Kapital, Cilt: I
Yüklə 2,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
662 Karl Marks Kapital I zenlenmemiþ ve sömürgeciliðin yerine, onun tam karþýtý olan sistemli sömürgecilik niçin gerekli görülüyor? Ama ama Amerikan Birliðinin kuzey devletlerinde, halkýn onda-birinin bile, ücretli-emekçiler tanýmý içine girebileceði kuþkuludur. ... Ýngilterede ... emekçi sýnýf halkýn büyük kýsmýný oluþturur. 77 Ayrýca, sermayenin zaferi için, emekçi insanlýkta kendini mülksüzleþtirme dürtüsü o kadar azdýr ki, Wakefielde göre, kölelik, sömürgeci zenginliðin biricik doðal temelidir. Ne var ki, o köle- lerle deðil; özgür insanlarla iþ görmek zorunda olduðu için, onun sistemli sömürgeciliði yalnýzca pis allerdir.* Saint Domingoya yerleþen ilk Ýspanyollar, hiç Ýspanyol emekçi bulamadýlar. Ama, emekçi olmaksýzýn sermayeleri yokolup giderdi ya da en azýndan, herbirinin kendi elleriyle kullanabileceði küçük küçük parçalara bölünürdü. Ýngilizlerin kurduklarý son sömürgede Swan River sömürgesi bu, fiilen böyle oldu: burada, sermayeyi kullanabilmek için gerekli emekçi yokluðundan, büyük bir sermaye, tohum, araç ve hayvan sürüsü yokoldu ve hiç kimse kendi elleriyle [sayfa 787] kullanabileceðinden fazla sermayeyi elde tutmadý. 78 Halk yýðýnlarýnýn topraktan mülksüzleþtirilmesinin, kapitalist üre- tim tarzýnýn temelini oluþturduðunu görmüþ bulunuyoruz. Oysa bunun tersine özgür bir sömürgenin temeli þudur: topraðýn büyük kýsmý hâlâ kamu mülkiyetidir ve bu nedenle her göçmen, daha sonra geleceklerin ayný þeyi yapmalarýný engellemeyecek þekilde, bunun bir kýsmýný özel mülkü ve kiþisel üretim aracý haline getirebilir. 79 Hem sömürgelerdeki gönencin ve hem de kökleþliþ düþkünlüðün sermayenin yerleþmesine karþý çýkýþýn sýrrý, iþte buydu. Topraðýn ucuz, herkesin özgür ve diley- en herkesin kendisi için kolayca bir parça toprak edinebileceði yerde, emekçinin üründeki payý bakýmdan emek, yalnýz pahalý olmakla kal- maz, ne fiyata olursa olsun toplu emek bulmak da güçleþir. 80 Sömürgelerde emekçinin, üretim araçlarýndan ve kökleri olan topraktan ayrýlmalarý diye bir durumun henüz sözkonusu olmamasý, ya da tek-tük veya pek sýnýrlý ölçülerde görülmesinin yanýsýra, ne tarým sanayiden ayrýlmýþ ve ne de köylülüðün kýrsal ev sanayii yokedilmiþtir. Bu durumda, sermaye için iç pazar nereden saðlanacaktýr? Köleler ile bunlarýn, sermaye ile emeði belli iþlerde biraraya getiren patronlarý dýþýnda, Amerikan nüfusunun hiç bir kesimi, yalnýzca tarýmla uðraþmaz. Topraklarýný iþleyen özgür Amerikalýlar, daha baþka birçok iþler yaparlar. Kullandýklarý eþyalar ile araçlarýn bir kýsmýný, çoðu zaman kendileri yapar- lar. Kendi evlerini çoðu kez kendileri yaptýklarý gibi, emeklerinin ürününü de, ne kadar uzak olursa olsun, pazara kendileri götürürler. Ýplik eðirir, * En kötü olasýlýk. -ç 77 l.c., s. 42, 43, 44. 78 l.c., v. II, s. 5 79 Sömürgeciliðe konu olabilmesi için, topraðýn, yalnýz boþ ve ekilmemiþ olmasý yetmez, özel mülkiyete dönüþtürülebilir, kamu mülkiyeti altýnda olmasý da gerekir. (I.c., v. II, s. 125.) 