Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 bron
Yüklə 3,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865
117 Spoedig nam zijne natuurlijke goedhartigheid weder den boventoon. K ARSTEN had
een oprecht en liefderijk gemoed. Het viel hem moeilijk eene dienst te weigeren. Altijd hinderde het hem, wanneer hij uit plichtbesef iemand iets onaangenaams moest aandoen. Altijd was hij, ook met betrekking tot zijne leerlingen, geneigd om het beste van anderen te gelooven en te verwachten. Gelukkig behoeft zijn levensbeschrijver daarvan geen gebruik te maken, maar ware het noodig een verschoonend oordeel voor hem in te roepen, voorwaar hij zou daarop door zijne eigene zachtheid de meeste aanspraak hebben. De stroom des levens loopt onophoudelijk voort en laat geen plaats ledig; maar de herinnering aan een leven in de dienst der wetenschap, aan een nimmer rustende werkzaamheid, aan een mild en edel gebruik van de geschonkene vermogens zal niet spoedig verdwijnen; zij is een kostbaar kleinood voor zijne kinderen, de roem van de Hoogeschool, waaraan hij al zijne krachten gewijd heeft, en voor zijne leerlingen en vrienden eene aansporing om zijne voetstappen te drukken en elk naar zijn vermogen hem te evenaren. Groningen, April 1865. C .M. FRANCKEN . Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 118 L e v e n s b e r i c h t VAN Dr. E .B. SWALUE . Niet zonder aandoening vat ik de pen op, om eenige bijzonderheden mede te deelen uit het leven van een man, die bijkans het vierde eener eeuw jonger dan ik, nu reeds ten grave is gedaald; maar ik doe het tevens met genoegen, omdat ik hoop iets te zullen bijdragen, om hem in zijne veelzijdige verdiensten beter te doen kennen, dan hij gedurende zijn leven door velen gekend of erkend is. E DELHARDUS BERNARDUS SWALUE was de oudste zoon van B ERNARDUS JOHANNES SWALUE , laatst Predikant te Schoonhoven, en E LIZABETH JACOBA FALCK . Hij werd den 8 sten
Januarij 1806 geboren te Stand daar buiten, waar zijn vader toen predikant was. Kort daarna met zijne ouders verhuisd naar Numansdorp, gezegd de Buitensluis, genoot hij aldaar zoodanig onderwijs, dat hij in zijn elfde jaar reeds geschikt gerekend werd voor het bezoeken eener latijnsche school, en aan het huisselijk verkeer van den toenmaligen Rector te
119 Dordrecht, Dr. G . FENEMA , en aan diens zorg voor zijne verdere ontwikkeling toevertrouwd werd. Eigenaardig beschrijft hij zijnen overgang tot de studie in de opdracht zijner straks te vermelden doctorale dissertatie aan zijnen vader, met deze woorden: ‘Primum autem non ad jocum et ludos, quibus haud diffiteor me semper quam maxime delectatum esse, sed ad majora omnia et graviora me a natura esse generatum, jam ea me docuisti aetate, quum mihi nondum tempus esse videbatur de animo ad illa adjiciendo cogitandi. Nunc tuam, mi Pater! prudentiam et sapientiam gratus agnosco; nam si jam tum saluberrimis monitis tuis et exhortationibus non adfuisses, vereor ne semper mihi intempestivum fuisset, quoque sic magis ab humanitate remotus mansissem, eo etiam longius a vera felicitate abfuissem. Etenim haecce studia contra insidias, quibus imbecilla aetas juvenilis petitur, tutissimum praebere praesidium, turbidisque, quibus quotidie agitamur animi motibus, frena injicere, moderari vehementioribus ad hilaritatem compositae indolis impulsibus, denique ad vitam bene beateque transigendam nos praeparare egregie, ipso usu expertus sum.’ Schoon vrolijk van aard, ad jocum et ludos propensus, en daardoor, zoo het scheen, tot ernstiger studie en inspanning minder geschikt, leide hij zich echter met vlijt toe, op het verkrijgen van de noodige kennis, zoodat hij steeds zijne medeleerlingen te boven streefde, en van de eene klasse tot de andere als primus overging; en bij zijne bevordering tot de akademie den 11 den
Junij 1823, de eerste was van de vijf, die met hem gepromoveerd werden. Hij hield toen eene, door hem zelven opgestelde oratie: de viris egregiis, qui linguam patriam nostram maxime exornarunt. Uit de keuze van dit onderwerp blijkt reeds eenigermate zijne later steeds betoonde ingenomenheid met de beoefening der geschiedenis, waarvan hij al spoedig eene proeve gaf, toen hij in het tweede jaar van zijn verblijf aan de Leidsche Hooge- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 120 school een antwoord inzond op de door de literarische faculteit in 1825 uitgeschreven prijsvraag: Philippi I, Burgundiae Ducis, vita, res gestae et mores exponantur ita,
ONI
cognomen tueri possit. Van de vijf ingekomen antwoorden waren er twee, wier opstellers ‘perdigni existimabantur, qui propter eximiam in pervolvendis historiae monumentis industriam, atque in exponendis et dijudicandis rebus diligentiam publice laudarentur.’ Toch, niettegenstaande den gegeven lof, was de faculteit van oordeel, dat het een en ander in de antwoorden van beide gemist werd, wat noodig was, om den uitgeloofden prijs te verkrijgen. Zij voegde er echter bij: ‘Itaque hos juvenes praestantissimos missis responsionibus optimam sui spem praebuisse, et, cum ob modestiam nominum significatione probatam, tum ob insignes in bonis literis profectus, dignos esse, qui aliis in exemplum proponantur, publice declarat Facultas.’ Van de eene verhandeling maakte zich de Heer A .M.C. VAN HALL , van de andere S WALUE
als schrijver bekend. Door dezen uitslag wel eenigzins te leur gesteld, maar toch ook door den verkregen lof gestreeld en aangemoedigd, besloot hij terstond zijne krachten op nieuw te beproeven aan de beantwoording der nu uitgeschreven prijsvraag door dezelfde Faculteit, die dus geformuleerd was: exponantur causae, quibus factum sit, ut
ingezonden antwoorden werd een bepaaldelijk afgekeurd. Van de beide andere werd gezegd, dat daaraan veel meer en lofwaardiger vlijt besteed was, doch dat de een door te groote beknoptheid in het mededeelen der geschiedenis, de ander door te groote uitvoerigheid daarin, aan het doel der prijsvraag niet zóó beantwoordde, dat de prijs er aan kon worden toegewezen. Beide werden echter waardig geacht openlijk met lof vermeld te worden; de een omdat
Yüklə 3,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|