmesi açısından katkısı olacağı düşünülmektedir. 
 
3.2. Örneklem 
Araştırma  21-55  yaş  arası  gönüllü  katılımcılara  uygulanmıştır.  Ölçek 
uygulama  metodu  olarak  iki  yöntem  benimsenmiştir.  Basımı  yapılmış  olan 
ölçekler  bir  adet  zarfla  beraber  katılımcıya  verilmiştir.  Bu  ölçekten  bağımsız 
olarak  da  önden  gönüllülük  onay  formu  imzalatılarak  alınmış,  ölçek  teslim 
alınırken  kapalı  zarf  içerisinde  katılımcı  tarafından  kapalı  bir  kutuya  atılması 
sağlanmıştır.  Bu  yöntemle  9  adet  ölçek  uygulanmıştır.  İkinci  veri  toplama 
yöntemi  olarak,  internet  üzerinden  form  oluşturularak  internet  ortamında 

---

25 
 
uygulama  yapılması  sağlanmıştır.  Bu  yöntemle  ilk  aşamada  465  adet  ölçek 
toplanmış  ancak  bu  ölçeklerdeki  cinsiyet  dağılımındaki  eşitsizliğin  ve  boş 
bırakılan soruların sayısının güvenilirlik ve geçerlilik ile ilgili sıkıntı yaratmasını 
engellemek için 135 adet ölçek çıkarılmıştır. Buna göre, bu araştırmada 330 adet 
ölçek  üzerinden  bir  analiz  yapılmıştır.  Çalışmada  155  erkek  ve  175  kadın 
araştırmaya  dâhil  edilmiştir.  Katılımcıların  %35’i  inanmayan  veya  çekimser 
iken,  %65’i  bir  dine  inanmaktadır.  Araştırmanın  büyük  bir  bölümü  %58  ile 
lisans ve altı eğitime ve %42’si ile yüksek lisans ve üstü mezuniyet durumuna 
sahiptir.  Katılımcıların  %64’ü  bekâr  ve  %36’sı  evlidir.  Araştırma 
katılımcılarının %47,3‘lik bölümü orta gelir düzeyi (net 2.000-5.000 TL arası), 
%41,8’lik bölümü yüksek gelir düzeyi (net 5.000 TL üstü), %7’lik bölümü ise 
düşük gelir düzeyinden (net 2.000 TL altı) gelmektedir.  
 
3.3. Veri Toplama Araçları 
Bu  bölümde  katılımcılara  verilen  formların  içerikleri  ayrıntılı  olarak 
anlatılacaktır. 
3.3.1.
 
 Gönüllü Katılım Formu 
Araştırma ölçeğinin başında bulunan bu formda; araştırma ile ilgili kısa 
bilgi,  araştırmacının  iletişim  bilgileri,  araştırmanın  içeriğiyle  ilgili  uyarı,  isim 
yerine gizliliği korumak amacıyla rumuz bölümü ve araştırma katılımcısının 21 
yaşın  üzerinde  olduğunu  onayladığı  bölüm  bulunmaktadır.  Ölçek  soruları, 
verilebilecek  herhangi  bir  rahatsızlığı  engellemek  amacıyla,  katılımcının  21 
yaşın  üzerinde  olduğunu  ibraz  ettiği  kısmı,  katılımcının  açıkça  görebilmesine 
imkân verecek şekilde ayarlanmıştır.  
3.3.2.
 
Demografik Bilgi Formu 
Ölçeğin ikinci bölümünde bulunan bu formda, cinsiyet, yaş, meslek, dini 
tercih, eğitim durumu, medeni hal, çocuk sayısı, aile gelir düzeyi, kardeş sayısı, 
anne ve baba eğitim durumu, ailenin kaçıncı çocuğu olduğuna dair bilgileri ile 
menopoz ve gebelik dönemine ait bilgiler sorgulanmaktadır. 
3.3.3.
 
Freund’un Cinsel Sadizm, Mazoşizm ve Fetişizm Ölçekleri 
Araştırmada  güvenilirlik  ve  geçerliliği  yapılması  planlanan  bu  3  adet 
ölçek Freund, Steiner ve Chan tarafından 1982 yılında son haline getirilmiş olan 
Cinsel  Sadizm,  Cinsel  Mazoşizm  ve  Fetişizm  ölçekleridir.  Bu  ölçekler, 
pedofililer ve cinsel suçlularla uzun yıllar çalışan Freund’un tanı koymak için 

---

26 
 
ilk  sürümünü  1971  yılında  oluşturduğu  ve  ölçeklerin  son  halini  1982  yılında 
tamamladığı; içerisinde sadizm, mazoşizm ve fetişizm haricinde transvestizm, 
autogynephilia,  pedofili,  hebefili,  voyörizm  ve  eksibisyonizm  ölçeklerinin  de 
bulunduğu  “Cinsel  Yönelim  İnceleme  Taslağı
1
”ndan  temin  edilmiştir.  Clarke 
Psikiyatri  Enstitüsü  Cinsiyet  Kimliği  Kliniği’nde  zihinsel  özür,  psikoz  veya 
psikoz  başlangıcı  tanısı  almış,  124  erkek  hastayla  erkek  homoseksüeller  ile 
heteroseksüeller  arasındaki  karşıt  cinsiyet  tipolojisini  ölçmek  amacıyla 
gerçekleştirdiği  araştırmada,  cinsel  sadizm,  cinsel  mazoşizm  ve  fetişizm 
ölçeklerini kullanmıştır (Freund, 1982). Bunların haricinde erkeklere karşı erotik 
çekiciliği ölçen “Andro Ölçeği”, benzer şekilde kadınlara çekiciliği ölçen “Gyne 
Ölçeği”, erkekler için kadınsı cinsiyet kimliğini ölçen “Cinsiyet Kimliği Ölçeği” 
ve heteroseksüel deneyimi gösteren bir ölçek de kullanmıştır.  
Freund (1982), bu araştırma içerisinde mazoşizm ve sadizm ölçeklerini 
kullanma sebebi olarak klinik gözlemleriyle ulaştığı erkeklerde transvestism ile 
beraber  yüksek  oranda  mazoşizmin  ortaya  çıktığı  sonucuna  bağlamıştır 
(Fetişizm; F = 38.5, df = 3.11, p<.001/ Mazoşizm; K-W= 17.5, df = 3, p<.001/ 
Sadizm; K-W= 17.4, df = 3, p<.001). 
Paitich  ve  diğerleri  (1977),  Freud’un  geliştirdiği  Cinsel  Yönelim 
İnceleme  Taslağının  psikometrik  olarak  kullanıldığını  ve  kapsamlı  bir  ölçek 
olduğunu belirtmiştir. 
Kurt  Freund  tarafından  akademik  olarak  yayınlanmayan  Parafili 
Ölçekleri, kendisiyle 1980 yılından itibaren vefatına kadar aynı laboratuvarda 
çalışmış  olan  Ray  Blanchard  tarafından,  kapsamlı  araştırmalar  sonucu 
oluşturulmuş  ölçeklerin  literatüre  geçmesi  amacıyla,  Toronto  Üniversitesi’nin 
internet sayfasında bir makale şeklinde yayınlanmıştır.    
Kurt 
Freund 
(1914-1996), 
Çekoslovakya’da  doğup  büyümüş 
araştırmalarına  Prag’da  başlamış,  1968  yılında  Kanada’ya  taşınarak 
Toronto’daki Clarke Psikiyatri Enstitüsü
2
’nde çalışmaya başlamış bundan kısa 
bir süre sonra erkekler için erotik tercih ve cinsiyet kimliği için öz bildirim ölçeği 
hazırlamaya başlamıştır (Blanchard, 2009). Freund' un ölçeklerin üzerine bastığı 
                                                           
1
  
Sexual Deviation Examination Scheme 
2
 
Şimdi ki Bağımlılık ve Zihinsel Sağlık Merkezi (Centre for Addiction and 
Mental Health-CAMH) 
 

---