80 l.c., v..I, s. 247. 663 Karl Marks Kapital I kumaþ dokurlar; sabun ve mum yaptýklarý gibi, çoðu zaman kendi kul- lanacaklarý ayakkabýlar ile elbiseleri de kendileri yaparlar. Amerikada topraðýn iþlenmesi, çoðu kez, demircinin, deðirmencinin ya da bakkalýn ikinci bir iþidir. 81 Böylesine garip insanlar içinde, kapitalistler için, perhiz alaný nerededir? Kapitalist üretimin büyük güzelliði þuradýdýr: yalnýz ücretli iþçiyi durmadan ücretli iþçi olarak yeniden-üretmekle kalmaz, ayný zaman- da, sermaye birikimiyle orantýlý olarak daima bir [sayfa 788] nispi ücretli iþçi artý-nüfusunu da üretir. Böylece, emeðin arz ve talep yasasý doðru çizgi üzerinde tutulur, ücret salýnýmlarý, kapitalist sömürü için doyurucu sýnýrlar içersine alýnýr ve ensonu, emekçinin kapitaliste toplumsal baðým- lýlýðý, bu vazgeçilmez koþul güvenceye alýnmýþ olur; anayurtta kurnaz ekonomi politikçinin, alýcýyla satýcý arasýnda, yani ayný derecede baðým- sýz iki meta sahibi, meta-sermaye sahibi ile meta-emek sahibi arasýnda serbest bir sözleþme þeklinde gösterdiði bu iliþki, aslýnda, tam bir baðým- lýlýk iliþkisidir. Ama sömürgelerde bu güzel hayal yýkýlýr. Burada mutlak nüfus, anayurda göre çok daha büyük bir hýzla artar, çünkü pek çok emekçi, bu âleme, hazýr yetiþmiþ insan olarak adýmýný atar, ama emek pazarý gene de daima gerektiði kadar dolu deðildir. Emeðin arz ve talep yasasý, parçalanmýþtýr. Bir yandan eski dünya, durmadan, sömürmeye ve perhize susamýþ sermaye yatýrýr, öte yandan, ücretli-emekçinin ücretli-emekçi olarak düzenli yeniden-üretilmesi, çok münasebetsiz ve kýsmen de aþýlamayan engellerle karþýlaþýr. Sermaye birikimine oranla sayýca daima fazla ücretli-emekçi üretimine ne olmuþtur? Bugünün ücretli-iþçisi, yarýnýn kendi hesabýna çalýþan baðýmsýz köylüsü ya da zanaatçýsýdýr. Emek pazarýndan çekilmiþtir, ama iþevine de girmemiþtir. Ücretli-emekçilerin, sermaye yerine kendi hesabýna çalýþan, kapitalist beyler yerine kendilerini zenginleþtiren baðýmsýz üreticilere sürekli dö- nüþümü, kendi bakýmýndan, emek pazarýnýn koþullarý üzerinde çok olumsuz etkiler yapar. Yalnýz ücretli-emekçinin sömürü derecesi, aþýrý ölçüde düþük olmakla kalmaz. Ücretli-emekçi baðýmlýlýk iliþkisi ile bir- likte, üstelik, perhizci kapitaliste olan baðýmlýlýk duygusunu da kaybeder. Ýþte size, bizim E. G. Wakefieldin bu kadar yiðitçe, böylesine dokunaklý ve veciz biçimde çizdiði uygunsuzluklar tablosu. Ücretli-emek arzý, ne sürekli, ne düzenli, ne de yeterlidir diye ya- kýnýyor. Emek arzý, daima, sadece küçük deðil, güvensiz ve belirsizdir de. 82
ölçüde, emekçi de o ölçüde büyük bir pay almakta ve o hýzla, o da ka- pitalist olmaktadýr. ... Ömürleri uzun olanlardan bile, çok azý, çok büyük ölçüde servet yýðabilir. 83 Emekçiler açýk bir þekilde, kapitalistin, emek- lerinin büyük bir kýsmýnýn [sayfa 789] karþýlýðýný vermekten kaçýnmasýna 81 l.c., s. 21, 22. 82 l.c.. v. II. s. 116. 83 l.c.. v. I, s. 131. Yüklə 2,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|