117
nin tənzimlənməsi və ləğv edilməsi prinsiplərini, qaydalarını və
normalarını müəyyən edir.
Azərbaycan Respublikasının bank sistemində xarici bank
kapitalının iştirak limiti Mərkəzi Bank tərəfindən müəyyən
edilir. Xarici bank və ya xarici bank holdinq şirkəti istisna
olmaqla, əcnəbilərin və xarici hüquqi şəxslərin yerli banklarda
iştirakına Mərkəzi Bank tərəfindən limit müəyyən edilir.
Mərkəzi Bank xarici bankların və xarici bank holdinq şir-
kətlərinin yerli törəmə banklarının, filiallarının və nümayəndə-
liklərinin, habelə yerli bankların xarici filiallarının və
nümayəndəliklərinin fəaliyyətinin tənzimlənməsini və onlara
nəzarəti həyata keçirdikdə müvafiq xarici bank tənzimləməsi
və nəzarəti orqanları ilə qarşılıqlılıq əsasında və Azərbaycan
Respublikasının qanunvericiliyinə zidd olmayaraq (o cüm-
lədən Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq
müqavilələrə müvafiq olaraq) öz nəzarət funksiyalarının yerinə
yetirilməsi üçün zəruri olan məlumatı ala bilər. Mərkəzi Bank
xarici bank tənzimlənməsi və nəzarəti orqanları ilə məlumat
mübadiləsini bu məlumatın məxfiliyini təmin etməklə həyata
keçirə bilər. Bu məqsədlə Mərkəzi Bank xarici bank tənzimlə-
məsi və nəzarəti orqanları iləəməkdaşlıq haqqında sazişlər
bağlaya bilər.
Xarici banklar və xarici bank holdinq şirkətləri də daxil
olmaqla, siyahısı Mərkəzi Bank tərəfindən müəyyənləşdirilən
offşor zonalarda qeydə alınmışəcnəbilər və xarici hüquqi
şəxslər yerli banklar
ın təsisçiləri və ya səhmdarları ola bilməz,
habelə yerli törəmə banklar təsis edə bilməz, yerli filiallar və ya
nümayəndəliklər aça bilməzlər.
Cari bank fəaliyyəti ilə bağlı qərarları qəbul edərkən
kredit təşkilatları dövlət hakimiyyəti və bələdiyyə orqanların-
dan asılı deyildir və onlar kredit təşkilatlarının fəaliyyətinə
qarışa bilməz. Kredit təşkilatları qanunla onların fəaliyyət
növlərinə aid edilməyən fəaliyyəti həyata keчirməyə məcbur
edilə bilməz. Kredit təşkilatlarının və dövlətin müvafiq öhdəlik
götürdüyü hallardan başqa bütün digər hallarda kredit
118
təşkilatları dövlətin, dövlət isə kredit təşkilatlarının öhdəlikləri
üçün məsuliyyət daşımır.
Azərbaycan Respublikasının ərazisində banklar və bank
olmayan kredit təşkilatları bank fəaliyyətinı Mərkəzi Bankın
verdiyi xüsusi razılıq (lisenziya) əsasında həyata keçirilə bilər.
vədepozit əməliyyatları yalnız banklar tərəfindən həyata
keçirilə bilər. Bankın onun nizamnaməsi ilə müəyyən edilmiş
firma adında mütləq qaydada "bank" sözü olmalıdır. Heç bir
bank istənilən sənəddə, elanlarda və ya reklamda özünün ni-
zamnaməsində göstərilən addan fərqli adla adlandırıla bilməz.
Bank" sözünün işlədildiyi mətndən bu sözün bank fəaliyyətinə
aid edilmədiyi tam aydın olduğu hallardan başqa bank fəaliy-
yəti ilə məşğul olmayan hüquqi şəxsin adında "bank" sözünün
("bank" sözü olan söz birləşməsinin) istifadəsi qadağandır.
