Kulliyyat-14. esas doc
Yüklə 2,82 Kb. Pdf görüntüsü
|
169 Bir dava düşdi [Eyvaz] 14 yaşında bir dənə şeşpər dəvənin üstündə vurdu bir nəfərə, dəvəsiynən özü qarışdı biri-birinə. Sənə görəy nə cür vurup, sən qalmışay indiyə. Dedi: – Yox, çoxçə rəşid oğlandı. Eyni sənin şikliydə cavandı. Eyni səniy hüsnüydə cavandı. Dedi: – Xub, məni gör onu gör daa. Mənə bax, ona bax. Məni gör onu gör şeşpərdə. Mən şeşpər vuram, o şeşpər vura. Mən cida vuram, o cida vura. Heç fərqimiz yox. – dedi: – Bu meydan, bu siz, bu biz. Amma mən əgə, sizə kömək olam tutarık onu. Bu pəlivanın adına ağa, Bədiizaman deyərdilər. Bədiizaman dedi ki, ay oğlan, gə bu meydanda bir savaşak, güləşək, məzərat eliyək, görək kimin qüdrəti çoxdı. Bu sözdə Eyvaz güldü, dedi: – Axı, mən qəribəm. Siz qonağa bu cür eetiram qoyarız? Dedi: – Yox, demirəm ki, səniynə dava eliyək, vurak biri birin naqist eliyək... [Eyvaz dedi:] –...Elərəm, elə bilin Eyvaz mənəm. Eyvaz Koroğlunun həmişə sağ tərəfində gəzər. Şeşpərdə vuran həmişə adamın kəttinnən vu- rar. Necə ki, baba deyər, mənə şeşpər vurup necə il bunnan qabax, mənim hənuz da cəraəti gəlir. Qoy Eyvazın tərifin müşəxxasatını eliyim görün nə cürdü. Deyər: Eşidən, xannar, paşalar, Elə bilin Eyvaz mənəm. Qannı kasa başa calar, Calar səsiyz Eyvaz mənəm. Eyvaz Koroğlu dayağı, Həm dayağı, həm oyağı, PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com 170 Yolladı, gəlir əyağı, Görə bilsəyz Eyvaz mənəm. Eyvaz gələr bu meydana, Meydanı döndərər qana, Hərifnən cüt cövlana, Gəzə bilsəyz Eyvaz mənəm. Dayısıdı Ərəp Reyhan, Puştunda var yaz o bayram, Görən ona qalır heyran, Heyran olsayz Eyvaz mənəm. Eyvaz Türkəmən balası, Koroğlu Eyvaz arxası, Necə baxar Zileyxası Baxa bilsəyz Eyvaz mənəm. Nigar olup ona ana, Pərvanə şəmə dolana, And içəyiz andun inana, İnanasyız Eyvaz mənəm 62 . Dedi: – Xub, əgər rüxsət verəyiz tamam şəərdə əziz, qoçax dayılarım- nan, qoçax əmilərimnən orda kömək götürəm. Siziynən gələm harda cür olak? Gedəyin Koroğlunun qovğalarını, başınnan dava- larını, dəlilərini dağıdagın, cəlalını yalan eliyək, xəlxi rahat eliyək ki, gecələr xəlx göz yuxuya vermiri, baş yastığa qoymuri, xalxın ruzigarını qarannıx eliyip başına. Həsən paşa yeridi irəli: – Ay cəlallı oğlan, xoşsima oğlan yaxçı danışdın. Mərifətiyə görə gücün var, gücüyə görə əğlin var. Bizim şəərdə bir belənçik adam 62 Aşıq misraya belə şərh verir: Külbaşdara aşkar aşdı dedi, bular düşünmə- dilər ki, bu Eyvazdı PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com 171 yox. Deyillər, o Eyvaz bir cavandı ki, ona adam 500 qədəm qalanda dizinin dayanası yıxılır. Həmi şöörəti onu alır, həmi