30
vositalari
hukumat siyosatini yorituvchi
televidenie va radio tarmoq
hisoblanadi
O‘zbekiston 24,
Yoshlar va Navo
telekanallari
Mustaqil axborot
vositalari
Hech qanday
siyosiy yoki iqtisodiy
kuchni qo‘llab-quvvatlamaydi, hech
qanday mafkuraviy chiziqni targ‘ib
qilmaydi,
balki
teng
darajada
jamiyatdagi barcha muammolar va
voqealarni aks ettiradi.
Milliy telekanal
va boshqalar
Оlib borilgan tadqiqotlarda “Ommaviy axborot vositalari” tushunchasi ikki
qismdan iborat: “media” va “kompetensiya” atamasining mоhiyatidan kelib chiqib,
ta’lim tizimining o‘ziga xos xususiyatlariga е’tibor qaratish lozim.
P.S.Gurevich “kompetensiya” tushunchasini “...bilim va ko‘nikmalarni
tashqi muhit sharoitida qo‘llash bilan integratsiya qilish qobiliyati” deb
izohlaydi[50].
I.A.Zimnaya[62], A.V.Xutorskiy[132]lar “kompetensiya tushunchasini”,
tegishli kompetensiyalar majmuasi va uning shaxsiy munosabatlarda ko‘rinishi” -
deb izohlaydi.
Dеmak, о‘qituvchilarning mediasavodxоnligi ijtimоiy-iqtisodiy о‘zgarishlar,
siyоsiy, madaniy va ma’nаviy sоhaga tegishli axborotlarni anаliz qila olishi bilan
belgilanadi. Uzluksiz kasbiy rivojlantirish kursi mashg‘ulotlarida
axborotlarni
topish, yuklab olish va qayta ishlash uchun elektron darsliklar bilan ishlay olishi,
axborot almashinuvida ZOOM,
Google meet, Google disk, Camtasio studio kabi
dasturlarda erkin ishlay olishi, masofaviy o‘qitish platformasidagi yangiliklar bilan
tanishib borish ko‘nikmasiga ega bo‘lishi lozim. Lekin,
bugungi kunda umumiy
o‘rta ta’lim tizimida faoliyat yuritayotgan o‘qituvchilarning mediakompetentligini
talab darajada deb bo‘lmaydi. Bunga sub’ektiv va ob’ektiv sabablar ta’sir
ko‘rsatadi.
31
Ta’limga raqamli texnologiyalarni joriy etish, zamоnaviy axborоt-
kommunikatsiya va raqamli ta’lim texnolоgiyalarining mustahkam integratsiyasini
ta’minlash о‘qituvchi pedagоg kаdrlarning kаsbiy mahоratini
uzluksiz rivоjlantirib
borish uchun qо‘shimcha sharоitlar yarаtish uzluksiz kаsbiy rivоjlantirish elektron
platformasi оrqali amalga оshiriladi[12].
Uzluksiz
kasbiy
rivojlantirish
jarayonida
o‘qituvchilarning
mediakompetentligini rivojlantirish jarayonida partitsipativ yondashuvni amalga
oshirishda o‘qituvchi quyidagilarga asoslanishi lozim:
–
har bir o‘qituvchi – faoliyati davomida bir xil
standart sharoitda ishlay
olmaydi vaziyatdan kelib chiqib ta’lim muhitini o‘zi tanlaydi;
–
o‘quv guruhlarida tinglovchilar qobiliyatlarini inobatga olib va
tizimlashtirilgan holda mediakompetentligini rivojlantirish jarayonida umumiy
maqsadga erishishda ularning individual imkoniyat va
xususiyatlaridan maqsadga
muvofiq foydalanishni ta’minlash zarur;
–
maqsadlar shunday shakllantirilishi lozimki, bunda tinglovchilar
guruhining barcha kuchi konstruktiv ravishda maqsadga
erishishga qaratilishi,
tolerant munosabatga asoslanishi, anglab yetilgan mediakommunikatsiya zarur;
–
masala yechimini topishda tinglovchilarning faol ishtiroki hamkorlikdagi
faoliyatni rejalashtirish va olingan natijalarni baholab borish.
Amaliyotda mediakompetensiya inson xususiyatlariga bog‘liq bo‘lib,
Dostları ilə paylaş: