www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
603
Kamal Abdullayev
Azərbaycan multikulturalizmi bu gün: Portuqaliyadan
Ġndoneziyayadək...
Multikulturalizm və tolerantlıq tarixən azərbaycanlıların həyat tərzi
olub, bu gün isə milli kimliyindən, dilindən, dinindən asılı
olmayaraq Azərbaycan dövlətinin hər bir vətəndaĢının gündəlik
həyat tərzinə çevrilib.
Ölkə Prezidenti Ġlham Əliyevin Azərbaycan multikulturalizminin
elmi əsaslarla öyrənilməsi və dünyada təbliği istiqamətində
göstərdiyi konkret hədəflərə çatmaq üçün atılan əməli addımlar
dövlət qurumları, siyasətçilər, hökumət adamları ilə yanaĢı, hər bir
vətəndaĢımızın üzərinə Ģərəfli vəzifə qoyur.
Azərbaycan Respublikasının millətlərarası, multikulturalizm və dini
məsələlər üzrə Dövlət müĢaviri xidməti də 2015-ci ildə fəaliyyətini
dövlət baĢçısının daxili və xarici siyasətdə göstərdiyi konkret
hədəflərə çatmaq istiqamətində qurub. Ġl ərzində ölkəmizdə yaĢayan
milli azlıqların hüquq və azadlıqlarının dövlət təminatı, dövlət-din
münasibətlərinin qanunvericiliyin tələblərinə uyğun Ģəkildə
tənzimlənməsi, Azərbaycan multikulturalizminin dövlət siyasəti
kimi ölkə daxilində və xaricdə təbliği, multikultural ənənələrin
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
604
qorunması və müasir dövrün tələblərinə uyğun Ģəkildə inkiĢafı üçün
Xidmət ardıcıl ideoloji-siyasi, həmçinin praktik fəaliyyət göstərib.
Qanunvericiliyimizdən və Azərbaycan multikulturalizminin özəl
prinsiplərindən irəli gələrək icra edilən din siyasəti və ölkəmizdə
yaĢayan azsaylı xalqların, toplumların mədəniyyət nümunələrinin
qorunması, hüquqlarının ali təminatı istiqamətində görülən iĢlərin
dünya ictimaiyyətinə çatdırılması üçün Xidmət müəyyən layihələr
həyata keçirib.
Azərbaycan multikulturalizmi dünyanın müxtəlif ölkələrində
Xidmətin
təĢəbbüsü
və
dəstəyi
ilə
Bakı
Beynəlxalq
Multikulturalizm Mərkəzi bu gün dövlət siyasətinin vacib
istiqamətlərindən biri olan Azərbaycan multikulturalizminin dünya
ölkələrində təbliğini ən müxtəlif formalarda qurmağa çalıĢır.
Ġlk olaraq Xidmət tərəfindən ―Multikulturalizmə giriĢ‖ (bakalavr
pilləsi), ―Azərbaycan multikulturalizmi‖ (magistr pilləsi) fənləri
üzrə tədris proqramları hazırlanıb. Bununla paralel bu fənləri xarici
dillərdə tədris edəcək müəllimlərin hazırlıq prosesi baĢlanıb. Qısa
zaman kəsiyində bu fənn ölkəmizin 20 ali təhsil ocağında və 11
xarici ölkə universitetində tədris olunub. Onların sırasında
Müqəddəs
Kliment
Oxridski
adına
Sofiya
Universiteti
(Bolqarıstan), Ġvan CavaxiĢvili adına Tbilisi Dövlət Universiteti
(Gürcüstan), Ural Federal Universiteti (Rusiya Federasiyası), Litva
Pedaqoji Universiteti (Litva), Praqa Karl Universiteti (Çexiya),
Roma Sapienza Universiteti (Ġtaliya), Belarus Dövlət Universiteti
(Belarus), Lusafona Universiteti (Portuqaliya), Ausburq Universiteti
(Almaniya), Frayburq Universiteti (Ġsveçrə) və Sakarya
Universitetində (Türkiyə) və baĢqalarını göstərmək olar. Bu
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxananın e-nəşri
Azərbaycan multikultiralizmi – II Elmi toplu
605
universitetlərdə ―Azərbaycan multikulturalizmi‖ fənni həm
azərbaycanlı və həm də xarici müəllimlər tərəfindən tədris edilib.
Sülh və dostluq Ģəraitində yaĢamın dünya üçün yeni modeli olan
Azərbaycan multikulturalizmi xarici ölkələrdə təkcə universitetlərdə
deyil, eyni zamanda müxtəlif təĢkilatlarda kollokviumlar,
seminarlar, ―dəyirmi masa‖lar formatında da təqdim edilib. Bu
təqdimatlar
Londondakı
BBC-nin
qərargahından
tutmuĢ
Ġndoneziyanın
Coqyakarta
Ģəhərindəki
Ahmad
Dahlan
Universitetinə qədər olan geniĢ coğrafiyanı əhatə edib.
Azərbaycan
mədəniyyətini,
tarixini,
dilini,
ədəbiyyatını,
iqtisadiyyatını, müasir ictimai-siyasi durumunu özündə kompleks
Ģəkildə birləĢdirən ―Azərbaycan multikulturalizmi‖ fənni eyni
zamanda ölkəmizdə, özəlliklə, texniki peĢələr və dəqiq elmlər
təmayüllü universitetlərdə, institutlarda və xüsusi tipli təhsil
ocaqlarında tədris olunmağa baĢladı və bu gün də davam
etməkdədir. Bu istiqamətdə real ənənələri olan Bakı Slavyan
Universitetində ölkədə ilk olaraq ―Azərbaycan multikulturalizmi‖
kafedrası yaradıldı və fəaliyyəti təmin edildi.
Azərbaycana maraq Azərbaycana məhəbbətə necə çevrilir?!
Keçən yay xarici ölkə universitetlərində və ölkəmizdəki təhsil
ocaqlarında ―Azərbaycan multikulturalizmi‖ fənnini yüksək
qiymətlərlə baĢa vuran tələbələr ―Multikulturalizm Azərbaycanda
həyat tərzi kimi: öyrən, araĢdır, paylaĢ‖ devizi altında təĢkil olunan
yay məktəbinə dəvət olunmuĢdular. Xarici tələbələrin bu fənni
seçməklə Azərbaycana göstərdikləri maraq ölkəmizi gəlib
gördükdən və buradakı reallığın həqiqi Ģahidləri olduqdan sonra
Azərbaycana məhəbbətə çevrildi.