Koreys tili 1 O‘zbek tilida so‘zlashuvchilar uchun

(1) Unli harflarning yasalishi
•
osmon
ㅡ
yer
ㅣ
odam
Uchta asosiy unli (osmon (•), yer (
ㅡ
), odam (
ㅣ
)) asosida ‘
ㅏ, ㅑ, ㅓ, ㅕ, ㅗ, ㅛ, ㅜ, 
ㅠ
’
kabi unlilar yaratildi. Qolgan unlilar esa asosiy harflar bilan qo‘shilib hosil qilindi.
(2) Undosh harflarning yasalishi
ㄱ
Koreys tilida asosiy hisoblangan 
‘ㄱ, ㄴ, ㅁ, ㅅ, ㅇ’ 
undosh 
harflari asosiy nutq organi ko‘rinishi shaklida yaratildi. 
ㄱ 
[k/g]
→
ㅋ 
[k
h
]
Asosiy undoshlarga chiziqcha qo‘shish yordamida 
kuchli havo oqimi ta’sirida vujudga keladigan ‘
ㅋ, ㅌ, ㅍ, 
ㅊ
’ tovushlari shakllantirildi. 
ㄷ 
[t/d]
→
ㅌ 
[t
h
]
ㅂ 
[p/b]
→
ㅍ 
[p
h
]
ㅈ 
[ʧ/ʤ]
→
ㅊ 
[
ʧ
h
]
01
ㅣ+ • =
ㅏ 
[a]
ㅣ + •• =
ㅑ 
[ja]
• + ㅡ =
ㅗ 
[o]
•• + ㅡ =
ㅛ 
[jo]
22
01
한글 익히기
Ⅰ
01
Koreys tili alifbosini o‘rganish 
Ⅰ
23

---

한글 익히기
I
Koreys tili alifbosini o‘rganish 
Ⅰ
ㄱ 
[k/g]
→
ㄲ 
[k
′
]
Talaffuz jarayonida yuzaga keladigan kuchlanishni 
ifodalash uchun undosh
harfni ikki marta yozish 
usulidan qo‘llanildi. Natijada ‘
ㄲ, ㄸ, ㅃ, ㅆ, ㅉ
’ harflari 
hosil bo‘ldi.
ㄷ 
[t/d]
→
ㄸ 
[t′]
ㅂ 
[p/b]
→
ㅃ
[p′]
ㅅ 
[s]
→
ㅆ 
[s′]
ㅈ 
[ʧ/ʤ]
→
ㅉ 
[
ʧ′]
(3) Bo‘g‘in
inlarning ifodalanishi
Undosh va unli birlashib, bo‘g‘inga aylanadi. Bo‘g‘inda kamida bitta undosh va 
bitta unli mavjud bo‘lishi kerak. Shuning uchun unlidan oldin undosh tovush 
yo‘q bo‘lsa, undosh tovushning o‘rniga tovushsiz ‘
ㅇ
’ undoshidan foydalaniladi. 
(‘
ㅇ
’ undoshi unlilar oldidan kelsa o‘qilmaydi, faqat unlining o‘zi o‘qiladi). Undosh 
va unli hech qachon yakka holda yozilmaydi. Undoshlar bo‘g‘in boshida ham,
bo‘g‘in oxirida ham kelishi mumkin. 
①
Undosh + Tik unli
CV
나
Undosh 
+ 
Yotiq unli
C
V
노
②
Tovushsiz undosh + Tik unli
C V
아 
Tovushsiz undosh 
+ 
Yotiq unli
C
V
오
③
Undosh + Tik unli 
+ 
Undosh(patchim)
CV
C
밥
Undosh 
+ 
Yotiq unli 
+ 
Undosh(patchim)
C
V
C
문
④
Tovushsiz undosh + Tik unli 
+ 
Undosh(patchim)
C V
C
안
Tovushsiz undosh 
+ 
Yotiq unli 
+ 
Undosh(patchim)
C
V
C
웅
22
01
한글 익히기
Ⅰ
01
Koreys tili alifbosini o‘rganish 
Ⅰ
23

---

2
모음 1
Unli 1
K-2
Koreys tili alifbosida 21 ta unli mavjud bo‘lib, ular tik unlilar (
ㅣ, ㅏ, ㅑ, ㅓ, ㅕ
) 
va yotiq unlilarga (
ㅡ, ㅗ, ㅛ, ㅜ, ㅠ
) bo‘linadi.