edilməsi nəzərdə tutuldu. Yeni
təhsil sisteminə birbaşa yox, tədricən keçməyin
daha məqsədəuyğun olmasını nəzərə alan fakültə elmi şurası “Bakalavr”
tədris
planlarında müvəqqəti olaraq keçid dövründə ixtisaslaşmalar aparılmasının
saxlanılmasını lazım bildi. Bu, əsas etibarılə dərs saatlarının azalmasının
qarşısının alınması və “Bakalavr” ixtisas dərəcələrində keçilməsi zəruri olan
fənlərin formalaşdırılmasına qədər ənənəvi ixtisaslaşmalardan istifadə edilməsi
üçün saxlanılmışdı.
Lakin 4 illik “Bakalavr” tədris planı uzunömürlü olmadı. Cəmisi 4 il
keçdikdən sonra bu planı yenisi ilə əvəz etmək zərurəti meydana çıxdı. Keçən
müddət ərzində respublikamızın ali məktəbləri “Bakalavr” hazırlamaq
sahəsində müəyyən
təcrübə əldə etdilər, həmçinin xarici ölkələrdəki ali
məktəblərin işi ilə tanış olmaq imkanı qazandılar. Bu müddətdə Təhsil
Nazirliyinin yaratdığı yüksək ixtisaslı mütəxəssislərdən ibarət komissiya təhsil
standartlarını hazırladı. Ayrı-ayrı ixtisaslar, o cümlədən kitabxanaşünaslıq-
biblioqrafiya ixtisası üzrə standartların yaradılması yeni tədris planlarının
tərtibinə və təhsil prosesinin keyfiyyətinin yüksəldilməsinə müsbət təsir
göstərdi. Standartda müəyyən bir ixtisas üzrə kadr hazırlığı zamanı tədris
planına daxil ediləcək bütün predmetlərin qısa proqramının
verilməsi və
öyrənilmə dərəcəsinin müəyyənləşdirilməsi tədris planlarının tərtibində mühüm
rol oynadı.
1996-cı ildə Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən hazırlanıb
təsdiq edilən ixtisas standartları 1997-ci ildə “Bakalavr” pilləsi üzrə yeni tədris
planlarının hazırlanmasına kömək etdi. Azərbaycan Respublikası Təhsil
Nazirliyində təhsil standartları hazırlayan komissiyanın kitabxanaşünaslıq və
biblioqrafiya ixtisasları üzrə sədri Kitabxanaşünaslıq kafedrasının müdiri prof.
Abuzər Xələfov olmuşdur.
Kitabxanaşünaslıq və biblioqrafiya üzrə ixtisas standartı fakültəmizin
tarixində ilk dəfə hazırlanmışdı. Komissiya uzunmüddətli axtarışlar aparmış,
bir çox xarici ölkələrin ixtisas standartları ilə tanış olmuş, yerli şəraiti və tarixi
ənənələrimizi nəzərə alaraq bu standartı tərtib etmişdir.
Bu standarta müvafiq olaraq tərtib edilən yeni “Bakalavr” ixtisası tədris planı
daha da təkmilləşdirilmiş, Avropa ölkələrinin çoxpilləli “Bakalavr” tədris
planlarına uyğunlaşdırılmışdır. Planda respublikamızın milli xüsusiyyətləri,
tarixi, tədris ənənələri nəzərə alınmış, elmi-texniki tərəqqinin son nailiyyətləri
öz əksini tapmışdır.
1997-ci ildə tərtib edilmiş kitabxanaşünaslıq və biblioqrafiya üzrə tədris
planında ixtisaslaşmalar çıxarılmış, onların yerini ümumi ixtisas kurslarının
daha mükəmməl tədrisi tutmuşdur.
Həmçinin yeni dövrün tələblərinə uyğun olaraq ixtisas fənləri üzrə bir sıra
ümumi kurslar plana daxil edilmişdir. Kitabxanaşünaslıq üzrə “Kitabxana
iqtisadiyyatı”, “Uşaqlara kitabxana xidməti”, “Normativ-texniki və xüsusi növ
16
sənədlərin təsviri, təsnifləşdirilməsi”, “Kitabxanada kataloqlaşdırma
proseslərinin mexanikləşdirilməsi və avtomatlaşdırılması” fənlərini;
biblioqrafiya üzrə: “Uşaq və gənclər üçün ədəbiyyatının biblioqrafiyası”,
“Normativ-texniki sənədlərin və patent ədəbiyyatının biblioqrafiyası” fənlərini
buna misal göstərə bilərik.