qüvvəti... [Həsən paşa dedi:] – İndi burda bir dənə cavan istərəm dura bu camı ala mənnən sərxoş eliyə. Bu cavanınan pəncənərim eliyə. Əgər, payıq oldu bu cavana billik ki, biz də Koroğluya payiğik. Bu cavan deyər: “Elə bilin mənəm Eyvaz tuta bilsəyiz». Bu da ki, bu sözi deyir. Kimdi bu cavan? Üş dəfə dolandırdı camı səs olmadı. Dördmüncü dəfədə bir Bədiizaman varıdı, Bədiizaman dedi: – Qurban, bəndə! O, camı içərəm bir şərtinən? [Dedi:] – Nədi şərtin? Dedi: – Budu şərtim, mən bu cavana payığ oldum Dona xanımın əlin qoyay əlimin içinə. Ola mənim munisim. Dedi: – Ay cavan, mən dürüstü demişəm: “Mənim qızım Dona xanımı o cavana verrəm ki, Koroğlunun dəlilərindən bir dənə tuta, ya özüni tuta. Özüni ki, heş kimin hünəri dəyi. Dəlilərinnən, əgər tuta, mənim bu qızım onun ənamıdı. Mənim bu qızım onun caizəsidi. Əgər, bu cavanı ki, gəlir meydənə bu ki, Koroğlunun novçası dəyi. Bu ki, Koroğlu dəlisi dəyi. Əgər ki, sən bunu payığ olan, yıxan, mən Dona xanımı verim sənə? Bir dənə bu cür cavannan?! (İndi Dona xanım kilafirəngidə baxur.) Xub, əgə, gəldi bu cavan səni yıxdı, səniynən nəvərd oldu, gərək mən Dona xanımı verəm bu cavana da? Bu söhbət nəydi deyrəy? Hər vəxt o deyili ki, Eyvaz, Eyvaz, o Eyvazı sən tutduyn o zaman mən bu qızı verrəm sənə. Amma Koroğlu Çəmlibeldəydi. Nigar xanımnan dolanırdı bağın içində, dedi: –Nigar, Eyvazımın gözü mənim gözümün içindədi deyə hərasan gəzir. Eyvazıma, toz qonmuyaydı üzünə. Nigar xanım dedi: PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com 172 – Yox, çünki adı-sannıdı, yadımızdan çıxmır. Bəli, Həsən paşa üz oldu ki, a Bədiizaman sən hələ biriynən nəvərd elə, əgər, payığ oldun ayrı ənam sənə mən peşkəş elərəm. Səniy adın çıxardaram yuxarı, el içində. Bu da ki deyir, bir belə mən gəlmişəm, sizə istəsəyiz kömək olak, Koroğlunun başınnan cəlalını dağıdak. Bular istiirdilər ki, girələr meydənə, Eyvaz baxdı-gördü Dona xanım pəncərədən baxır, eyni maral ovçuya baxır. Bunun əğlin əldən alır, nə cür alır? Götürüb burda Eyvaz beş dənə deyir, görək bu dillərnən necə deyir: Dağda gələr maral səsi, Neçə maral dağa baxar. Budur ovçunun həvəsi, Necə ona kəmənd atar. Gözlərilə alır bizi, Deyən söbün Dan ulduzu, Kabab üstə odlu közü, Canımı otlara yaxar. Ucadur Çardaxlu dağı, Ürəgimdə var sorağı, Qurulur eyvanı, tağı, Necə ki, Kəsraya 63 baxar. Gör, necələrin necəsi, Açılmaz gülün qonçası, Yetişdi çillə gecəsi, Necə ki, yəllaya baxar. Eyvaz gəlir bu meydana, Pərvanə şəmi dolana 64 , 63 Kəsra-Sasani şahlarının sarayı tağı-kəsraya işarədir PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com Yüklə 2,82 Kb. Dostları ilə paylaş:
|