Karimova shoira mikrobiologiya va immunologiya, virusologiya

Immunoferment analiz usuli (IFA). Ko‘p jihatlari bilan RIA o‘xshab ketadi, biroq undan qo‘shimcha reagentlar – AG va AT, nishonlangan fermentlar (peroksidaza, ishqoriy fosfataza) qo‘llanilishi bilan farqlanadi (rasm 46). Immun kompleks hosil qilingandan so‘ng ushbu sistemaga fermentlar bilan boyitilgan substrakt qo‘shiladi, bunda muhit sarg‘ish (peroksidaza ishtirokida) yoki sarg‘ish- yashil (fosfataza ishtirokida) ranga kiradi. Oxirgi yillarda IFAning turli modifikatsiyalari ishlab chiqilgan. Klinik immunologiya amaliyotida IFA ning qattiq fazali "sendvich" variantidan ko‘proq foydalaniladi. IFA bu variantini bevosita va bilvosita usullari ishlab chiqilgan.
IFA ning bevosita usuli. Antigen adsorbsiya qilingan (polisterol planshetka) qattiq substratga izlanilayotgan antitela aralashmali zardob qo‘shiladi. Agar izlanilayotgan At qon zardobida bo‘lsa Ag bilan mahsus birikadi. Ikkinchi etapida antigenga bog‘lanmagan At lar ko‘p marotaba yuvish bilan chiqarib tashlanadi. Uchinchi bosqichda esa antigen bilan birikgan antitelaga qarshi ferment bilan nishonlangan antiglobulin (kon’yugat) qon zardobi qo‘shiladi. To‘rtinchi bosqichda antitela bilan birikgan ferment markyor miqdori aniqlanadi.
IFA ning bilvosita usuli. Bu reaksiyaning bevosita usuldan farqi antitela adsorbsiya qilingan (polisterol planshetka) izlanilayotgan Ag bo‘lishi ehtimoli bor qon zardobi qo‘shiladi. Agar izlanilayotgan zardobda antigen bo‘lsa antitela bilan birikadi va uning ustiga diagnostik qon zardobi qo‘shiladi, inkubatsiya qilingandan kiyin uni ko‘p marotaba yuvib tashlanadi.
Jadval 10.

PR ning probirkada qo‘yilish sxemasi

Ingredientlar	Probirkalar
	1	2	3	4	5
	Suyultirilgan antigen
	1:100	1:200	1:400	KAg	KAt
Natriy xloridning izotonik suyuqligi (ml)	0,5	0,5	0,5	0,5	0,5
Tekshirilayotgan ekstrakt (antigen ml 1:50, 0,1-4,9)	0,5	0,5	0,5	0,5
Maxsus pretsipitatsiyaga uchratuvchi qon zardob 0,5 ml qoplab tomiziladi
Diagnostik kon zardob	0,5	0,5	0,5	-	0 ,5

Ilova: Kontrollar tekshirilayotgan antigen - normal qon zardobi. Diagnostik qon zardobi – natriy xloridning izotonik suyuqligi.
Ikkinchi bosqichida maxsus antitelani ferment bilan nishonlangan varianti (kon’yugat) qo‘shiladi. Agar izlanilayotgan zardobda antigen bo‘lsa ferment bilan nishonlangan kon’yugat antiglobulin antitela bilan birikadi va substrat xromogen qo‘shilganda rangi o‘zgaradi. Bog‘langan kon’yugatning miqdori tekshirilayotgan namunadagi At yoki Ag miqdoriga to‘g‘ri proporsional.