88
Musiqi.Opera.Balet
100
illiyi
Zakir Bağırov
1916-1996
MART
Zakir Cavad oğlu Bağırov 1916-cı il
mart ayının 16-da Şuşada anadan olmuş-
dur. Ailə vəziyyəti ilə əlaqədar 1924-cü
ildə onu Bakıdakı N.Nərimanov adına 8
saylı uşaq evinə vermişlər. 1929-cu ildən
böyük qardaşının himayəsində yaşamış,
16 yaşında musiqi ilə ciddi məşğul ol-
mağa başlamış və Azərbaycan Dövlət
Konservatoriyasının nəzdindəki musi-
qi fəhlə fakültəsində fortepiano sinfinə
qəbul olmuşdur. 1934-cü ildə musiqi
təhsilini davam etdirmək P.İ.Çaykovski
adına Moskva Dövlət Konservatori-
yasına göndərilmişdir. 1939-cu ildə o,
hərbi borcunu yerinə yetirmək üçün
ordu sıralarına çağırılmış, 1939-1941-ci
illərdə Ryazan şəhərində avtonəqliyyat
alayında qulluq etmişdir. 1941-1945-ci
illərdə Avstriya, Macarıstan, Rumıni-
ya, Finlandiya və Mancuriyada xidmət
etmişdir. Ordudan tərxis olunduqdan
sonra təhsilini davam etdirmiş, 1949-cu
ildə Moskva Dövlət Konservatoriyası-
nı bitirmişdir. Həmin ildən Azərbaycan
Dövlət Konservatoriyasının müəllimi,
1950-1958-ci illərdə Azərbaycan Radio
və Televiziya Verilişləri Komitəsinin
bədii rəhbəri vəzifəsində çalışmışdır.
Bu illər ərzində bəstəkar bir çox ma-
raqlı əsərlər bəstələmiş, 1950-ci ildə
S.Hacıbəyovla birlikdə “30 il” kantata-
sını yazmışdır. 1951-ci ildə Z.Bağırov,
T.Quliyev və M.S.İsmayılovun birlikdə
topladıqları “Azərbaycan xalq rəqsləri”
məcmuəsində 22 qədim xalq rəqs me-
lodiyaları indiyə qədər də ifa olunur.
Azərbaycan musiqisi tarixində muğamın
nota köçürülməsi ilk dəfə Z.Bağırov və
T.Quliyev tərəfindən 1936-cı ildə böyük
ustalıqla həyata keçirilmişdir. 1963-
1965-ci illərdə M.Maqomayev adına
Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında
bədii rəhbər vəzifəsində çalışmışdır.
1970-ci ildən Musiqi nəzəriyyəsi ka-
fedrasının müdiri olmuşdur. 1958-ci
ildə “Kəndimizin mahnısı”, 1964-cü
ildə “Qayınana” operettalarını, 1956 və
1969-cu illərdə xalq çalğı alətləri orkest-
ri üçün süitaları, 1970-ci ildə fortepiano
ilə orkestr üçün konserti, 1972-ci ildə
“Aygün” operasını, 1973-cü ildə orqan
üçün improvizasiya və fuqanı, kamera-
instrumental əsərlərini, mahnı və romans-
ları yazmış, bir çox dram tamaşası və
“Ağ qızıl ustaları”, “Aygün”, “Bərəkətli
torpaq”, “Nizami”, “Sədaqət yolu ilə”,
“Təbiətin dostları”, “Quba bağlarında”,
“Bizim Azərbaycan” kimi bədii, sənədli
filmlərə musiqi bəstələmişdir. Ömrünün
45 ilini konservatoriyada tədris işinə
sərf edən bəstəkar, bir çox musiqiçilər
yetişdirmişdir.
Musiqi mədəniyyətinin inkişafın-
da göstərdiyi xidmətlərə görə 1961-ci
ildə “Azərbaycanın Əməkdar incəsənət
xadimi” fəxri adına layiq görülmüş,
“Şərəf” nişanı ordeni və “Yubiley me-
dalı” ilə təltif edilmişdir.
Görkəmli bəstəkar Zakir Bağırov
1996-cı il yanvar ayının 8-də Bakıda
vəfat etmişdir.
Ə d ə b i y y a t
Aygün: 3 pərdəli opera:
klavir /Z.Bağırov.- Bakı,
1973.- 337 s.
Tar və simfonik orkestr
üçün konsert: partitura
/Z.Bağırov.- Bakı, 1986.-
129 s.
Abbasova, İ. Bəstəkar
Zakir Bağırovun həyat
və yaradıcılıq yolu
/İ.Abbasova.- Bakı,
2009.- 291 s.
Bağırov, N. Zakir Bağırov
/N.Bağırov.- Bakı: Şur,
1993.- 21 s.
