Korparativ boshqaruv


I. Asosiy qism :Yengil sanoat korxonalarida investitsiyani o’rni



Yüklə 220,92 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/13
tarix12.04.2023
ölçüsü220,92 Kb.
#105169
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Korparativ boshqaruv

I. Asosiy qism :Yengil sanoat korxonalarida investitsiyani o’rni
1.1 Investitsiya haqida tushuncha va uning shakllari.
Ishlab chiqarish faktorlaridan biri bo’lib kapital hisoblanadi. Ishlab chiqarish
vositalarini (mashinalar, jihozlar, transport, vositalari,barcha instrument turlari,
binolar, qurilmalar, inshoatlar kabilar) investitsion tovarlar yoki invistitsion resurslar
deb ataladi. Investitsion resurslar (tovarlar) va kapital sanoat korxonasida sinonim
sifatida ishlatiladi. Ushbu terminlar mazmuniga pul kiritilmaydi, chunki u, o’z –
o’zidan hech narsa ishlab chiqarmaydi, ishlab chiqarish resurs sifatida
ishlatilmaydi. Pul ishlab chiqarish resurslarini sotib olish uchun manbaa bo’lib
hisoblanmaydi. Shunday qilib investitsion tovarlarni (resurslari) uzoq muddatda
foydalanadigan ishlab chiqarish vositalari bo’lib u ko’plab tovarlar va xizmatlar
ishlab chiqarish va foyda olish maqsadida foydalaniladi.
Investitsiya lotincha ,,investire’’ (kiyintirish , yasantirish ), nemischa
,,investition’’ so’zidan kelib chiqib qisqacha uzoq muddatga ishlab chiqarishni
kengaytirish, daromatni orttirish, foyda olish uchun qandaydir ishga yoki
korxonaga kapital mablag’ qoyishni bildiradi. [7]
Investitsiyaga kengroq ma’noda ta’rif bersak, u foyda yoki boshqa foydali
maqsadga erishish uchun biron bir tadbirkorlik obyektiga (korxonaga) yoki
boshqa faoliyatini yuritish uchun pul mablag’larini ; qimmatbaho qog’ozlarni;
pulda boholovchi mol-mulkni, jumladan mulkiy yoki boshqacha huquqlarni
yo’naltirish deb tushunish zarur.
Investitsiya so’zidan investor - omonatchi so’zi kelib chiqib u omonat
(qarz , kredit) beruvchi shaxs, tashkilot (korxona) yoki davlatni anglatadi.
Investor investitsion faoliyatni obyekti hisoblanadi. Investorlar qatoriga
qimmatli qog’ozlarni sotib oladigan va bu bilan o’zlarining bo’sh mablag’ini
joylashytiradigan yuridik hamda jismoniy shaxslar ham kiradi. Investitsiyalar
alohida alomatlar bo’yicha tasniflanadi.


6
Investitsiyalarning alohida alomatlari bo‘yicha tasniflanishi [7]
№ Alomatlari
Turlari
Mazmuni
1 Maqsadi 
bo‘yicha
1.1.Foyda olish
1.2. Ijtimoiy va ekologik
ehtiyojlar uchun
1.1.Turlari maqsadiga mos
2 Ob’ektlari bo‘yicha 2.1. Real investitsiyalar
2.1.Moliyaviy
investitsiyalar
2.1.Pul mablag‘larini moddiy va
nomoddiy aktivlvrni avanslash
2.2.Qimmatbaho qog‘ozlarga pul
mablag‘larni qo‘yish
3 Tavsifi 
bo‘yicha
3,1 Alomat nomi bo‘yicha 3,1 Alohida mahsulot turi bo‘yicha
va avanslash – qandaydir aksiya
paketini egallash uchun pul
mablag‘larini qo‘yish
4 Investitsiyalash
muddati bo‘yicha
4.1 Qisqa muddatli
4.2. Uzoq muddatli
4.1. muddati bir yilgacha avnslash
4.2.Bir yildan ortiq muddatga
avanslash
5 Mulk
shakli
bo‘yicha
5.1. Xususiy mulkdorlar
5.2. Davlat mulkidagi
investorlar
5.3. Qo‘shma va xorijiy
mulkdorlar
5.1. Nodavlat shakldagi yuridik
shaxslar yoki jismoniy shaxslar
tomonidan mablag‘ qo‘yish
5.2. Davlat mulkiga ega korxona,
tashkilotlar, mahalliy tashkilot va
muassasalar
5.3. Qo‘shma va xorijiy korxonalar,
tashkilotlar, muassasalar
6 Hududiy alomati
bo‘yicha
6.1. Davlat ichida
6.2. CHet elda
6.1. Davlat korxonalari, tashkilotlar
va muassasalari, mamlakat ichidagi
yuridik va jismoniy shaxslar
6.2.Horijiy va yuridik va jismoniy
shaxslar,
davlatlar,
xalqoro
moliyaviy-kreditlash tashkilotlari
7 Investitsiyalash
xavf-xatar darajasi
bo‘yicha
7.1. Xavf –xatarsiz
7.2. Xavf –xatari kichik
7.3. O‘rta darajada xavf-
xatarli
7.4. Yuqori darajada xavf-
xatarli
7.5Spekulyasiya
investitsiyalash
7.1. Mablag‘ni xavf-xatari yo‘q
ob’ektlarga, yaa’ni real daromadlar
yoki foyda olish imkoniyati aniq
7.2. Mablag‘ni o‘rtacha xavf-xatari
kam bo‘lgan ob’ektlarga qo‘yish
7.3. O‘rtacha bozor xavf-xatarli
darajadagi ob’ektlarga qo‘yish
7.4 O‘rtacha bozor xavf-xatarli
darajasidan yuqori bo‘lgan
ob’ektlarga mablag‘ qo‘yish
7.5. Juda xatarli aktivlarga mablag‘
qo‘yish
Investitsion faoliyat deb – mablag‘ qo‘yishdan boshlab to mablag‘ni daromad
bilan birga qaytarib olish davrigacha amalga oshirilgan jarayonlar majmui tushiniladi.
Investitsion faoliyat alohida bosqichlardan iborat bo‘ladi.
Boshlang‘ich bosqich – jahon amaliyotida ro’l mablag‘ini ajratish davri hisoblanadi.


7
Ikkinchi bosqich – ajratilgan mablag‘ni qaytarilishi
Investitsiya ikki xil shaklda amalga oshiriladi.

Yüklə 220,92 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə