Kapital, Cilt: I
Yüklə 2,7 Mb. Pdf görüntüsü
|
659 Karl Marks Kapital I OTUZÜÇÜNCÜ BÖLÜM MODERN SÖMÜRGECÝLÝK TEORÝSÝ 70 EKONOMÝ POLÝTÝK, biri üreticinin kendi emeðine, diðeri baþkala- rýnýn emeðinin kullanýlmasý ilkesine dayanan çok farklý türden iki özel mülkiyet þeklini birbirine karýþtýrmaktadýr. Bunlardan ikincisinin yalnýz- ca doðrudan birincisinin antitezi olmakla kalmayýp, mutlaka onun me- zarý üzerinde boy attýðýný da unutmaktadýr. Ekonomi politiðin yurdu Ba- tý Avrupada, ilkel birikim süreci, aþaðý yukarý tamamlanmýþ bulunmakta- dýr. Burada, kapitalist rejim, ya doðrudan bütün ulusal üretim alanýný egemenliði altýna almýþtýr, ya da ekonomik koþullarýn henüz tam geliþ- mediði yerlerde, eski üretim tarzýna baðlý olmakla birlikte, [sayfa 784] yavaþ
yavaþ çözülmekte olan bu üretim tarzýyla yanyana yaþamaya devam 70 Biz, burada, gerçek sömürgeleri, serbest göçmenlerin yerleþtikleri bakir topraklarý ele alýyoruz. Birleþik Devletler, ekonomik anlamda, bugün bile ancak Avrupanýn bir sömürgesidir. Ayrýca bu kategoriye, köleliðin kaldýrýlmasý ile daha önceki koþullarýn tamamýyla deðiþmiþ olduðu eski plantasyonlar da girer.
660 Karl Marks Kapital I eden toplum katlarýný hiç deðilse dolaylý olarak denetleyecek durumda- dýr. Gerçekler, ideolojisinin yüzüne ne kadar yüksek sesle haykýrýrsa, ekonomi politikçi, bu hazýr bulduðu sermaye dünyasýna, kapitalizm- öncesi dünyadan devraldiði hukuk ve mülkiyet kavramlarýný, o kadar büyük bir çaba ve tatlý dillilikle uygulamaktadýr. Sömürgelerde durum baþka türlüdür. Orada, her yerde; kapitalist rejim, kendi emek koþullarýný, kapitalisti deðil, kendisini zengin etmek için kullanan üreticinin direniþiyle çarpýþmaktadýr. Birbiriyle taban tabana karþýt bu iki ekono- mik sistem arasýndaki çeliþki, pratikte, kendisini bir savaþým ile ortaya koyar. Anayurdun gücüne sýrtýný dayayan kapitalist, üreticinin kendi ba- ðýmsýz emeðine dayanan üretim ve mülk edinme tarzlarýný yolunun üzerinden zorla temizler. Sermaye dalkavuðu ekonomi politikçiyi, ana- yurtta, kapitalist üretim tarzý ile bunun karþýtýnýn teorik özdeþliðini öne sürmeye zorlayan ayný çýkar düþüncesi, onu, sömürgelerde, bu karþýtlýðý itiraf etmeye, iki üretim tarzýnýn uzlaþmaz karþýtlýðýný yüksek sesle ilân etmeye zorlar. Bu amaçla, emekçiler mülksüzleþtirilmeden ve buna uygun olarak üretim araçlarý sermayeye dönüþtürülmeden, emeðin toplumsal üretme gücünün geliþmesinin, elbirliðinin, iþbölümünün, geniþ ölçüde makine kullanýmýnýn vb. olanaksýzlýðýný tanýtlamaya kalkýþýr. Sözde ulusal zenðinlik adýna ve yararýna, halký sefilleþtirecek yapay yolla- rýn araþtýrýlmasý peþindedir. Ýþin burasýnda, büründüðü o mazur gösterme zýrhý, çürümüþ aðaç kabuðu gibi parça parça daðýlýr. E. G. Wakefieldin büyük meziyeti, sömürgeler 71 konusunda yeni bir þey keþfetmesi deðil, ama anayurttaki kapitalist üretim koþullarýnýn gerçeðini buralarda keþ- fetmiþ olmasýdýr. Himaye sisteminin, baþlangýçta, 72 anayurtta yapay ola- rak kapitalist imal etme giriþiminin olmasý gibi, Ýngilterede bir süre Par- lamento yasalarý ile yürütülmeye çalýþýlan Wakefieldin sömürgecilik teorisi de, sömürgelerde, ücretli-iþçi imal etmeye yönelmiþ bir giriþimdi. O, buna, sistemli sömürgecilik adýný veriyor. Her þeyden önce Wakefield, sömürgelerde ücretli iþçi, kendi [sayfa 785] özgür iradesi ile kendisini satmak zorunda bulunan baþka bir insan yoksa, para, geçim araçlarý, makineler ve diðer üretim araçlarý mülkiyetinin, bir adama, henüz bir kapitalist damgasý vurmadýðýný keþ- fetti. O, sermayenin bir þey olmayýp, þeylerin aracýlýðý ile kiþiler arasýnda kurulan toplumsal bir iliþki olduðunu keþfetmiþti. 73 Bay Peelin, 50.000 71 Wakefieldin modern sömürgecilik konusundaki birkaç görüþü, fizyokrat Mirabeau Baba ve hatta çok daha önce Ýngiliz iktisatçýlarý tarafýndan tamamýyla sezilmiþtir. 