Bankın törəmə banklarının adında əsas bankın adı
göstərilməlidir. Bankların filiallarının, söbələrinin və ya
nümayəndəlıklərinin adında bank sözü hüquqi bağlılıq və
mənsubiyyət mənasında göstərilməlıdır.
Bank lisenziyası ləğv olunmuş bankların adına "ləğv
prosesində olan" sözləri əlavə edilir. Bankın adında "Azərbay-
can Respublikası", "dövlət", "milli" sözlərindən istifadə edilm-
əsinə yaln
ız qanunvericilikdə nəzərdə tutulduğu hallarda yol
verilir və banklar eyni addan istifadə edə bilməz.
Banklar, Mərkəz Bankından aldığı bank lisenziyasında
qadağan edilməmişdirsə, aşağıdakı fəaliyyət növləri ilə məşğul
ola bilərlər:
1. tələbli və müddətli depozitlərin (əmanətlərin) və digər
qaytarılan vəsaitlərin cəlb edilməsi;
2. kreditlərin (təminatlı və/və ya təminatsız) verilməsi, o
cümlədən istehlak və ipoteka kreditləşdirilməsi, reqres hüququ
ilə və ya belə hüquq olmadan faktorinq, forfeytinq, lizinq
xidmətləri və digər kreditləşdirmə növləri;
3. fiziki və hüquqi şəxslərin hesablarının, o cümlədən
bankların müxbir hesablarının açılması və aparılması;
119
4. klirinq, hesablaşma-kassa xidmətləri, pul vəsaitinin,
qiymətli kağızların vəödəniş vasitələrinin köçürülməsi üzrə
xidmətlər göstərilməsi;
5. ödəniş vasitələrinin (o cümlədən kredit və debet
kartları, yol çekləri və bank köçürmə vekselləri) buraxılması;
6. öz hesabına və ya müştərilərin hesabına maliyyə
vasitələrinin (o cümlədən çeklərin, köçürmə veksellərinin, borc
öhdəliklərinin və depozit sertifikatlarının), xarici valyutanın,
qiymətli metalların və daş-qaşların, valyuta və faiz
vasitələrinin, səhmlərin və digər qiymətli kağızların, habelə
forvard kontraktlarının, svoplara dair sazişlərin, fyuçerslərin,
opsionların və valyutalara, səhmlərə, istiqrazlara, qiymətli
metallara və ya faiz dərəcələrinə aid digər törəmə vasitələrin
satın alınması və satılması;
7. qiymətli metalların əmanətə cəlb edilməsi və
yerləşdirilməsi;
8. öhdəliklərin icrasına təminatların, o cümlədən
qarantiyaların verilməsi vəöz hesabına və ya müştərilərin
hesabına akkreditivlərin açılması;
9. qiymətli kağızlar bazarında peşəkar fəaliyyət;
10. maliyyə müşaviri, maliyyə agenti və ya məsləhətçisi
xidmətlərinin göstərilməsi;
11. kreditlərə və kredit qabiliyyətinin yoxlanılmasına dair
informasiya verilməsi və xidmətlər göstərilməsi;
12. sənədləri və qiymətliləri, o cümlədən pul vəsaitlərini
saxlanca qəbul etmək (xüsusi otaqlarda və ya seyf qutularında
saxlamaq);
13. qiymətlilərin, o cümlədən banknotların və sikkələrin
inkasasiya edilməsi və göndərilməsi;
Bank Qanunun 32-ci maddəsində icazə verilmiş fəaliyyət
növləri istisna olmaqla, heç bir bank topdansatış və ya
pərakəndə ticarət, istehsal, nəqliyyat, kənd təsərrüfatı, yataq-
ların işlənilməsi, tikinti və sığorta fəaliyyəti ilə məşğul ola və
ya sığorta təşkilatları istisna olmaqla tərəfdaş, şərik və ya
payçı kimi bunlarda iştirak edə bilməz.
Dostları ilə paylaş: |