Книга переведена и издана заказу фонда поддержки по политики тюркоязычных государств
Yüklə 1,51 Mb. Pdf görüntüsü
|
253 Amma, Nazirlər Şurasının xəstəxanasının rəhbərliyi (elmlər doktorları, akademiklər) 13 nəfər tərəfi ndən imzalanmış sənəd – arayış hazırlamışdı. Bu arayışda deyilirdi: “Şaxanov miokard infarktının mürəkkəb formasını keçirdiyinə görə, ona təyyarəyə minmək olmaz və o bundan sonra da xəstəxananın həkimlərinin ciddi nəzarəti altında qalmalıdır”. Aytmatov növbəti dəfə zəng edəndə mən xəstəxana rəhbərliyinin narazılığını çatdırdım. O, dedi: - Mən telefonla Ertan bəylə danışmışam. Deyir bunun heç bir təhlükəsi yoxdur. İnfarktdan sonra məni də təyyarə ilə Türkiyəyə aparmışdılar. Həkimlərin etirazını başa düşmürəm, axı bilirlər ki, Qazaxıstanda sənin üzərində cərrahi əməliyyat aparmaq üçün heç bir şərait yoxdur... - Buna görə narahat olmayın, - mən dedim. – Ürəyin sahibi mənəm, yoxsa onlar? Mən özüm qərar verirəm. Əgər Qazaxıstan rəhbərliyi mənim qeydimə qalırsa, mən birinci dəfə infarkt olanda bəs harda idi? Mənim göndərdiyim məktubu niyə cavabsız qoydular? Bunun arxasında nələr durur, siz özünüz də bilirsiniz. Ertan Demirtaş Nazirlər Sovetinin xəstəxanasının rəhbərliyinə bu məzmunda yazılı iltimas verdi: “Şaxanovun səhhətinə görə bütün məsuliyyəti öz üzərimə götürürəm”. Beləcə məni bir başa çarpayıdan təyyarə ilə Türkiyəyə apardılar. İstanbulda xəstəxanada uzananda da Aytmatov gündə bir və ya iki dəfə zəng edirdi. Hətta Brüsseldən gəlmək istəyirdi ki, mənə dəysin, amma, mənimlə Ertan Demirtaş buna etiraz etdik. Çünki, Aytmatovda ürək şatışmazlığı ilə yanaşı şəkərli diabet də kəskinləşmişdi. Türk oxucuları arasında Aytmatovun əsərləri ən populyar imiş. İstənilən türk vətəndaşı Aytmatovu çox sevirdi. Buna görə də Harun Tokakın rəhbərlik etdiyi “DA” (Dialoq Avrasiya) nəşriyyatında bizim «Uçurum üzərində ovçu fəryadı» kitabımız bir neçə dəfə təkrar nəşr edilmişdi. Mənim romanlarım - “Sivilizasiyanın yanlışlığı” və “Cəzalandıran yaddaşın kosmoformulu” da bu ölkədə populyarlıq qazanmışdı. Bir müddət sonra Qebze şəhərində Ç.Aytmatova türk 254 xalqları içində “Dünyanın əm yaxşı yazıçısı”, mənə isə türk xalqları içində “Dünyanın əm yaxşı şairi” adının verilməsi qardaş ölkədə Aytmatovla mənim səmimi dost münasibətlərimizə marağı daha da artırdı. Mən xəstəxanada olanda Qazaxıstan səfi rliyinin məsul işçisi Bakıtjan Ordabayev də öz qayğısı və qardaşlıq münasibəti ilə xüsusi vətəndaş təəssübkeşliyi göstərdi. Bir çox tanınmış türk qardaşlarımız mənim yanımda idilər. Bir dəfə İstanbulun keçmiş meri, sonradan bizneslə məşğul olan Bedretdin Dalan da gəlmişdi. Tərcüməçi vasitəsilə biz üç saata yaxın söhbət etdik. Onun mənim əsərlərimi analiz etməsi, qaldırdığım milli və dünya problemlərinə baxışı və məni Aytmatovla daha yaxın edən mənəviyyatla bağlı fi kirlərə münasibəti çox maraqlandırdı. Düzünü desəm, öz ölkəmdə iş adamları arasında ədəbiyyata, mənəvi dəyərlərə belə maraq hiss etməmişdim. O vaxt Qazaxıstan xəstəxanalarında infarkt keçirmiş xəstələrin əməliyat olunması mümkün deyildi. Türkiyə hökumətinin xüsusi diqqəti və pulsuz müalicə edilməyim məndə və mənim