173
Necə ki saldı zindana,
Yusif -Zileyxaya baxar.
Dolandurdu Eyvaz bunu meydanda, bu hərifi. İndi Dona xanım
da kulafirəngidə baxır. Əlində qızıl alma oynadır. Vəxti ki, Eyvaz
bunu [Bədiizamanı] vurdu qoltuğuna ki, bunu gətirə Həsən paşanın
təxtinin üstünə qoya. Ordan-kulafirəngidən qızıl almanı pərtav
elədi Dona xanım, dəydi Eyvazın döşünnən. Qız da demişdi
dədəsinə “Hər vaxt mən bu qızıl almanı hər cavanın döşünnən vur-
dum, bil o cavanı istiirəm“. [Həsən paşa] bəxdi dedi:
– Xub, əgər, mən qızı verim buna, bu mənə puşt ola, biz Koroğ-
lunun cəlalını dağıdarık. Qız da ki, bunu istiir. Pəs buna görə,
budur mən Sulduz vəzirindən səlah eliyək, bu məsləhəti görək nə
cür olur. Bu cavana mən vaxt verim, fürsət verim gedə tayfasun,
atasun, əmisin, dayısın yığa bir yerə, bəəd əzin biz bu bu familliği
eliyənnən sora hücumu bağlıyak Koroğlu sorağına.
İndi Eyvaz meydanda durup Həsən paşa söbət eliyəndən sora
hay ləpənd vururdu, gülürdü “külbaşlar, düşman gəlip öz gözdə-
rinizin qənşərində durup“.
[Hasan paşa dedi:]
–Ay cavan, sən hardan gəlmişəy, nə məkannan gəlmişəy? Hansı
məmləkətə gedirəy?
Eyvaz üz oldu:
– Qurban, mən əsliyətim Türkmənsəhralıdı, Təkətürkəmən elinnən
gəlmişəm. Türkəmənəm. Amma, mən Turan şəərində böyümüşəm.
İndi gəlmişəm, yol azmuşuk. Gəlmişəm bura. Gördüm bu şəərdə, bu
cür meydana gedir hər kəs, mən də gəldim bura. Xoşum gəlir, hər
meydanda yığnağ ola, xoşum gəlir. İndi demə o Bədiizaman da uğda
bağladı ürəgində, həlimdöyən küşküpu qaydasında. Dedi:
– Mən bu cavanı pamal eləməsəm heş zadım dünyada yoxdu.
64
Misra əvvəlki şeirdə var
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
174
Amma Dona xanım pəncərədən baxırdı Eyvaza. Eyvaz baxırdı
gülürdülər. Bunun misli ki [Bədiirzamanın] cigərinə çuvalduz
vururdular.
[Həsən paşa dedi:]
–Bəəd, xub, biz hələ yığırık calaləşək. Mən şəərlərdən dəvət eli-
rəm gələlər gedək. Sən də get ataynan, anaynan rusxət al. Əgə, bu
qızı istəsən verrəm sənə. Mən də gərək biləm səniy atay kimdi,
anay kimdi?
Eyvaz güldü, dedi:
– Qurban, mən gəlməmişəm qız almaga.
Dedi:
–Dürüsti, elə hər cavan belə degər. Ama, qız səni istiir, sənin rə-
şitliğini görmüşəy, çox qabil cavanay. Gərək sən mənə puşt olay,
dayaq olay.
Eyvaz dedi:
– Məsələ dəyi, pəs mən gedim, atamnan, ananman salah eliyim
ta sizə xəbər.
Ağa, Eyvaz istiirdi ki, yola düşə burdan gələ. Dona xanım baxırdı
kulafirəngidən. Eyvaz burdan aralananda baxdı Dona xanıma, bir beş
dənə də burda deyir ho gəlir. Hələ özünü büruzə vermir ki, deyir:
Daldalardan baxan gözəl,
Qəlbim sənnən dolanmadı.
Sınıx köylüm yaxan gözəl,
Ot tutup qəlbim yanmadı?!
Pərvana dolanar şəmi,
Munis gedə, yiyər qəmi,
Saqlısan bağlı dükanı,
Muştərilər dayanmadı?!
