•
Demircan, XV-XVII. Yüzyıllar Arasında Osmanlı Hâkimiyetinde Limni Adası Manastırlarının
Durumu
•
100
•
bilig
KIŞ 2012 / SAYI 60
* İşaretini taşıyan sütundaki isimler John Haldon (1986: 213, 214, 215) tarafından
oluşturulan listeden alınmıştır.
** işaretini taşıyan mülk isimlerinin bir önceki defterdeki karşılıkları tahmin edilmek
suretiyle gösterilmektedir.
Tablo 2.
Limni’de Manastırlarca Ekilip Dikilen Arazilerin Bulunduğu Yerleşimlerin
Defterlere Göre Yazılış Biçimleri
Yerleşimlerin defterlerdeki isimleri
Yerleşimlerin
orijinal
isimleri*
Sıra
I. Td. 25 (1490) II. Td. 75 (1519)
III. Td. 434
(Kanuni dönemi)
IV. Td. 307 (1558) Bizans
Devri
Günümüz
Köy
Sayfa Köy Sayfa Köy Varak
Köy Sayfa
1 Sardiyos
61 Sardiyos
174
Sardiyos 94/b
Sardes
72 Ardeias Sardhes
2 Kondoya
23 Kondoya
148
Kondoya 75/b Kondiya
108 Kontea(s) Kontias
3
Ayo Raki
35
Ayo Raki 191
Ayo Raki
105/b yok
Laktovoidin Lakhtovoidin
4 Modros 41 Modoros
160
Modoros 85/b
Mondros 45 Moudros Moudros
5 Fala
41
Fala 192
Falia
109/b
Falia
101
Phalia Phalia
6
Aleksi
Pirgoz
32
Aleksi
Pirgoz
183
Aleksi Pirgoz
nâm-ı diğer
Mavromades
109/a
Aleksi Pirgoz
nâm-ı diğer
Mavromades
32
Pyrgos tou
Alexiou
Alexopyrgos
7 Laniç 59
Yok
yok
yok
Yok
yok
8 Komano 57 Gomatos
173
Gomatos 88/a
Gomatos 75 Gomatou Gomati
Yerleşimlerin defterlerdeki isimleri
Yerleşimlerin orijinal
isimleri*
Sıra
V. Td. 490 (1568) VI. Td. 141 (1601) VI. Td. 702
VI. Td. 724 (1613)
Bizans
Devri
Günümüz
Köy Sayfa Köy Varak
Köy
Sayfa Köy Sayfa
1 Sardes
121
Sardes
41/a Sardes 79 Sardes
71 Ardeias Sardhes
2 Kondoya 150 Kondoya 57/a Kondoya 111 Kondoya
103 Kontea(s) Kontias
3
yok
Yok
yok yok
Laktovoidin Lakhtovoidin
4 Mondros 142 Mondroz 32/a Mondroz 126 Mondroz
54 Moudros Moudros
5
yok
Yok
yok yok
Phalia Phalia
6
Aleksipirgoz
nâm-ı diğer
Marmades
116
Aleksipirgoz
nâm-ı diğer
Marmades
38/b
Aleksi
Pirgoz
74
Aleksipirgoz
nâm-ı diğer
Marmades
66
Pyrgos tou
Alexiou
Alexopyrgos
7
yok
Yok
yok yok
Yok
yok
8 Gomatos 127 Gomatos 43/a Gomatos 83 Gomatos 75 Gomatou
Gomati
* İşaretini taşıyan sütundaki isimler John Haldon (1986: 213, 214, 215) tarafından
oluşturulan listeden alınmıştır.
•
Demircan, XV-XVII. Yüzyıllar Arasında Osmanlı Hâkimiyetinde Limni Adası Manastırlarının Durumu
•
101
•
KIŞ 2012/ SAYI 60
bilig
Tablo 3.
Defterlere göre metoh
larda yaşayan keşişlerin isimleri
Açıklamalar
1.
Limni Adası’nın verilerinin kayıtlı olduğu tahrir defterlerinin mevcut en eskisi yalnızca Limni
Adası’nın sayımını içeren 1490 tarihli 25 numaralı defterdir. (BOA Td. nr. 25). Adanın ikinci
tahriri ise 1518’de gerçekleştirilmiş ve 1519 tarihli 75 numaralı defter tutulmuştur (BOA Td.
nr. 75: 9). Kanuni devrinde yapılan adanın üçüncü tahriri neticesinde 434 numaralı defter
teşkil edilmiştir. Bununla birlikte defterde tahririn yapıldığı tarihe sarahat getirilmemektedir
(BOA Td. nr. 434: 11/b). Limni Adası’nın kanunnamelerini konu alan bir çalışmasında He-
ath Lowry (1980: 41, 42), defterin ne zaman tertiplendiği sorusunu,
defterin mukaddimesin-
den hareketle Kanuni dönemi olarak cevaplamakta ve 1535 tarihine işaret etmektedir. Ancak
yazarın bu konudaki kanaatinin Limni’nin tahrir defterlerini kullandığı bir başka makalesinde
bu yönde olmadığı görülmektedir. Heath Lowry (1997: 250, 252, 260, 263), Limni’deki
Pantokrator Manastırı üzerine yaptığı araştırmada 434 numaralı defteri 1525’e tarihlemekte-
dir. Feridun Emecen (2003: 191) ise bu defterin Kanuni döneminde tutulduğunu belirtmekle
yetinmektedir. Adanın dördüncü defteri olan 1558 tarihli 307 numaralı defter de
ilk deftere
benzer biçimde sadece Limni’nin sayımını içermektedir (BOA Td. nr. 307: 3). Beşinci defter
490 numaralı olup 1568 tarihlidir (BOA Td. nr. 490: 17). Adanın 1591 tarihinde gerçekleşti-
rilen altıncı sayımını içeren üç defter bulunmaktadır. Bunlardan 141 numaralı defter, 1601
tarihinde tamamlanmıştır (KKA Td. nr. 141: 2/b). 1591 tarihli tahririn verilerini ihtiva eden
bir diğer defter ise 702 numaralıdır (BOA Td. nr. 702). İbrahim Sezgin (1998: 17) Gelibolu
Pantokrator Koutlumus Dionysiou Ayiou
Pavlou
II. 75
(1519)
III. 434
(Kanuni
dönemi)
II. 75
(1519)
III. 434
(Kanuni
dönemi)
II. 75
(1519)
III. 434
(Kanuni
dönemi)
II. 75
(1519)
III. 434
(Kanuni
dönemi)
Papas
Konomos
Papas
Konemo
Papas
Yanyaki
Papas
Matyos
Papas
Gormatos
Papas
Çernika
Papas
Çernika
Papas
Tosoşe
Papas
Lazno Papa
Payşo
Papas Yaso
Papas Yaso
Papas
Likoriye
Papas
Tirasno
Papas
Giritli
Papas
Kiryanos
Papas
Kiryanos
Papas
Petroke
Papas
Niyoflo
Yani
Kaloger
Papas
Pladiyo
Papas
Paladiyo
Papas Mofte
Papas
Makramlo
Gerlo
Kaloger
Papas
Yakomi
Papas
Yakomi
Papas
Kostandin
Yanisno
Papas Kiko
Papas Niko
Listozi
Kaloger
Komtaye
Kaloger
Papas
Maksimo
Papas
Maksimo
Ebyas
Kaloger
Papas
Nifaton
Papas
Nifakdero
Papas
Kaloger
Papas
David Papas David
Seka Aken-
derne
Kaloger
Naşak
Kaloger
Masomo
Kaloger