Maşınqayırmada keyfiyyətin normallaşdırılması

Profilölçən okulyar başlıq

Profil başlığı vasitәsilə yoxlanan yivin profilinin şәklini 2 vintininköməyile nümunə profilin üstünə gətirərək yivin profilinin düzgünlüyünü yoxlamaq olar. Qurğucizgisinin solundan istifadә etməklә, cədvəlin bu sahəsində yiv profilinin yatma bucağını perpendikulyar və onun oxuna görә təyin etmək olar.

İkiqat göstәrәn okulyar başlıq adәtәn deşiklərin mәrkәzləri arasındakı məsafәlәri ölçmək üçün istifadә edilir.

Bucaqölçən okulyar başlıqlı mikroskopla
ölçmə metodu

Əgәr ölçülәn cisminmərkəzlәldirilmiş deşikləri varsa, onu qondarma mizin mərkəzlәri arasında yerləşdirirlәr. Qondarma miz isә әsas miz (3) üzərindəbərkidilir.

Ölçməkeçən işıq altında aparıldığı üçün diafraqmalama lazımdır. Çünki diafraqma deşiyinin seçilmәsi ölçmәnin dәqiqliyinә böyük tәsir göstərir. Diafraqmanı və profil fokusunu düzgün seçdikdә yivin әksi aydın müşaһidә olunan sahə isə lazımınca işıqlanmış olur.
Okulyarbaşlığınbucaqcədvəli kiçikgüzgü (8) vasitәsilә işıqlandırılır. Bu güzgü elә yerlәşdirilməlidir ki,o һәr һansı bir mәnbədən işığın şüasını әks etdirsin. Sonra mikroskop okulyarından baxılır. Müşahidə olunan saһәdә dәqiqә cədvəli vә onun müstәvisindә dairәvi dәqiqə cәdvəlinin işıqlanmış hissəsindә cızıqlar görünür. Bu dairəvi cədvәli çarxı fırlatmaqla sıfır vәziyyәtindә qururlar.
Xәtti ölçüləri mikroskopda ölçmək üçün okulyarbaşlığıncizgili torundakı qırıq xәtləri ardıcıl olaraq mәmulun xәtləri üstünə salmaq lazımdır, Yivli detalın konturunun (әtrafının) böyüdülmüş əksi fokal müstəvi üzәrinə proyeksiya olunur. Diametrlәri ölçərkən yivin profil xәtlərinicizgili torun xətlәri ilә tutuşdurmaq vəbu xətlərin vəziyyətlərinə uyğun gәlәn göstәricilәr cihazlarda һesablanır vә qeydә alınır. Diametrin ölçüsükaretanın uzununa vә eninə yerdəyişməsində cihazın göstəricilərinin fərqi kimi müәyyən edilir. Yivli detalın xarici diametrini ölçmək üçün:

1. 
   mikroskop xizəyinin eninə yerdəyişməsinin təmin edən 2 mikrovintini fırlatmaqlayiv dolağının üst һissədəki tәpəsini cizgi torundakı һorizontal qırıq xәttin üzərinəsalınır vә mikrovintin barabanı üzәrindә birinci hesablama aparılır;
   
2. 
   bundan sonra2 vintini fırlatmaqla yiv dolağının aşağı hissəsindəkitəpəsicızıq torun һorizontal qırıq xәtti üzərinә salınır vəmikrovintin barabanı üzərindә ikincihesablama aparılır;
   
3. 
   birincivә ikinci hesablamada alınan göstəricilərin fərqi xarici diametrin ölçüsü olur.
   

Yivin daxili və orta diametrlərini ölçərkən һorizontal qıriq xәtti uyğun olaraq yivin profilinin çökək vә orta hissәsi üzәrinә salmaqla yuxarıda qeyd etdiyimiz üsulla birincivә ikinci göstəricilərinfərqini hesablayır vә beləliklə yivin daxili vә orta diametri təyin edilir.