Ma`ruzachi: R. Murodov reja

Belladonnaning quyuq ekstrakti.

• Ajratma belladonna bargidan reperkolyatsiya usulida 20% li spirt yordamida olinadi va yot moddalardan tozalaShdi. So’ng bug’latgich asboblarnda 50-60°S da quyultirib, ta’sir etuvchi modda miqdori tekshiriladi. Agar alkaloid miqdori 1,5% dan ortiq bo’lsa, kraxmal qandi (patoka), dekstrin yoki qandlar qo’Shib me’yoriga keltiriladi, kam bo’lgan taqdirda alkaloidi me’yoridan ortiq bo’lgan quyuq ekstrakt bilan aralaShtiriladi.
• Tayyor ekstraktda alkaloidlar mikdori 1,4% dan kam va 1,6% ko’p bo’lmasligi kerak. Ehtiyotlik bilan («B» ro’yxat) saqlanadi. MuShaklar tarangligini bo’ShaShtiruvchi (spazmolitik) vosita sifatida ishlatiladi, Belladonnaning quruq ekstrakti . Ajratma olish va yot moddalardan tozalaSh kuyuq ekstraktga o’xShaSh. Tozalangan ajratma tortiladi. Ekstraktiv moddalar va alkaloidlar miqdori aniqlanadi. So’ng ajratma vakuum bug’latgich asbobida kuyuq holatgacha bug’latiladi. Tayyor mahsulotda 0,7-0,8% alkaloid bo’lguncha dekstrin qo’Shib, aralaShtiriladi, kuritiladi, maydalanadi, baholanadi va qodoqlanadi. Tayyor mahsulot tarkibida gioksiaminga hisoblaganda 0.7- 0,8% alkaloid bo’lpShi kerak. Ehtiyotlik bilan («B» ro’yxati) saqlanadi. Belladonnaning quruq ekstrakti kuyug’iga nisbatan ikki barobar ko’p mikdorda ishlatiladi. Uning yorlig’ida «Belladonnaning quruq ekstrakti 1:2» deb yozib ko’yilgan bo’lShi kerak.

Chuchukmiya quyuq ekstrakti (Extracti Glycyrrhizae spissum ).

• Ajratuvchi sifatida 0,25 yoki 1% lp ammiakli sua iShlatilib, ajratma kasrli matseratsiya usulida olinadi. Xom ashyo tarkibida suv va kislotalarda erimaydigan gliqprrpzpn kislotasi, ammiak bilan suvda yaxShi eriydigan ammoniyli tuz xoliga o’tadi. Buning uchun maydalangan xom ashyo baravar ortiq olingan ajratuachn bilan 2 kun koldirib ko’yiladi. Ajratma kuyuq olinadi va xom ashyo ustiga baravar miqdorda ajratuvchn quyib, yana bir kunga qoldiriladp. Ikkinchi; ajratma kuyib olnnpb, birinchisi bilan birlaShtiriladi, so’ng 5% mikdorda bentonit (kaodin, talьk) ko’Shib chayqatiladi va bir necha kunga koldiriladn. so’ng suziladp. Yot moddalardan tozalangan vakuum asbobida quyuq holiga kelguncha bug’ltiladi. Tayyor mahsulotda glitsirizin kislotaniig miqdori 14% dan kam bo’lmasligi kerak. Chuchukmiya quyuq ekstrakti xab dorilar tayyorlashda ishlatiladi. Chuchukmiya quruq ekstrakti (Extractum Glycyrrhizae siccum ). Chuchukmiya kuyuq ekstraktini quritiSh yo’li bilan tayyorlanadi. Tarkibida 17%glitserizin kislotasi, bo’lishi kerak. Quyuq ekstraktiga o’xShaSh ishlatiladi.