İ n t e r n e t d ə
www.az.wikipedia.org
www.adam.az
16
Bəstəkar
89
Musiqi.Opera.Balet
65
illiyi
Azad Əliyev
1951-2014
MART
Azad Sabir oğlu Əliyev 1951-ci
il mart ayının 29-da Bakıda anadan
olmuşdur. 1974-cü ildə Azərbaycan
Dövlət Konservatoriyasınının fortepia-
no sinfini, 1980-ci ildə isə vokal ixtisa-
sı üzrə bitirmişdir. Pedaqoji fəaliyyətə
1980-ci ildə 6 saylı musiqi məktəbində
başlamış, sonralar A.Zeynallı adına orta
ixtisas musiqi məktəbində və Sumqayıt
orta ixtisas musiqi məktəbində dərs de-
mişdir.
1974-1982-ci illərdə Azərbaycan
Dövlət Konservatoriyasının Simli
alətlər kafedrasında konsertmeyster
vəzifəsində çalışmışdır. 1972-1980-ci
illərdə Respublika Sarayında baş musiqi
rejissoru vəzifəsində çalışmış, bu illərdə
maestro Niyazi ilə sıx əməkdaşlıq et-
mişdir. 1980-ci ildə Sumqayıt Musiqi
Texnikumunda müdir müavini işləmiş,
kamera orkestri yaratmış, bu orkestr
ilə müxtəlif konsertlər vermişdir. Bakı
Musiqi Akademiyasının Solo oxuma
və opera hazırlığı kafedrasının dosen-
ti olmuş, pedaqoji fəaliyyətlə yanaşı
ifaçı kimi də fəaliyyət göstərmişdir.
1981-1985-ci illərdə Xalq artisti, skrip-
ka ifaçısı S.Qəniyevlə birgə pianoçu
kimi keçmiş SSRİ-nin bütün respubli-
kalarında çıxış etmişdir. 1992-ci ildən
Ş.Məmmədova adına Opera studiyası-
nın direktoru olmuş, Bakı Musiqi Aka-
demiyasının Opera hazırlığı kafedrası-
nın müəllimi vəzifəsində çalışmışdır.
İşlədiyi müddətdə Verdinin “Traviata”,
“Trubadur”, “Aida”, Leonkovallonun
“Payatsı”, Rimski-Korsakovun “Tsars-
kaya nevesta”, Bizenin “Karmen”, Mot-
sartın “Bastyen və Bastyena”, Əmirovun
“Sevil”, Ü.Hacıbəylinin “Arşın mal
alan”, Raxmaninovun “Aleko” operala-
rını tamaşaya qoymuşdur. 1999-cu ildən
Bülbül adına Musiqi məktəbində dərs
demiş, kamera ansamblı və müşayiət
sinfinin müəllimi olmuşdur.
2001-ci ildən Niyazi adına Radio
və Televiziyanın Simfonik Orkestri-
nin və Ü.Hacıbəyli adına Azərbaycan
Dövlət Simfonik Orkestrinin II dirijo-
ru vəzifəsində çalışmış, 2002-ci ildən
maraqlı konsert proqramları ilə çıxış et-
mişdir. Opera hazırlığı sinfində 20-dən
artıq məzun yetişdirmişdir. Onlardan
əksəriyyəti Opera və Balet Teatrının
solisti, bəziləri isə Azərbaycanın Xalq
artistləridir.
2006-cı ildən “Azteleradio” Qapa-
lı Səhmdar Cəmiyyətinin Niyazi adına
Simfonik Orkestrinin bədii rəhbəri və
baş dirijoru vəzifəsində çalışmışdır.
2012-ci ildə “Əməkdar incəsənət xa-
dimi” fəxri adına layiq görülmüşdür.
Dirijor Azad Əliyev 2014-cü il mart
ayının 30-da vəfat etmişdir.
Ə d ə b i y y a t
Violonçel məktəbi:
ibtidai siniflər üçün
dərslik /A.Əliyev; tərt.
red. N.Abbaszadə; rəy.:
T.Atakişiyev, A.Rzayev,
A.Əliyev; Azərb. Resp.
Təhsil Nazirliyi; Azərb.
Resp. Təhsil Problemləri
İn-tu, Bakı Musiqi Akad.-
Bakı: Adiloğlu, 2009.
120 s.
Azərbaycan
bəstəkarlarının yaradıcı-
lığında xalq mahnılarının
işləmələri /A.Əliyev
//Musiqi dünyası.- 2011.-
№2/47.- S.81-83.
Axundova, N. İfaçılıq:
[Azad Əliyev haq.]
/N.Axundova //Musiqi
dünyası.- 2000.- №2 (3).-
S.135.
İ n t e r n e t d ə
www.az.wikipedia.org
www.adam.az
29
Dirijor