Ma`ruzachi: R. Murodov reja

Bosin usuli.

•  Xom ashyoni teng bo’laklarga bo’lib, 4 yoki 6 perkolya-torlarga joylaShtiriladi. Perkolyatordagi xom ashyoni bo’ktiriSh, ivitiSh va ajratma olish perkolyatsiya usulidagidek olib boriladi. Birinchi perkolya-tordagi xom ashyoning mikdoriga nisbatan 50-100 % miqdorda ajratma perkolyatsiya qilib olinadi va u ikkinchi perkolyatordagi xom ashyoni bo’ktiriSh uchun sarflanadi. So’ng birinchi perkolyatordagi xom ashyoni ta’sir qiluvchi modda qolmagunga qadar perkolyatsiya qilinadi. Bu ajratma ikkinchi perkolyatordagi xom aShyoda «oynasimon yuza» hosil qiliShva perkolyatsiyalaSh uchun ishlatiladi. Qolgan perkolyatorda bu jarayon takrorlanadi va oxirgi perkolyatorda umumiy xom ashyo miqdoriga teng ajratma perkolyatsiya qilib olinadi.

Ajratmalarni yot moddalardan tozalash.

• 10°S dan yuqori bo’lmagan haroratda kamida 2 kun tindirib, suzib olinadi.
• Suyuq ekstraktlar taShqi ko’rinishi, hidi, mazasi, rangi, kuruq qoldiq, spirt kuvvati yoki zichligi, og’ir metallar va ta’sir etuvchi moddalari bo’yicha baholanadi.
• Og’zi yaxShi berkitilgan Shisha idiShlarda, qorong’i va salqin joyda saqlanadi. SaqlaSh vaqtida suyuq ekstraktlarda cho’kma hosil bo’lsa, u suzilib, tekShirilib ishlatilishi mumkin. Mahsulotda ta’sir etuvchi modda me’yoridan ortiq bo’dsa, toza ajratuvchi bilan suyultiriladya.
• Suyuq ekstraktlarning sifati DF, FM yoki VFM bo’yicha baholanadi. Sanoat miqiyosida ishlab chiqarilayotgan ayrim suyuq ekstraktlarning nomlari va asosiy ko’rsatkachlari kuyidagi jadvalda keltirilgan.

 Suyuq ekstraktlarning nomi va asosiy ko’rsatkichlari

	Ekstrakt nomi	Xom ashyo va spirt quvvati	Ta’sir qiluvchi moddasi,ishlatilishi
1	Kalina ekstrakti	Po’stlog’i; 50%	OShlovchi moddalar. Qon to’xtatuvchi vosita, ayniqsa bachadondan qon ketganda.
2	Jag’-jag’ ekstrakti	Er ustki qismi; 70%	Vitaminlar. bachadon, buyrak va o’pkadan qon ketganda qon to’xtatuvchi vosita.
3	Makkajo’xori ekstrakti	Makkajo’xori popugi; 70%	Flavonoidlar va vitaminlar. O’t xaydovchi va qon to’xtatuvchi vosita.
4	Tog’jambil ekstrakti	Er ustki qismi; glitserin saqlagan30% spirt.	Timol va karvalol saqlagan efir moyi. Balg’am ko’chiruvchi preparat pertussin tarkibiga kiradi.
5	Do’lana ekstrakti	Mevasi; 70%	Flavonoidlar. Yurak kasalligida.
6	Frangula ekstrakti	Po’stlog’i; 70%	Antratsen xosilalari.Surgi dori sifatida.
7	CHayon o’t ekstrakti	Bargi; 50%	Vitaminlar. Qon to’xtatuvchi vosita.