pərəstişkarlarımda dərin minnətdarlıq hissi yaratdı. Almatıya qayıtmazdan öncə Qazaxıstan səfi rliyinin nümayəndəsi ilə İstanbulun apteklərindən birinə daxil olduq. Demirtaş o qədər dərman resepti yazmışdı ki, bunlar evdə də mənə iki-üç ay bəs etsin. Növbədə adam çox olduğundan, yanımdakı cavan oğlan məni yormamaq üçün aptek işçisinə mənim kim olduğumu dedi. O saat türk aptekçinin üzü güldü, sevincək yaxınlaşaraq mehribancasına əlimi sıxdı. O, Aytmatovla mənim birgə yazdığımız kitabı necə maraqla oxuduğunu dedi. Sonra resptdəki dərmanların hamısını tez yığıb verdi, amma pul götürməkdən imtina etdi. “Qoy bu mənim oxucu hədiyyəm olsun”, - dedi. Güclə bu oğlanı heç olmasa dərmanların qiymətinin yarısını götürməyə məcbur etdik. Elə həmin gün paltar mağazasına getdik. Mənim 300 dollara olan bir kostyum xoşuma gəldi. Amma, bir az balaca oldu. Tərcüməçi bunu satıcıya deyəndə o bizim haradan olduğumuzu soruşdu. Mənim adımı eşidəndə qadının gözləri parıldadı və o dedi: “Bu adamın anası 13 uşaq doğub, amma onlardan yalnız biri – bu şair sağ qalıb”. Bu mənim “Dörd ana” 255 şeirimin məzmunu idi. Sonra tez mənim əynimə olan kostyum tapdı və bir qədər sonra bizi qonşu otağa çağırdı. Orada artıq bir neçə nəfər yığılmışdı. Bizi hazır süfrəyə dəvət elədilər. Süfrə arxasında hər kəs mənə və Aytmatova öz böyük rəğbətini ifadə edirdi. Sağollaşanda bizdən kostyumun pulunu da götürmədilər və deilər ki, bu oxuculardan hədiyyədir. Mən çox təəccübləndim. Vətənimdə mağaza sahiblərindən heç vaxt belə münasibət görməmişdim. Sonralar mən bu hadisəni Aytmatova danışanda o dedi: - Türk qardaşlarımızın belə səxavətliliyi var. Mən də dəfələrlə onlardan belə xoş münasibət görmüşəm. İstanbulun bir televiziya kanalı Ç.Aytmatovla məni «Uçurum üzərində ovçu fəryadı» kitabına həsr olunmuş canlı efi rə çağırdı. Aytmatov da elə həyat yoldaşı Məryəmlə Belçikadan təzə gəlmişdi. O da bizimlə bərabər telestudiyaya getmək istədi. O vaxt Çingizlə «Uçurum üzərində ovçu fəryadı» kitabında haqqında dınışılan Bübüsara arasında məhəbbət barədə çoxlu söz-söhbət var idi. Mən Aytmatova dedim: “Arvadınız da bizimlə gedir? Axı bəzi çoxbilmiş oxucular sizin Bübüsara ilə münasibətləriniz barədə sual verə bilərlər”. Amma o, sakit tərzdə dedi: “Gəlmək istəyir, qoy gəlsin. Studiyadan kənarda bizə qulaq asar”. Bir sözlə, canlı efi r başladı. Jurnalistlərin və oxucuların suallarının əksəriyyəti Bübüsara ilə Çingizin məhəbbəti barədə idi. Verilişi aparan jurnalist Aytmatova sual verdi: “Bəs indi buna sizin arvadınızın münasibəti necədir?” Onda mən dedim: -Çingiz bəyin arvadının adı – Məryəmdir. Çox savadlı, erudisiyalı bir insandır. O, ərinin bütün kitablarını oxuyub. Aytmatovun son otuz ildə yazdığı bütün əsərlərin ilk oxucusu və hətta ilk tənqidçisi olub. O, bizimlə birlikdə bura gəlib və indi tamaşaçı kimi efi rdən kənarda bizə baxır. İstəsəniz onu da bura dəvət edə bilərəm. Bəlkə Məryəm özü sizin bu suala cavab versin? Jurnalist müsbət cavab verdi. Məryəm Urmatovnanı bizim yanımızda oturmağa dəvət etdilər. O, həyacanla bildirdi ki, Çingizlə Bübüsara arasında məhəbbət onun cavanlığı dövründə olub. Yüklə 1,51 Mb. Dostları ilə paylaş:
|