147
148
Əgər səhərlər uşaqların qorxusuz gəlib-gedə biləcəyi
yerin yoxdursa, oranı normal iş yeri hesab edə
bilməzsən.”
hətta tualetlərdən birində bir nəfəri ölü
tapmışdılar. Bu günə qədər də bu yer
haqqında xoşagəlməz söz-söhbət davam
etməkdədir. Bu, məkan üçün silinməz
bir ləkədir. Hər girişə mühafizəçi
qoymuşduq, çünki vəziyyət həqiqətən
ağır idi. Cümə günləri tanıdığım insanlar
içəri gələndə onlardan xahiş edirdim
və silahlarını təhvil alırdım. Onları
gizlədirdim və gedəndə hər kəs öz
silahını geri alırdı. Dava-dalaş adi hal idi.
Qan da, polis də. Təcili yardım maşınları
da. Həqiqətən, çox çətin vaxtlar idi.
“Pekarna magdalenske mreže”
qurumunun birinci direktoru olduğum
ilk il ərzində yalnız narkotik maddə
istifadəçilərini kompleksdən çıxarmaqla
məşğul idim. Təqib edildiyimə
görə hətta iki dəfə polisdən şəxsi
təhlükəsizliyimin mühafizə edilməsini
xahiş etməli olmuşdum. İşləməyə
gücüm qalmamışdı.
Parkın ərazisi əsası qoyulandan
qaranlıq olub. 90-cı illərdə bura gizli
cinayət şəbəkəsi, külli miqdarda
narkotik dövriyyəsi ilə tanınırdı və
Borut Venzel
68
çətin vaxtlar
“Pekarna magdalenske mreže” mədəniyyət mərkəzi, Maribor, Slovakiya
149
150
Heç kim narazılıq etmir ki, bəzi yerlər
bağlıdır və cəmi bir neçə tualet işləyir.
Hər hissə-hissə açılış sayəsində inşaat
sahəsi daha çox mədəni sahəyə –
sinaqoq və incəsənət qalereyasına
çevrilir. Binanın həmin andakı
vəziyyətinə uyğun olaraq sərgi təcrübəsi
get-gedə daha da inkişaf edir. Gələn dəfə
hər şey daha fərqli olur.
69
Sinaqoqun incəsənət qalereyasına çevrilməsi prosesi
heç cür bitmədiyi üçün sərgi proqramı “hissə-hissə
açılış” üsulu ilə fəaliyyət göstərir. İnşaat işləri bir
neçə günlük yarımçıq saxlanılır, təhlükəli ərazilər
xəbərdarlıq lentləri ilə işarələnir və sahə müəyyən
müddət istifadə edilir.
hissə-hissə açılış
Nová Synagóga, Jilina
151
152
Korjaamo iki zalda yerləşir.
Sol tərəfdə iki mərtəbədə barı, ofisləri,
kitab mağazası, resepşn sahəsi, sərgi
sahələri və konfrans otaqları olan
kiçik zal yerləşir. Zaldan əlavə, burada
elə yerlər vardı ki, onlar üçün boş zal
həddən artıq böyük idi.
Həmin yerlərə kub şəkilli kabinələr
yerləşdirilir. Onlar daha çox
strukturlaşdırılmaq üçün iki səviyyəyə
bölünür. Proqram kabinələr və
boşluqlar arasında bölünür. Hər kabinə
bir funksiya daşıyır. Onların hər biri
fərqlidir və öz məzmununa uyğun olaraq
hazırlanmışdır. Bəzilərinin divarları
şüşədəndir, bəziləri isə qaranlıqdır.
Bəziləri daim açıq, bəziləri isə bağlıdır.
Proqramın bəzi hissələri üçün kiçik miqyaslı,
bölünmüş sahələr daha münasibdir.
70
açıq məkanlarda kabinələr
Korjaamo Mədəniyyət Mərkəzi, Helsinki
153
154
Korjaamo iki zalda yerləşir.
Sağ tərəfdə vestibül və ağır pərdələrlə
üç hissəyə bölünmüş böyük bir
sahə mövcuddur. Mərkəzi hissədə
vestibüldür, restoran içəri həyətlə
birləşir, tramvay muzeyi isə küçə
tərəfdədir.
Onları bir-birindən ayıran pərdələri
açmaqla buranı vahid məkana çevirmək
mümkündür.
Bəzi proqramlar üçün böyük sahələri daha da
böyütmək olar.
muzey, səhnə, restoran
71
Korjaamo Mədəniyyət Mərkəzi, Helsinki
155
156
Mən işıqlandırma dizaynı və
düzəltdiyim başqa şeylər üçün onlardan
istifadə edirəm. İçəridə sərgilər
keçirdiyimiz zaman məkanı hər dəfə
dəyişdiyimiz üçün bütün bunlar
köməyimizə gəlir... Məsələn, bu, sobadır,
sənaye tipli soba. Biz ondan plastiki
əridib lampalara abajur düzəltmək üçün
istifadə edirik”.
Maurisio Buttatso
“Biz içəridə olan hər şeyi topladıq, əvvəl
bura mexaniklər və elektriklər üçün
məktəb olub. Əşyaların çoxu məktəbdən
qalan alətlərdir və onlar səhnə tərtibatı
və məkanda müəyyən şeylər qurmaq
üçün bizə lazım olur.
Alət və dəzgahlar burada atılıb gedilmişdi.
Bu sahibsiz qalmış əşyalar yaxşı
vəziyyətdə idi
72
alətlər
“Manifatture Knos”, Leççe, İtaliya
157
158
“Qaldırıcı krandan, demək olar
ki, hər tədbirdə istifadə olunur. O
işlək vəziyyətdədir və müntəzəm
şəkildə yoxlanılır. Bu damdan onun
köməyilə yüzlərlə ton yük qaldırmaq
mümkündür. Hər sütunun üzərində üç
və ya dörd qaldırma nöqtəsi mövcuddur.
Bir dəfə qəzetin illik ziyafəti keçirilirdi
və qaldırıcı krandan maşın asılmışdı.
Və şounun müəyyən məqamında onlar
maşını havada sürməyə başladılar!”
Stuba Nikula
Tərk edilmiş zavodlardakı texnikanın köhnə olması
heç də hamısının yararsız olması demək deyil.
73
qaldırıcı kran
Kaapelitehdas, Helsinki
Dostları ilə paylaş: |