Gedərəm burda qalmaram,
Hər kimsəyə ovsanmaram,
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
175
Ta almasam mən qanmaram,
Ləbim sənnən ki, qanmadı!
Məkanımız Çəmlibeldə,
Adım çox deyilir dildə,
Nigar anam gözü yolda,
Dahi yola dolanmadı.
Eyvaz gedər bu məkannan,
Eşq atəşi çıxmır cannan,
Qorxmaram paşadan, xannan,
Qəm kasəsi calanmadı.
Sözü burda deyənnən sora düşdü yola. Gəldi də bağın içinə.
[Yoldaşları Eyvazdan xəbər aldı:]
– Baba sən hardayan? Biz üç gündü, üç gecədi məətəlik, səni
tutdular. Sən bəs hara getmişəy?
Dedi:
– Heç qorxmuyun, mən haalə getmişəm bir dənə də bu dağda
ov bəsləmişəm.
[Dedilər:]
– Necə ov bəsləmişəy? Burda ki, dağ yoxdu?!
[Eyvaz] dedi:
– Niyə? Elə bir dağıdı! Həsən paşanın qızı Dona xanım mənə
alma vurupdı. O, da qızı verir mənə.
[Yoldaşları xəbər aldı:]
– Məgə sən dedin mən kiməy?
Dedi:
– Yox, əbəda! Mən divanəydim?! Dedim, elə bilin Eyvaz mə-
nəm. Eyvazı görün mənəm. Düşünmədilər.
[Yoldaşları dedilər:]
– Xub, neyliyəgin durnalardan?
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
176
Ağa, duzu saldılar hovuza gecə, düz əriyip. Bu durnalar çəmənnən
yedi, durna çəmən çox yeyər. Yedi gəldi sudan işdi. Ağa, təşnəliğ üz
verdi, gənə gəldi işdi. Pürvaz eliyə bilmədilər daha. Diyər dörd nəfəridi
bular, bavar elə bu dörd nəfər 300 durna seyd elədilər. Hər atdarın
tərkinə bağladılar beş, on, iyirmi dənə. Nigar xanım da demişdi: “Mən
Eyvaza əgər, toy eləsəm durnanın telinnən, tükünnən yorqan-döşək
tikdirrəm, durnanın ətinnən qonağa şam verdirrəm, durnanın sümüyün-
dən təxti hicrə qurdurram.“- bunu da Nigar demişdi, Eyvaz xana.
Ağa, burda bular durnaları ki, tutdular bağladılar atdarın tərkinə
bağdan çıxdilər, neçə mənzil gəlmişdilər Eyvaz atı saxladı, dedi:
– Həsən! - Dəmirçioğluna, – mənim qardaşum.
Dedi:
– Bəli, Eyvaz xan, nəmənədi? Nə kəlami düşdü nəzəriyəy? Nə
oldı? Olmuya o qızı görmüşən qəlbin qalıp, əyax gedir, könül gəmir?
Dedi:
– Yox, o dəyi! O qız ki, mənə qismət ola o dəyil. Bir iş qaldı,
xam elədik. Bizim bu durna aparmağımız bilirəy nəyə bənziir?
Dedi:
– Yox! Nəyə bənziir?
Dedi:
– Qoç Koroğlu deyirdi: “İsgəndər gedip qəyitməyip, kimlər gedip
qəyitmiyip“ dürüstüdü. Dağları gördük, yolları gördük. Amma, bizim
bu durna aparmağımız inqar ki, bir dənə dul arvadın toyuğun tülkü
gedip ninnən çıxardıp aparıp. Eyni bu şikildi.
[Dəmirçioğlu dedi:]
– Neyniyək?
[Eyvaz dedi:]
– Bir at qoymamışık. Gəl bir at qoyagın bu şəərdə. Bir nami-
nişanə qoyagın bu şəərdə.
[Dəmirçioğlu dedi:]
– Neyniyək? Bu sən nami-nişanə qoymuşay? O, pəlivanı vur-
muşay yerə.
PDF created with pdfFactory Pro trial version
www.pdffactory.com
Dostları ilə paylaş: |