1997-ci ildə respublika ali məktəblərinin bütün fakültələrində “bakalavr”
ixtisas
dərəcəsi üzrə, yəni təhsilin birinci pilləsi üzrə ilk buraxılış oldu.
Bununla əlaqədar Azərbaycan Respublikasının Təhsil Nazirliyi təhsilin ikinci
pilləsini - “Magistratura” pilləsini davam etdirmək haqqında xüsusi sərəncam
verdi və bu sərəncamda respublika üzrə “Magistr” hazırlanan ixtisasların
siyahısı sadalandı. Bu siyahıya “Kitabxanaşünaslıq”, “Biblioqrafiyaşünaslıq”,
“Kitabşünaslıq və nəşriyyat işi” ixtisasları da daxil edilmişdir.
Fakültə nazirliyin əmrinə müvafiq olaraq “Kitabxanaşünaslıq”,
“Biblioqrafiyaşünaslıq” və “Kitabşünaslıq və nəşriyyat işi” magistr tədris
planını tərtib etməyə başladı. Təhsil Nazirliyi tərəfindən müəyyən təlimati
məktublar,
standartlar, nümunələr göndərilməsinə baxmayaraq, fakültə üçün
yeni olan “Magistr” tədris planının tərtibi ciddi axtarışlar və müzakirələr tələb
edirdi. Kollektivin qarşısında mühüm vəzifə qoyulmuşdu. Fakültənin kollektivi
və elmi şurası bu işin öhdəsindən müvəffəqiyyətlə gəldi. Kitabxanaçılıq
fakültəsi 1997-ci ildə magistr planını tərtib edib başa çatdırdı.
Bu planda əyani
şöbədə təhsil müddəti iki il nəzərdə tutulmuşdur. Fakültənin tərtib etdiyi
magistr təhsil planı 1997-ci ilin iyun ayında Azərbaycan Respublikası Təhsil
Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmişdir.
1999-2000-ci tədris ilindən başlayaraq Kitabxanaçılıq – informasiya
fakültəsinə üç ixtisas: Kitabxanaşünaslıq, Biblioqrafiyaşünaslıq, Nəşriyyat işi
və redaktəetmə ixtisasları üzrə magistr qəbuluna başlandı. 2000-ci ildə
magistraturaya 6 nəfər qəbul edildi. İlk illər çətin olsa da fakültənin kafedraları
magistr hazırlamaq işinin öhdəsindən müvəffəqiyyətlə gəldi. 2002-ci ildə
fakültədə ilk magistr buraxılışı oldu. Fakültəni altı nəfər magistr bitirdi.
Universiteti bitirən magistrlər hazırda BDU-da və respublikanın elmi-texniki
kitabxanalarında müvəffəqiyyətlə çalışırlar. Müstəqillik
illərində fakültənin
magistratura şöbəsini 75 nəfər müvəffəqiyyətlə bitirmişdir.
90-cı illərdə respublikamızın müstəqilliyi ilə əlaqədar yeni dövrün tələbatına
uyğun böyük təşkilati və elmi metodik işlər həyata keçirilmişdir.
Respublikamızda müstəqil, suveren, demokratik dünyəvi dövlətin qurulması,
sosializm quruculuğundan, marksizm-leninizm nəzəriyyəsindən imtina
edilməsi, hər
şeydən
əvvəl təhsilin demokratikləşdirilməsini və
humanistləşdirilməsini, onun məzmununda böyük ideoloji dəyişikliklər
aparılmasını,
başqa sözlə, onun elmi-nəzəri və metodoloji əsaslarının yeni
təfəkkür tərzi, yeni dünyagörüşü baxımından işlənilməsini tələb edirdi.
Göstərilən vəzifələrin öhdəsindən tez bir müddət içərisində gəlmək o qədər də
17