Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 bron
Yüklə 3,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865
108 trouwd is, licht de beschuldiging van groote lichtvaardigheid zou kunnen uitspreken. ARSTEN
hier nog verwijderd van hetgeen later K ECK
(nomen et omen!) aan het licht heeft gebracht. Voor men over K ARSTEN'S uitgave oordeele, neme men de moeite om eens te vergelijken wat S CHNEIDEWIN, R. ENGER en N
hebben gegeven, en men zal mij moeten toestemmen, dat het soms nog te verkiezen is eene onzekere gissing te volgen dan die gewrongene dusgenaamde explicatie. Maar men behoeft zich niet bij geleerden van den tweeden rang te bepalen. Van G
. HERMANN wordt te recht in de praefatio p. XII beweerd, dat hij dikwijls zijn vernuft minder gescherpt heeft om de ware lezing te vinden dan om de bedorvene uit te leggen: ‘Admirere licet eorum (K LAUSENI et H
ERMANNI ) eruditionem et acumen, non raro tamen te ceterosque consolabere, quos natura coegit mediocri supellectile esse contentos.’Voeg hierbij dat H ERMANN soms ook groote scherpzinnigheid noodig had om zijne eigene gissingen aannemelijk of zelfs duidelijk te maken, en het zoude vreemd schijnen, dat toch zijne uitgave bij de Duitschers zooveel goedkeuring gevonden had, indien wij niet wisten, dat onze naburen aan H ERMANN
even als aan L ACHMANN een soort van auctoriteit toekennen, en zich al zeer spoedig met hetgeen van hem kwam plachten tevreden te stellen. Of het aan de straks opgegevene uitdrukking over H ERMANN
is toe te schrijven, dat niet alle beoordeelingen in Duitschland zich gunstig over het werk van K ARSTEN uitlieten, laat ik in het midden 1 ; allen erkennen het belangrijke van het werk, en 1 Vgl. Leipz. Repert. XIV . 2er Bd. S. 82-86. Heidelb. Jahrb. 1856 S. 319. R . RAUCHENSTEIN in de N. Jahrb. f. Philol. u. Paed. LXIII , S. 523-550. M . SCHMIDT , Zeitschr. f. Oesterr. Gymnasiën 1856, S. 338-346. - De recensent in het L.R. zegt S. 85, dat hij, wenn ihm auch bei weitem nicht alle vorgeschlagenen Aenderungen nothwendig erscheinen, doch zum oeftern beistimmt und mindestens in der Regel die kritischen Betrachtungen des Hrn. K ARSTEN
anziehend und anregend gefunden hat. Scharfsinn, vertraute Bekanntschaft mit dem Sprachgebrauche der Tragiker, auch Wissen um das, was deutsche Gelehrte geleistet haben zeigt sich überall. R AUCHENSTEIN , S. 529: Wenn wir an sehr vielen Stellen uns veranlaszt finden von den Resultaten des Hrn. K ARSTEN abzugehen, so müssen wir doch zwei Eigenschaften rühmen, wodurch dieser commentarius criticus sehr nützlich und lehrreich wird. Erstens hat K ARSTEN
(wij verkorten hier en verv.) den Text Schritt für Schritt durchgeackert und manche für sicher gehaltene Lesart wankend gemacht, hie und da auch das Richtige gefunden, öfter aber auch künftige Kritikern den Weg zu glücklicheren Emendationen erleichtert. Die zweite Eigenschaft ist die sehr verständige, plane und ruhige Umständlichkeit der Auseinandersetzung ohne unnütze Weitschweifigkeit, u.s.w. M . SCHMIDT heeft drie grieven, waarvan de laatste is onbekendheid met de verdiensten van Duitsche geleerden, waaronder hij met name S CHNEIDEWIN en E
NGER opgeeft. E NGER'S
ARSTEN
en S CHNEIDEWIN'S uitgave in 1856! Evenwel, wat den laatste aangaat, kan hij ook gedoeld hebben op stukken in den Philologus, want K ARSTEN
‘hat sich entgehen lassen was in Zeitschriften und Programmen Treffliches und Vortreffliches geboten war.’ De heer S CHMIDT eindigt niettemin met eene opgave van verbeteringen die blijvende waarde hebben, waaronder echter μ vs. 749 geheel misplaatst is.
Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 109 vertrouwen, dat het goede gevolgen voor A ESCHYLUS zal hebben. Dat er dwalingen in zijn, is niet te ontkennen, maar dat alle verbeteringen goedkeuring zouden vinden, mocht bij A ESCHYLUS niet gewacht worden, en daarvan was geen verwijt te maken. Hoe vele gissingen van de beste critici kunnen de proef niet doorstaan! Trouwens zonder slechte komen ook geen goede verbeteringen te voorschijn; het is al een winst voor de wetenschap, wanneer na aftrek van twijfelachtige of mislukte conjecturen een rest van waarachtige verbeteringen overblijft, die in den tekst eene blijvende plaats vinden. En dat is werkelijk hier het geval. Men lette slechts op Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 110 de zoo eenvoudige verandering van in in 931 ( DDF .), waar C LYTAEMNESTRA AGAMEMNON smeekt, haar verlangen in te willigen; weinige regels vroeger 885 staat
zinnelooze geeft K ARSTEN
eenvoudig is de herstelling van 612 (naar DE PAUW evenwel) door de verandering van in ; μ . In v. 1205 is de verandering van in even gemakkelijk als door den zin vereischt. In vs. 1343 roept A GAMEMNON
door A EGISTHUS
getroffen: μ , K ARSTEN
. De omstelling van 826 en 827 is evident. Wil men meer, men sla op 370 (K ARSTEN )
ESYCH .), 461 voor , 483 (met de explicatie), 608 , 675 μ voor μ μ , 851 voor (want is een stoplap), 870 voor , 933 μ enz. Een gedeelte van deze verbeteringen is reeds, zooals K ARSTEN
zelf opgeeft, door oude uitgevers gemaakt, maar door de nieuweren verwaarloosd. Trouwens bij een schrijver als A ESCHYLUS , op wien reeds zoo talrijke gissingen zijn gemaakt, is het waardeeren van de ware lezing onder een overvloed van verschillende voorslagen soms een niet geringe verdienste. Voorts houde men in 't oog, dat nieuwe door palaeographische evidentie schitterende verbeteringen, zooals C OBET die levert, om dezelfde reden bij A ESCHYLUS niet veel meer te wachten zijn. Wat deze uitgave van anderen vooral gunstig onderscheidt, is de zorg die aan de interpretatie is besteed; niet dat deze bij anderen ontbreekt, maar K ARSTEN
heeft meer dan anderen den gedachtengang en het verband nagegaan, en zich niet tevreden gesteld met eene vertaling, die soms even duister is als het oorspronkelijke, maar op vele plaatsen het ongerijmde van de tot nog toe aangenomene onwedersprekelijk aangetoond. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 Yüklə 3,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|