80
TƏHARƏTİN HÖKMLƏRİ
....................................................................................
............................................................................................................................................
ki, h
ər ikisini bir qüsl və dəstəmazla yerinə yetirməsin.
M
əsələ: 439. Əgər qadın özündən gələn qanın yara qanı
olmadığını bilirsə və istihazə, heyz, yaxud nifas qanı olduğuna
ehtimal verirs
ə, bu surətdə əgər o qan şəri baxımdan heyz və nifas
qanının hökmünü daşımasa, həmin qadın istihazə hökmünə əməl
etm
əlidir. Hətta əgər istihazə qanı və ya digər qanlar olduğunda
şəkk edərsə, onların nişanəsini daşımırsa, ehtiyat-vacibə əsasən,
istihaz
ənin əməllərini yerinə yetirməlidir.
HEYZ
Heyz,
əksər halda, hər ayda, bir neçə gün müddətində,
qadınların rəhimindən xaric olan bir qandır. Qadın heyz qanı
gördüyü zaman, haiz adlanır.
M
əsələ: 440. Heyz qanı əksər hallarda qəliz və istidir, rəngi
qara yaxud qırmızıdır. Təzyiqlə və azacıq yandırıcılıqla xaric olur.
M
əsələ: 441. Seyidə (Qüreyşiyyə) olan qadınların altmış,
seyid
ə (Qüreyşiyyə) olmayan qadınlar isə əlli yaşları tamam
olduqdan sonra yais
ə olurlar, yəni heyz qanı görmürlər.
M
əsələ: 442. Qızın (hicri-qəməri tarixilə) doqquz yaşı tamam
olmamışdan əvvəl və qadının yaisə olduqdan sonra gördüyü qan
heyz deyildir.
M
əsələ: 443. Hamilə və uşağa süd verən qadınların da heyz
qanı görmələri mümkündür.
M
əsələ: 444. Doqquz yaşının tamam olub-olmamasını
bilm
əyən bir qız uşağı, heyzin əlamətləri olmayan qan görsə, heyz
deyildir. Əgər heyzin nişanələri onda olsa, heyzdir və onun
doqquz yaşının başa çatdığı məlum olur.
M
əsələ: 445. Altmış yaşı olub-olmamasında şəkk edən bir
qadın, əgər qan görsə və o qanın heyz olub-olmadığını bilməsə,
altmış yaşının tamamlanmadığını əsas götürməlidir.
M
əsələ: 446. Heyzin müddəti üç gündən az və on gündən çox
olmur. Üç günd
ən azacıq az olsa da belə heyz deyildir.
81
HEYZ
................................
................................
................................
..........
............................................................................................................................................
M
əsələ: 447. Heyzin əvvəlinci üç günü ardıcıl olmalıdır.
Dem
əli, əgər məsələn; iki gün qan görüb, bir gün pak olursa və
yenid
ən bir gün qan görürsə, heyz deyildir.
M
əsələ: 448. Tamam üç gün ərzində qanın çölə gəlməsi lazım
deyil; F
ərcin daxilində qan olsa kifayətdir. Əgər üç gün ərzində,
azacıq pak olsa belə ki, üç gün ərzində fərcində qan olubdur
des
ələr heyzdir.
M
əsələ: 449. Birinci və dördüncü gecədə qan görməsi lazım
deyil. Amma ikinci v
ə üçüncü gecələrdə qan dayanmamalıdır.
Dem
əli, əgər birinci günün sübh azanından üçüncü günün
qürubunad
ək ardıcıl olaraq qan gəlsə; yaxud birinci günün
ortalarında başlayıb dördüncü günün həmin vaxtında dayansa və
ikinci v
ə üçüncü günün gecələrində heç dayanmasa, heyzdir.
M
əsələ: 450. Əgər üç gün ardıcıl olaraq qan görüb sonra pak
olsa v
ə yenidən qan görsə, bu halda qan gördüyü və arada pak
olduğu günlər üst-üstə on günü keçməsə, daha üstün nəzərə əsasən
arada pak olduğu günlərdə də heyzdir.
