MahirəNərimanqızı
Yüklə 4,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
600
bəzi Qərb ölkələrində multikulturalizm kimi təqdim olunan sosial münasibətin Azərbaycanla formaca oxĢar cəhətləri sezilsə də, məzmun etibarilə fərqli səciyyə daĢıyır. Azərbaycanda minilliklər boyu dinc, yanaĢı yaĢamıĢ fərqli dil, din və mədəniyyət daĢıyıcıları varlıqlarını günümüzədək qorumuĢ, hazırda isə cəmiyyətdə bu yöndə mövcud olan pozitiv münasibətə çox mühüm çalar – dövlət siyasəti əlavə olunmuĢdur ki, bu da respublikamızda multikultural mühitin uğurlu perspektivlərini təmin edir. Lakin Qərb dünyasında təqdim olunan ―multikulturalizm‖ isə həmin ölkələrə sığınmıĢ qaçqın və ümumilikdə gəlmələrə olan hörmət və ehtiramdan deyil, sadəcə ―dözümlü‖ münasibətdən ibarətdir. Təbii ki, həm regional, həm də qlobal miqyasda müxtəlif cəlbedici adlarla öz mədəniyyətlərinin dominantlığını təmin etməyi hədəfləyən, baĢqa mədəniyyət daĢıyıcılarına assimilyasiya obyekti kimi baxan, cismani, yaxud mənəvi əritmək, yox etmək fəaliyyətlərini tarixən və çağdaĢ dövrümüzdə dövlət siyasətlərində anoloqsuz ənənə halına salmıĢ eqoist təfəkkürlü qüvvələrin imitasiyalarını multikulturalizmi alternativsiz həyat tərzinə çevirmiĢ Azərbaycanla müqayisə etmək belə özlüyündə qüsurlu görünür.
- Lakin multikulturalizmin hökm sürdüyü Azərbaycan Respublikası nədənsə bir sıra xarici dairələrdə əsassız ittihamlarla üzləĢir, ölkəmizdə hansısa dini cərəyanların sıxıĢdırıldığı iddia edilir.
- Diqqət yetirsəniz, həmin dairələrin müdafiə etdiyi qrupların təbliğatı ölkəmizdə mövcud olan tolerantlıq mühitinə zidd, fərqlilikləri qəbul etməyən, təməl baxıĢlarında dözümsüzlük dayanan cərəyanları təmsil etdiyi aĢkar görünür. Dözümsüzlüyü və baĢqa inanclara nifrəti aĢılayanlara Azərbaycan dövlətinin münasibəti ölkə qanunvericiliyi, Azərbaycanın qoĢulduğu beynəlxalq konvensiyaların və müqavilələrin müddəaları ilə müəyyənləĢir.
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu 601
Qurumlarla ĠĢ üzrə Dövlət Komitəsinin rolu nədən ibarətdir?
- ġübhəsiz ki, bu sahədə Dövlət Komitəsinin səlahiyyətləri çərçivəsində davamlı və ardıcıl iĢlər aparılmaqdadır. Məlumdur ki, Azərbaycan Respublikasında əhalinin 96 faizini müsəlmanlar, qalan həmvətənlərimiz isə digər dinlərin mənsublarını təĢkil edirlər. Ölkəmizdə dini konfessiyalar arasındakı münasibətlərin kökündə bir - birinin dini inancı və mənəvi dəyərlərinə dərin hörmət dayanır. Dövlətin konfessiyalara münasibətində də bərabərlik prinsipi mütləq mənada qorunur. Bu prinsipi ölkəmizdə qeydiyyatdan keçməklə fəaliyyət göstərən dini icmaların fəaliyyətinin dəstəklənməsi, onların ictimai həyatın bir parçası kimi cəmiyyətə inteqrasiyası istiqamətində ardıcıl tədbirlərin görülməsini aydın Ģəkildə müĢahidə etmək olar. Ölkədə 649 dini icma qeydiyyatdan keçmiĢdir ki, onlardan 24-ü, yaxud 3.7 faizi qeyri-islam təmayüllüdür. Prezident Ġlham Əliyevin 2014-cü il 27 noyabr tarixli, 892 nömrəli Sərəncamı ilə ayrılmıĢ 2,5 milyon manat məbləğində maliyyə vəsaiti dini maarifləndirmə və mənəvi dəyərləri təbliğ etmə iĢini daha da gücləndirmək üçün nəzərdə tutulmuĢdur. Dövlət Komitəsi dini maarifləndirmə iĢinə bilavasitə dini icmaların özlərini cəlb edərək, onların öz fəaliyyətlərini müvafiq layihələr çərçivəsində qurmaqla bu prosesin hərəkətverici qüvvəsi kimi çıxıĢ edir. Beləliklə, dini icmalar dövlət vəsaiti ilə reallaĢdırılan dini maarifləndirmə iĢinin obyekti yox, icraçısı kimi çıxıĢ edirlər. Burada bir məqamı da qeyd etmək yerinə düĢərdi. 2,5 milyon manat vəsaitdən 400 min manatı qeyri-islam dini icmalarına ayrılmıĢdır. Nəticədə ölkə əhalisinin 4 faizini, dini icmaların isə 3,7 faizini təĢkil edən qeyri-islam dini icmalarına ümumilikdə dini icmalar üçün www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
602
nəzərdə tutulmuĢ maliyyə vəsaitinin 16 faizi düĢmüĢdür ki, bu da göründüyü kimi real proporsional nisbətdən 4 dəfə çoxdur. Eyni zamanda, dini ibadət yerlərinin tikilməsi, yenidən qurulması və təmiri iĢində də fərq qoyulmadan bütün konfessiyalar diqqətdə saxlanılır. Bu istiqamətdə məscidlərlə yanaĢı, kilsə və sinoqoqların dövlət vəsaiti hesabına tikilməsini də qeyd edə bilərik.
- Mübariz müəllim, multikulturalizmin Azərbaycan modelinin beynəlxalq arenada perspektivini necə görürsünüz?
Hesab edirəm ki, bu model bir örnək kimi həm regional müstəvidə, həm də beynəlxalq arenada tətbiq edilməlidir və ümidvaram ki, ediləcəkdir. Çünki bütün dövrlərdə bəĢəriyyətin xilası humanizm prinsiplərində olmuĢdur. Azərbaycan bir
dövlət olaraq
multikulturalizm kimi humanist dəyərlərini dünyada təbliğ və öz nümunəsində layiqincə tətbiq edir. Ġnanıram ki, ölkəmizin multikulturalizm sahəsindəki təcrübəsi qısa zaman ərzində dünya ölkələri üçün nümunəvi örnək olacaqdır.
Yüklə 4,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|