Mamlakatlarini iqtisodiy rivojlanish xususiyatlari
-jadval. AQShning asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlari
Yüklə 1,17 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 2-jadval. AQShning asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlari
Ko‘rsatkichlar YaIM Inflyasiya Ishsizlik 1979 1980 2,0 -0,1 11,3 13,5 5,8 7,0 1985 1989 3,8 3,0 3,5 4,8 7,2 5,3 90-yillarning boshlarida asosiy iqtisodiy muammo bo‘lib dav- lat budjeti defitsiti namoyon bo‘ldi – 290 mlrd.doll., davlat qarzi – taxminan 4 mlrd.doll.ni tashkil etdi. B.Klinton ma’muriyatining iqtisodiy strategiyasi. 1992 yilning noyabrida AQShning yangi prezidenti B.Klinton hukumat tepasi- ga kelib yuzaga kelgan holatdan chiqish yo‘lini iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirishni budjet-moliya dasturini amalga oshirishda ko‘rdi. Iqtisodiyotni barqarorlashtirish rejasiga uchta dastur kirdi: 1 Герман Ван дер Bee. История мировой экономики. — М.: Наука. — 1994. — С. 344. 137 1) ish o‘rinlari sonini ko‘paytirish orqali iqtisodiyotni barqaror- lashtirish dasturi, unga 30 mlrd.doll. ajratilgan edi; 2) investitsion dastur, xususiy investorlarga imtiyozli moli- yalashtirish va maqsadli kapital qo‘yilmalarni nazarda tutardi. Ushbu dasturga 140 mlrd.doll. ajratilgan edi; 3) budjet defitsitini qisqartirish dasturi. Ushbu dasturni amalga oshirish uchun Klinton ma’muriyati bir vaqtning o‘zida hukumat xarajatlarini qisqartirish va soliqlarni oshirishni nazarda tutgan edi. Hukumat dasturi 1993 yil budjeti bo‘yicha 150 ta aniq tak- liflarni nazarda tutgan edi. Ishlab chiqarish sohasiga kapital jalb etish maqsadida soliq islohotlari bilan birgalikda zarurat yuzaga kelganda bank kred- itlari stavkalari keskin oshirilar edi. Bu kapitalni xalqaro miqyos- da harakatiga ta’sir ko‘rsatdi, ko‘pgina mamlakatlardan Amerika iqtisodiyotiga kapitalni intensiv oqimini rag‘batlantirdi, bu esa AQShga o‘z iqtisodiyotini modernizatsiyalash jarayonini “birovn- ing hisobiga” moliyalashtirish imkonini berdi. Iqtisodiyot nazari- yasida monetarizm yo‘nalishining asoschisi, Amerika iqtisodchi- si M.Fridmen dollarning yuqori kursi kapitalni oqib kirishiga va AQSh iqtisodiyotini modernizatsiyalashga imkon berdi. Natijada neokonservativ strategiya AQShga iqtisodiyotni tarkibiy qayta qurishni va texnologik qayta qurollantirishni asosan xorijiy kapital qo‘yilmalar va mahsulot raqobatbardoshligini keskin pasaytirish evaziga amalga oshirish imkonini berdi. Shundan so‘ng kredit si- yosatining keyingi fazasi boshlandi – foiz stavkalarini pasaytirili- shi. Natijada mamlakat iqtisodiyotini modernizatsiyasini va iqti- sodiy o‘sishni barqaror sur’atlarini ta’minladi. Yüklə 1,17 Mb. Dostları ilə paylaş:
|