M
əsələ: 451. Əgər qadın, müddəti üç gündən artıq və on
günd
ən az olan qan görüb o qanın çiban və ya yara yaxud heyz
qanı olduğunu bilməsə, qan gəlməmişdən qabaq pak idisə paklığı
əsas götürməlidir. Əgər qan gələndən qabaqkı vəziyyəti məlum
olmasa ehtiyat-vacib budur ki, haizin v
ə qeyri-haizin əməllərini
yerin
ə yetirsin.
M
əsələ: 452. Əgər qadın heyz və ya bəkarət qanı olduğunu
bilm
ədiyi bir qan görsə, özünü yoxlamalıdır: yəni fərcinə bir
miqdar pambıq daxil edib, bir az gözlədikdən sonra çıxarmalıdır,
əgər pambığın ətrafı bulaşmışdırsa, bəkarət qanıdır. Əgər qan
onun h
ər yerinə yetişibsə, heyz qanıdır.
M
əsələ: 453. Əgər üç gündən az müddətdə qan görüb pak olsa
v
ə yenidən üç gündən sonra qan görsə, ikinci qan heyzdir. Birinci
qan, ad
ət günlərində olarsa hayizin tərk etməli əməllərini tərk
etsin v
ə müstəhazənin əməllərini yerinə yetirsin.
82
TƏHARƏTİN HÖKMLƏRİ
....................................................................................
............................................................................................................................................
HA
İZİN HÖKMLƏRİ
M
əsələ: 454. Haiz qadına bir neçə şey haramdır:
1-D
əstəmaz, qüsl, yaxud təyəmmüm ilə yerinə yetirilməli olan
ibad
ətlər; amma dəstəmaz, qüsl və təyəmmüm lazım olmadığı
ibad
ətləri (meyyit namazı kimi) yerinə yetirməsinin eybi yoxdur.
2-
Cünub şəxsə haram olan bütün şeylər; (Cənabətin
hökml
ərində deyilib).
3-F
ərc ilə (cinsiyyət üzvü ilə) cima etmək; həm kişi, həm də
qadın üçün, hətta əgər dəllək kəsən yerə qədər daxil olsa və məni
g
əlməsə də, haramdır. Ehtiyat-vacib budur ki, dəllək kəsən yerdən
az da daxil etm
əsin və haiz qadınla arxadan (anal dəliyindən)
yaxınlıq etmək işkallıdır.
M
əsələ: 455. Qadının heyz olduğu qəti olaraq məlum olmadığı,
amm
a şərən özünü heyzli hesab etməsi lazım olan günlərdə də,
onunla cima etm
ək haramdır. O halda on gündən çox qan görən və
sonradan açıqlanacaq göstərişlərə əməl edən qadın gərək öz
qohumlarının adət günlərini özünə heyz qərar versin. Əri o
günl
ərdə onunla yaxınlıq edə bilməz.
M
əsələ: 456. Əgər qadının heyz günləri üç qismə bölünsə və
kişi onlardan birinci qismdə, öz qadını ilə öndən cima etsə,
ehtiyat-müst
əhəbə görə gərək on səkkiz noxud qızıl, fəqirə kəffarə
versin. Əgər ikinci qismdə cima etsə, doqquz noxud qızıl, üçüncü
qismd
ə cima etsə, gərək dörd noxud yarım qızıl, kəffarə versin;
m
əsələn: altı gün heyz görən qadının əri, onun birinci və ikinci
gec
əsi və ya güdüzündə, onunla yaxınlıq etsə, gərək on səkkiz
noxud qızıl versin. Üçüncü və ya dördüncü gecəsi və ya
güdüzünd
ə, yaxınlıq etsə doqquz noxud, beşinci və ya altıncı
gec
əsi və gündüzündə, gərək dörd noxud yarım qızıl kəffarə
versin.
M
əsələ: 457. Ehtiyat-müstəhəbə görə heyz halında olan
qadınla, arxadan yaxınlıq etməyin də gərək kəffarəsini versin.
M
əsələ: 458. Ehtiyat-müstəhəb budur ki, on səkkiz noxud
Dostları ilə paylaş: |