MahirəNərimanqızı
Yüklə 4,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- AtaĢ CƏBRAYILOV
- Multikultiralizm nədən baĢlayır
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
36
döyüĢmüĢlər. Aydındır ki. onlar Azərbaycanı Vətən seçdikləri üçün onun uğrunda da vuruĢmuĢ, Ģəhid olmuĢlar. Təbii ki, xalqımızın digər millətləri özündən ayırmaması, tolerantlığı, dözümlülüyü, onlara Azərbaycana həqiqi vətən məhəbbəti bəxĢ etmiĢdir. Bu birlik hazırkı gərgin beynəlxalq Ģəraitdə dünyaya sivilizasiyalararası dialoq sahəsində münasibətlərə nümunə olacaq bir mesajdır. Azərbaycan dövlətinin bu gün də öz vətəndaĢlarına təlqin etdiyi humanizm və multikulturalizm yüksək, müasir dünyamız üçün çox vacib olan bəĢəri keyfiyyət olmaqla yanaĢı həm də dünyada və ölkədə sosial-siyasi sabitliyin və iqtisadi inkiĢafın da ən mühüm amillərindəndir. Bu bəĢəri dəyərin mövcudluğu və möhkəmliyi, Azərbaycan xalqının birliyi ölkənin bügünkü sürətli və davamlı hərtərəfli inkiĢafında özünü əyani surətdə göstərir. Dövlət baĢçısı öz nitqində iqtisadiyyatla humanitar məsələnin qarĢılıqlı təsiri barədə deyib: ―Forumun mövzularından biri iqtisadi inkiĢafın humanitar aspektləridir... Yenə də Azərbaycanın təcrübəsi maraqlı ola bilər. Çünki baxmayaraq ki biz etnik təmizləməyə məruz qalmıĢıq və torpaqlarımız iĢğal algtındadır, bir milyondan artıq qaçqın, köçkün vardır və dövlət onlara maliyyə yardımı, qayğı göstərir. Bizim iqtisadi inkiĢafımız son 10 il ərzində dünya miqyasında ən sürətli olmuĢdur. Son 10 il ərzində aparılan islahatlar nəticəsində ölkə iqtisadiyyatı 3,4 dəfə artmıĢdır. Bu, əgər belə demək mümkündürsə dünya rekordudur... On il bundan əvvəl Azərbaycanda yoxsulluğun səviyyəsi 49 faiz idi. AparılmıĢ islahatlar nəticəsində bu gün cəmi 5,5 faizdir. Aparılan islahatlar nəticəsində 10 ildə Azərbaycanda bir milyon 200 min iĢ yeri açılmıĢdır. Hazırda Azərbaycanda iĢsizlik 4,8 faizdir. Bütün bu məsələlər əlbəttə ki iqtisadi islahatların nəticəsidir. Eyni zamanda bütün bu məsələlərin bilavasitə humanitar sahəyə dəxli vardır. Çünki Azərbaycan siyasətinin təməlində və mərkəzində Azərbaycan vətəndaĢı, onun problemləri, qayğıları, təhlükəsizliyi və rifahı dayanır‖.
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu 37 Bilirik ki, tarixən hər bir dövlətin qüdrətinin əsasında iqtisadi güc, siyasi nüfuz dayanır. Lakin ölkədə milli birlik, bunun əsasını təĢkil edən humanitar problemlərin xalqın da qəbul etdiyi kimi həlli olmadan qüdrətli səviyyə mümkün deyildir. Sosial-siyasi sabitlik iqtisadi gücün ən əsas lokomotivlərindəndir, onun da kökündə təbii ki, humanitar məsələlərin vaxtında, operativ həlli durur. Əgər humanitar məsələ və problemlər vaxtında və həm də beynəlxalq normalara uyğun həll olunmasa gec-tez ölkədə bu zəmində çox ciddi böhran yaĢana bilər. Bu da öz növbəsində iqtisadi və siyasi proseslərə çox mənfi təsir göstərər. Bundan baĢqa hər bir insan müəyyən intellekt sahibidir. Ölkədə müxəlif dini, milli dəyərlərə məxsus insanların siyasi və hüquqi bərabərliyinin təmin olunması, etnik azlıqların milli-mədəni inkiĢafına qanunla əsas yaradılması, cəmiyyətin də bu prosesə adi normal yaĢayıĢ qaydası kimi baxması ölkədə birliyin sarsılmazlığını təmin edir. Bu gün ölkəmizdə sağlam tarixi köklərə malik multikulturalizm dövlət rəhbərliyinin düĢünülmüĢ siyasəti ilə daha da inkiĢaf edir, yeni pozitiv çalarlarla zənginləĢir. Dövlət baĢçısı Azərbaycanda multikulturalizmə münasibət barədə deyib: ―Multikulturalizm Azərbaycanda dövlət siyasətidir. Qeyd etməliyəm ki, artıq tarixi keçmiĢimiz də bunu diktə edir. Eyni zamanda multikulturalizm Azərbaycanda həyat tərzidir. Biz gündəlik həyatımızda bu prinsiplər əsasında fəaliyyət göstəririk. Bu prinsiplər cəmiyyətin mütləq əksəriyyəti tərəfindən dəstəklənir, müdafiə edilir‖.
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
38
Multikultiralizm nədən baĢlayır?
Sovet dönəminin məĢhur mahnısını bir qədər dəyiĢsək, meydana kifayət qədər aktual məsələ çıxar: "Multikulturalizm nədən baĢlayır?" YaxĢı və sadiq qonĢulardan, "sənin əlifbandakı" Ģəkillərdən? Yoxsa qəzet və ya televizordakı mənzərədən? Ġlk baxıĢdan hər Ģey kifayət qədər bəsitdir. Multikulturalizmin əsasında müxtəlif millətlərdən olan insanların hər bir Ģəxsiyyətə hörmət qoyaraq, qanunlar əsasında birgə yaĢaması ideyası dayanır. Amma bu zaman mədəni, dini, dil, etnik və digər xüsusiyyətlərə zərər dəyməməlidir. Əsl multikulturalizmin hökm sürdüyü cəmiyyətə nail olmağın alətləri də gözəl və dəqiqdir - tolerantlıq, qanunlara, bir- birinin azadlığına hörmət.
Amma bütün bunların həyata keçirilməsi üçün birincisi, bu və ya digər cəmiyyətin üzvləri buna qadir olmalı, ikincisi maddi durumlarına, imkanlarına görə eyni vəziyyətdə yaĢamalıdırlar. Yəni faktiki olaraq, əsl multikulturalizm yalnız cənnətdə ola bilər - əlbəttə ki, siz oraya düĢə biləcəksinizsə. Avropanın ən güclü dövlətləri olan Almaniya və Böyük Britaniyaya multikulturalizm haqda Ģövqlə nümayiĢ etdirilən həmrəyliyi bədbin etirafların əvəzləməsi üçün, təxminən, on il kifayət etdi. Britaniyanın baĢ naziri Devid Kemeron bu günlərdə "Financial Times" qəzeti vasitəsilə ġərqi və Cənubi Avropadan Avropa Ġttifaqının daha zən- gin
ölkələrinə immiqrant axınının məhdudlaĢdırılmasının vacibliyini bəyan edib. O, bunun üçün, hətta AĠ-nin "müqəddəs inəklərindən" biri olan iĢçi qüvvəsinin hərəkət azadlığına qarĢı çıxmaqdan da çəkinməyib. Bundan baĢqa, Kemeron milli sosial proqramları əcnəbilərin üzünə bağlamağı da vacib sayır. Yüklə 4,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|