Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 bron
Yüklə 3,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865
143 anderen getuigen, of hij niet was een joviaal makker, en de ziel der gezellige bijeenkomsten, waar het nuttige was gepaard aan het aangename, en of hij niet met vol recht het utile et amusant van den voorhang des houten tempels van Thalia en Melpomene te Amsterdam tot zijn devies zou hebben kunnen kiezen. Werkzaam te zijn was bij H AASLOOP eene passie; nuttig te wezen, anderen bij te staan en te helpen, was hem eene behoefte. Tijdverveling was voor hem eene onbekende ziekte, en te vergeefs zou men hem hebben gezocht op die plaatsen en in die gezelschappen, waar tijd-dooden eene hoofdbezigheid is. Hoewel geene maatschappelijke betrekkingen hem werk verschaften, was hij toch alijd met onvermoeiden ijver bezig, niet om zich zelven eene eerzuil te stichten, maar - om de steenen aan te dragen voor die van anderen, of om het meer materieel belang zijner medemenschen te bevorderen. Ik zeide zoo even, dat Elburg vooral het voorwerp was van zijne belangstelling, en, zoo ik geloof, niet zonder reden. H AASLOOP was voor deze stad, wat b.v. W AGENAAR
voor Amsterdam, M OULIN
voor Kampen, VAN HATTUM voor Zwolle, en zoo vele andere stedebeschrijvers voor de plaats hunner inwoning zijn geweest, evenwel met dit onderscheid, dat niet de drukpers, maar alleen zijne onvermoeide pen en teekenstift een aantal exemplaren der beschrijving van Elburg in het aanzijn heeft geroepen, geillustreerd door afbeeldingen, waardoor aan de vergetelheid zijn ontrukt de torens en poorten, die Elburg hebben omringd, voor dat zij opgeofferd werden aan plantsoenen en Engelsche kronkelpaden. H AASLOOP sloot zijne belangstelling niet op binnen de wallen der kleine voormalige vesting, maar breidde ze uit over de geheele Veluwe, die het voorwerp was zijner onderzoekingen, nu eens met eenig liefderijk doel, dan weder in het belang der wetenschap. Immers toen Ds. H ELDRING na lang zwoegen eindelijk water had gekregen te Hoenderloo en er ook eene school wilde stichten, achtten beide philan- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 144 thropen wandelingen over de Veluwe niet te vermoeiend om dit plan te bevorderen. Toen K IST
en R OIJAARDS
bezig waren aan het reuzenwerk, Archief voor Kerkgeschiedenis, nam H AASLOOP
op nieuw den wandelstaf in de hand, om met pen en teekenstift gewapend, de kerken op de Veluwe een bezoek te brengen, welke wandelingen reeds waren voorafgegaan door een uitstapje van Kampen naar Arnhem, waarop hij zich ook als een trouw kerkbezoeker heeft doen kennen. Maar veel meer dan door deze en zoo vele andere pennevruchten, als er van hem zijn opgenomen in den Gelderschen Volksalmanak, in het Nederlandsch Magazijn, enz., heeft H AASLOOP WERNER de wetenschap aan zich verplicht door den onvermoeiden ijver, waarmede hij ten allen tijde, en wel geheel belangloos, een ieder ten dienste stond, die zijne hulp behoefde. Hij was een van die mannen, welke hun leven toewijden aan het verzamelen van bouwstoffen - een van het corps onmisbare opperlieden, zonder wier bijstand menig voornaam bouwheer zijnen naam niet door een grootsch gesticht zou hebben vereeuwigd. De Overveluwe, toen nog in zekeren zin voor den archeoloog een weinig bekend binnenland, was voor hem een Californië; met eene gretigheid als die der schatgravers, zocht hij uit sagen en overleveringen, uit plaatsbenamingen, uit gevonden steenen, potscherven en andere voorwerpen goud voor de geschiedenis op te delven; en niemand voorzeker, die er beter toe in de gelegenheid was dan hij, sedert zijn naam als antiquarius van Elburgs omstreken eenmaal was gevestigd. Ieder toch, die een verroest muntstuk, een oud handschrift, een steen van buitengewonen vorm of eenig ander bijzonder voorwerp ontdekte, stelde het H AASLOOP ter hand, en al bleek ook veel van hetgeen men hem aanbood, geen gouderts te zijn, toch heeft hij op deze wijze menigen korrel bijeen verzameld, niet om er zich zelven eene kroon van te smeden, maar om ze in het belang der wetenschap aan anderen af te staan.
145 De musea te Zwolle en te Leiden 1 bezitten van hem menig steenen werktuig of wapen van de oudste bewoners der Veluwe, en versteeningen, die tot ons spreken van den alouden toestand des bodems. Aan VAN DER AA leverde hij voor het Geographisch Woordenboek tal van plaatsbeschrijvingen. Voor K IST
en R OIJAARDS
bezocht hij, zoo als wij gezegd hebben, de kerken der Veluwe, las uit den bouwtrant den ouderdom van het geheel of de deelen, veegde het stof der tijden af van den naam des schutpatroons, en zocht verder bijeen wat hun voor het Archief van dienst kon zijn. Voor de Geologische kaart van Dr. S TARING
onderzocht hij nog eens meer bepaaldelijk den bodem, waarop hij reeds zoo vele voetstappen had gezet, en vooral toonde hij zich den naam H ASSE-LOB
waardig, door ook aan nobodies op het gebied der letterkunde zijne schatten af te staan. Immers heeft de schrijver van zijn levensbericht het uitsluitend aan hem te danken, dat hij bij het eerste optreden niet ‘door het krakend ijs’ is gevallen, maar dat zijn eersteling 2 eenige historische waarde bezat. Het was niet alleen met de pen, maar ook met de teekenstift, dat H AASLOOP WERNER zich verdienstelijk wist te maken. Met gelijke accuratesse, als waarmede hij te Dantzig soldaten teekende en later den overste portretteerde, leverde hij afbeeldingen van oude gebouwen, kerken, klokken met hare opschriften, handschriften, zegels en wapens 3
1 Zijne verzameling van Oudheden is na zijn' dood, in zijnen geest, door de erfgenamen overgedaan aan het Museum van Oudheden te Leiden. 2
omwerking van een opstel door H AASLOOP WERNER geleverd. 3 Eenige handschriftelijke aanteekeningen en zegels, alsmede facsimilés van klokkenopschriften op de Veluwe, zijn na zijnen dood ten geschenke gegeven aan de Maatschappij der Nederl. Letterkunde. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 Yüklə 3,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|