72 Sonralarý bu, uluslarasý rekabet savaþýmýnda geçici bir zorunluluk halini almýþtýr, ama nedeni ne olursa olsun sonuçlarý aynýdýr. 73 Bir zenci, bir zencidir. Ancak belirli koþullar altýnda bir köle durumuna gelir. Bir pamuk eðirme makinesi, pamuk eðirme makinesidir. Ancak belirli koþullar altýnda, sermaye durumuna gelir. Bu koþullardan koparýldý mý, artýk sermaye deðildir, týpký altýnýn kendi kendine para olmamasý ya da þekerin, þeker fiyatý olamamasý gibi. ... Sermaye de bir toplumsal üretim iliþkisidir. Bir burjuva üretim iliþkisi, burjuva toplumunun üretim iliþkisidir. (Karl Marx Lohnarbeit und Kapital, N. Rh. Zeitung.) n° 266, 7 Nisan 1849 [Ücretli Emek ve Sermaye Ücret, Fiyat ve Kâr, s. 40-41, 41-42.] 661 Karl Marks Kapital I sterlin deðerinde üretim ve geçim aracýyla birlikte, Ýngiltereden kalkýp, ta Batý Avustralyada Swan nehrine gitmesine acýr. Bay Peel, ayrýca, beraberinde erkek ve çocuk 3,.000 kiþilik bir iþçi sýnýfý götürecek kadar da ileri görüþlüydü. Gideceði yere varýnca, Bay Peelin yanýnda, yataðýný yapacak ya da nehirden su taþýyacak bir uþak bile kalmamýþtý. 74 Zavallý
Bay Peel, her þeyi önceden düþünmüþtü de, Ýngiliz üretim tarzlarýný Swan nehrine taþýmayý akýl edememiþti! Wakefieldin aþaðýdaki keþiflerinin anlaþýlmasý için iki noktayý belirtelim: Üretim ve geçim araçlarýnýn, ilk üreticinin mülkiyetinde kal- dýðý sürece sermaye olmadýklarýný biliyoruz. Bunlar, ancak, ayný zaman- da, emekçiyi hem sömürme ve hem de boyunduruk altýna alma aracý olarak hizmet ettikleri zaman, sermaye halini alýrlar. Ama onlardaki bu kapitalist ruh, ekonomi politikçinin kafasýnda, maddi özleri ile o kadar sýký sýkýya kaynaþmýþtýr ki, o, bunlara, her durumda ve hatta tam tersi olduklarý zaman bile sermaye adýný verir. Bu, Wakefieldde de böyledir. Üstelik: üretim araçlarýnýn, kendi hesaplarýna çalýþan pek çok baðýmsýz emekçinin bireysel mülkiyeti halinde parçalanmasýna, sermayenin eþit olarak bölünmesi der. Ekonomi politikçinin, feodal hukukçudan farký yoktur. Bu hukukçu da, salt parasal iliþkilere, feodal hukuðun saðladýðý yaftalarý yapýþtýrdý. Eðer diyor Wakefield, toplumun bütün üyeleri, sermayenin eþit kýsýmlarýna sahip olsalardý ... hiç kimse kendi elleriyle kullanabile- ceðinden fazla sermaye biriktirme dürtüsüne sahip olmazdý. Toprak sahibi olma tutkusunun, ücretle tutulabilecek bir emekçi sýnýfýn varlýðýný engellediði yeni Amerikan sömürgelerinde durum bir dereceye kadar böyledir. 75 Bu nedenle, emekçi, [sayfa 786] kendisi için biriktirebildiði sürece bunu, ancak, üretim araçlarýnýn sahibi olarak kaldýðý sürece yapabilir kapitalist birikim ve kapitalist.üretim tarzý olanaksýzdýr. Bunlar için mutlaka gerekli olan bir ücretli-emekçiler sýnýfý bulunmamaktadýr. Bu durumda, öyleyse, eski Avrupada emekçinin, kendi emek koþullarýn- dan yoksun býrakýlmasý, yani sermaye ile ücretli-emeðin birarada varlýðý nasýl mümkün oldu? Oldukça özgün türden bir toplumsal sözleþme ile. Ýnsanoðlu, sermaye birikimini hýzlandýrmak için, kuþkusuz Ademden beri varlýðýnýn tek ve son amacý olarak hayalinde beslediði basit bir yöntemi benimsedi: bunlar kendilerini, sermaye ve emek sahibi olarak ikiye böldüler. ... Bu bölünme, bir uyum ve birleþ- menin sonucuydu. 76 Tek sözcükle: büyük insan kitlesi, sermaye birikimi onuruna, kendisini mülksüzleþtirdi. Þimdi insan, bu fanatikçe kendini yadsýma içgüdüsünün, böyle bir toplum sözleþmesinin hayal alanýndan gerçek âleme geçire- bileceði insanlarla koþullarýn ancak varolabileceði sömürgelerde, özellikle etkili olabileceðini düþünebilir. Ama eðer öyleyse, kendiliðinden ve dü- 74 E. G. Wakefield, England and America, c. II, a. 33. 75 l.c., s. 17. 76 l.c., v. I, s. 18. Yüklə 2,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|