Maşınqayırmada keyfiyyətin normallaşdırılması

Ölçmənin aparılması

Cihazı sıfır vәziyyətinə gətirdikdәn sonra, 12 arretir iləölçüucluğunu kənarda çəkir, 17 vintini boşaldıb 18 әlçarxı ilә mizi eһtiyatla aşağı salmaq lazımdır. Sonra ölçü dəstini götürüb, miz üzәrinә ölçüləcək detal yerlәşdirilir.

Optimetrin bölgü şkalasınıngöstərişi cihazı sıfır vəziyyәtinəgətirilən ölçütavacıqları dəstinә nәzәrәn, yoxlanılan detalınmeylinə bәrabәr olur. Yoxlanan ölçü optimetrin göstərişi ilə (işarəni nəzərəalmaqla) ölçütavacıqları dəstinin ölçüləri cәminә bərabәr odur.
Ölçmə zamanı, tələb olunan ölçünü tapmaq üçün bir neçə dәfə mizin yerini dəyişmək lazımdır. Misal üçün, oxu vertikal müstəvi üzərində yerlәşən silindrikdetalın diametrini ölçәrkәn mizi 22 başlığı vasitəsilә irəli və geri hərəkətetdirməklә şkalanın ən böyükgöstərişini təyin edirik. Sonra 21 eksentrikininköməyi ilə mizi һorizontal oxun әtrafında döndәrmәklә ən kiçik göstəriş əldә edilir.
Ölçməxəttinә perpendikulyar olan oxu һorizontal müstəvi üzorindә yerləşmiş silindrik detalı ölçən zaman әn böyükgöstərici mizi yuxarı qaldırıb və aşağı endirməklə, ənkiçikgöstəriciisә 19 dәstəyin köməyi ilә mizin ox әtrafında döndərilməsi vasitəsilə tapılır.
Yastı paralel detalları ölçәn zaman, misal uçün, ölçu tavacıqdarını, yaxudbəndlәri ölçәrkәn mizә һorizontal və şaquli oxlar ətrafında dönmә hərəkәti verilir vəhesablama ciһazın әn kiçikgöstәricilәrinə görә aparılır.
Mizin irәliləməhərəkәti, 18 әlçarxı köməyi idә aşağı-yuxarıı hərəkətetdirilmәsi və 22 başlığı vasitәsilә ölçü xәttinә perpendikulyar yerdәyişmәsi, detalın müxtәdif kəsiklәrdә ölçülә bilməsinә dә xidmәt edir. Mizin aşağı vә yuxarı hərəkəti,23başlığının dönmәsi vasitәsilә yerləşdirilәn dayaqlarda һüdudlanır.
Ölçü tavacıqlar dәstini ölçdükdәn sonra ciһazın sıfır vәziyyəti yoxlanılır. Sıfır cizgisinin vәziyyәtinin göstәriciyә nәzәrәn xətası şkalanın bölgüsünün yarısından böyük olmamalıdır, əks һalda yenidən sıfır vəziyyətini yoxlamaq vә ölçmәni yenidәn aparmaq lazımdır.
Alınan nəticәlәr cәdvələ yazılır.

Azərbaycan Neft və Sənaye Universiteti “Maşınqayırma və materialşünaslıq” kafedrası

Kalibr tıxacın ölçü meyllərinin optimetrdə yoxlanmssı

İş №5

Yoxlanılan kalibrin eskizi

Ölçmənin nəticəsi, mm

Sıra №-si

Kalibri tərəfləri

Oxa perpendikulyar kəsiklər

Yararlı olması haqqında rəy

1

2

3

İstiqamətlər

I

II

I

II

I

II

1

ПР

2

НЕ

İşləmə tarixi

İşin təhvil tarixi

Tələbənin imzası

Müəllimin imzası