67
Virusning bevosita organizmga ta‘siri quyidagi belgilarning paydo bo‗lishiga
olib keladi: limfa bezlarining kattalashishi, odamning ozishi,
tana haroratining
yuqori bo‗lishi, ich ketishi, nerv sistema faoliyatining buzilishi. Lekin virus
bevosita odamni o‗limga olib bormaydi. OITS kasalligining rivojlanishiga olib
keladigan omil - bu virusning zararlangan hujayralarga ta‘siri hisoblanadi.
Inkubatsion davr - bir necha oydan 10 va ko‗proq
yilgacha davom etishi
mumkin. Bu bosqichda tashxis faqat taxminiy bo‗lishi mumkin va faqat
epidemiologik ma‘lumotlarga asoslanadi. Bu bosqichda klinik belgilar bo‗lmaydi
va OIVga qarshi antitelalar ishlab chiqarilmaydi. Xastalikka chalingan odam sog‗,
ish faoliyati buzilmagan, o‗zini bemor deb hisoblamaydi -lekin kasallik manbai
bo‗lishi mumkin.
Birlamchi belgilar davrida – o‗tkir isitmalash fazasida, zararlanganlarda
kasallik o‗tkir
boshlanib, tana harorati ko‗tariladi, angina yoki faringit belgilari
ko‗rinadi. Bosh, bo‗g‗imlar, mushaklar og‗rishi mumkin. Jigar, taloq va limfa
tugunlarining kattalashishi kuzatiladi. Qonda OIVga qarshi antitelalar aniqlanadi.
Lekin limfotsitlar soni o‗zgarmaydi.
Ikkilamchi belgilar davri – immunitet buzilishi tufayli bakterial,
virusli va
protozoyli kasalliklar yoki o‗sma jarayoni rivojlanishi bilan kechadi.
Terminal davrda bemor ahvoli og‗ir, ozib ketgan, vaqti-vaqti bilan tana
harorati ko‗tarilib turadi. Qonda gemoglobin mikdori normadan 50 % kam. OIVga
qarshi antitelalar kamaygan,
viruslar soni oshgan, limfotsitlar soni past, davo
natija bermaydi.
OIV infektsiyasi xastalikning birinchi bosqichida o‗ziga xos, aniq ishonarli
belgilari yo‗k. SHuning uchun kasallikni o‗z vaqtida tashxislash uchun har bir
shifokor, mutaxassisligidan qat‘iy nazar, shu xastalikka nisbatan hushyor bo‗lishi
zarur.
CHunonchi, giyoxvandlardan tashqari, aholining boshqa guruhlarida bu
kasallik sifatsiz tibbiy xizmat natijasida ham yuqib qolmoqda.
Hozirgi davrda OIV kasalligi bilan kasallangan bemorlarni davolab yuborish
imkoniyati tug‗ilmoqda. Maqsad bemorlarning umrini uzaytirishga va uni hayot
kechirishini yaxshilashga qaratilgan bo‗lishi lozim.
68
OIV kasalligi bilan kasallangan bemorlarni
davolashda bemorning ruhiy
holatini yaxshilash, o‗z vaqtida ikkilamchi kasalliklarning oldini olish, dori-
darmonlarni sinchkovlik bilan tanlash va belgilash maqsadga muvofiq bo‗lib
hisoblanadi.
Dostları ilə paylaş: