Mekansal veri ÜretiMİnde maliyet etkiNLİk analiZİ ve yansimlari

1.9.13. Fotogrametrik kıymetlendirme ve Morfoloji verilerinin toplanması

Değerlendirilecek paftayı oluşturan resimler açılarak model oluşturulur. Fotogrametrik harita ya da ortofoto harita üretimine altlık olacak detaylar çizilir.

Detay çiziminde;

• 
  Yollar ve demiryolları çizilir.
  
• 
  Hidrografik detaylar çizilir.
  
• 
  Şevler çizilir.
  
• 
  Yerleşim yerleri çizilir.
  
• 
  Mülkiyet sınırlarını belirli ve belirsiz olmak üzere tamamı çizilir.
  
• 
  (Çizimde tel, çit, duvar vb detaylar tabakalandırılarak çizilir.)
  
• 
  Kaya, kum vb yüzey bilgileri çizilir.
  
• 
  Nakil hatları çizilir.
  
• 
  Bitki örtüsü ve semboller (ağaç, çalı, meyvelik, direk, heykel, vb ) yerleştirilir.
  

Sistem tarafından çizilen eğrilerin ve DTM verilerinin arazi yüzeyine uygunluğu kontrol edilir (hatalı kısımlar silinir ve manüel olarak düzeltilir).

NOT: Ortofoto üretiminde yollar ve demiryolları, hidrografik detaylar, şevler ve Sayısal Arazi Modeli (DTM-Digital Terrain Model) verilerinin ve eğrilerin çizilmesi ve kontrolü yeterlidir.

1.9.14. DTM toplanması ve Eşyükseklik eğrisi çizimi

DTM toplanacak koordinat aralığı belirlenir. Modeller hazırlanır. Belirlenen aralıklarda oluşturulan modellerden DTM toplanır. Toplanan DTM noktalarının kalite kontrolü yapılır. Sistemlerin otomatik olarak toplayamadığı bölgelerin ya da projenin mahiyetine göre manüel DTM atılması istenen yerlere DTM atılması operatör tarafında manüel olarak yapılır.

Eğri çizimi için hazır olan DTM verilerine stereo sistemlerde çizilen morfoloji dataları import edilerek eğri çizim işlemi yapılır. Eğrilerin kalite kontrolü yapılması için oluşturulan eğriler stereo sistemlere gönderilir. Yüzey ile uyuşumsuz olan kısımlar operatörler vasıtasıyla manüel olarak tekrar çizilir.

1.9.15. Editleme yapılması

Stereo sistemlerde kıymetlendirmesi yapılan tüm paftalar birleştirilerek planimetre kontrolü yapılır; burada parsellerin kenarlaşma ve kapanma eksikliklerine bakılır. Bulunan hatalar düzeltilmesi için ilgili kıymetlendirme ünitelerine geri gönderilir. Eksiklikleri tamamlanan paftalarda yolların, şevlerin ve meskenlerin içerisinden münhaniler temizlenir. Son olarak paftaların ismi, lejant bilgileri, yerleşim ve nirengi isimleri, ölçeği vb bilgiler yazılarak çıktısı alınacak şekle getirilir.

1.9.16. Ortofoto harita ve Fotogrametrik harita ürünün elde edilmesi

Hava fotoğrafları, dengeleme parametresi, morfolojik veriler ve DTM verileri kullanılarak önce ortorektifikasyon (fotoğraflar ile morfoloji ve DTM verilerinin birleştirilmesi) çalışması yapılır. Ortorektifike edilmiş fotoğraflardan mozaik ve ortofoto haritalar üretilir. Sonrasında Fotogrametrik harita editleme çalışması ile birleştirilir. Yani paftaların ismi, lejant bilgileri, yerleşim ve nirengi isimleri, ölçeği vb bilgiler yazılarak ortofoto sunucusunda servis edilecek hale getirilir istenirse çıktısı alınacak şekilde de arşivlenir.

1.9.17. Jeodezik verilerin teknik arşive teslimi

Ölçüleri tamamlanan nirengi noktalarının jeodezik hesapları yapılarak elde edilen koordinat değerleri onaylanarak yazı ile arşivlenmek üzere gönderilir.

1.9.18. Ürünlerin teknik arşive teslimi

Sonuç ürün ortofoto ve fotogrametrik haritalar, morfoloji ve DTM verileri blok bazında sabit disk ya da CD içerisinde teknik arşive tutanak karşılığı teslim edilir.

İKİNCİ BÖLÜM

MALİYET ETKİNLİK ANALİZİ

TKGM üretim faaliyetleri ile ilgili ortaya çıkan maliyetler, BHİKPK fiyatlarına göre yıllar itibariyle hesaplanacak olup, çıkan sonuçlara göre elde edilen bilgiler ışığında sonuca ulaşılmaya çalışılacaktır. Analog ve sayısal sistemler ile yapılan üretimlerin toplam ve birim maliyetleri BHİKPK fiyatlarıyla oluşturulacak, bütçe ile ilişkisi ortaya konacaktır.

Maliyetlerdeki değişmeleri görebilmek için BHİKPK fiyatlarından 2009, 2010 ve 2011 yılları baz alınmıştır. Analog ve sayısal sistemle yapılan üretimlerin maliyetleri BHİKPK fiyatlarıyla hesaplanacak ve bununla birlikte analog sistemden sayısal sisteme geçiş maliyetleri de ortaya çıkacaktır.

2.1. BHİKPK 2009-2010-2011 YILLARI FİYATLARI

Aşağıdaki tabloda BHİKPK fiyatları analog ve sayısal sistemle ilgili üretim maliyetleri yıllar itibarı ile görülmektedir.

Tablo 2.1 BHİKPK 2009-2011 yılları arası yaklaşık maliyetleri

BHİKPK YAKLAŞIK MALİYETLERİ
1. JEODEZİK ÇALIŞMALAR			2009	2010	2011
NOKTA SINIFI		BİRİMİ	Maliyet	Maliyet	Maliyet
C1 Derece		Adet	1.985,59	2.029,27	2.185,52
C2 Derece		Adet	1.335,59	1.364,97	1.470,07
C3 Derece Yer Kontrol Noktası		Adet	429,66	439,11	472,92
Fotogrametrik Nirengi Noktası		Adet	206,78	211,33	227,60
Ana Nivelman Noktası (AN)		Adet	232,20	237,31	255,58
2. HAVA FOTOĞRAFI ÇEKİMİ
a. Belirli Bir Alan İçin: (1) Analog Hava Kamerası	ASGARİ SAHA(Km2)	İLERİ BİNDİRME	Maliyet	Maliyet	Maliyet
1 : 4 000	100	60%	101,69	103,93	111,93
1 : 8 000	200	60%	47,88	48,93	52,70
1 : 16 000	525	60%	10,80	11,04	11,89
(2) Sayısal Hava Kamerası	ASGARİ SAHA(Km2)	İLERİ BİNDİRME	Maliyet	Maliyet	Maliyet
6,5 – 9	150	70%		148,72	160,17
14 – 18	200	70%		55,24	59,49
28 – 36	250	70%		34,84	37,52
b. Güzergah Boyunca: (1) Analog Hava Kamerası	ASGARİ SAHA(Km2)	İLERİ BİNDİRME	Maliyet	Maliyet	Maliyet
1 : 4 000	50	60%	118,64	121,25	130,59
1 : 8 000	75	60%	95,76	97,87	105,41
1 : 16 000	150	60%	47,88	48,93	52,70
(2) Sayısal Hava Kamerası GSD ( YER ÖRNEKLEME ARALIĞI ) (cm)	ASGARİ SAHA(Km2)	İLERİ BİNDİRME	Maliyet	Maliyet	Maliyet
6,5 – 9	125	70%		49,03	52,81
14 – 18	150	70%		38,91	41,91
28 – 36	175	70%		36,07	38,85
3. SAYISAL KIYMETLENDİRME
a. Fotogrametrik Nirengi CİNSİ		BİRİMİ	Maliyet	Maliyet	Maliyet
Analog Hava Kamerası		Resim	50,85	51,97	55,97
Sayısal Hava Kamerası		Resim		2,97	3,20
b. Kıymetlendirme HARİTA ÖLÇEĞİ	FOTOĞRAF ÖLÇEĞİ		Maliyet	Maliyet	Maliyet
1 : 500 ile 1 : 5 000 arası	1 : 3 000 ile 1 :16 000 arası	Pafta	1635,59	1671,57	1800,28
1 : 1 000 1 : 2 000	1 : 4 000 1 : 8 000	Km/Tul	1635,59	1671,57	1800,28
1 : 5 000 Etüt	1 : 16 000	Pafta	904,24	924,13	995,29
1 : 10 000 Etüt	1 : 25 000	Pafta	1201,69	1228,13	1322,70
c. Ortofoto Harita Üretimi CİNSİ		BİRİMİ	Maliyet	Maliyet	Maliyet
Sayısal Ortofoto Harita		Pafta	238,13	243,37	262,10
Sayısal Ortofoto Harita (sayısal vektör veri üretimi sonrasında ilave olarak istenirse)		Pafta	49,15	50,23	54,10
4. HAVA FOTOĞRAFLARININ BANYOSU, BASKISI VE BÜYÜLTMESİ
CİNSİ		BOYUT	Maliyet	Maliyet	Maliyet
SİYAH BEYAZ FİLM BANYOSU		1 RULO	838,98	857,63	923,67
SİYAH BEYAZ FİLM BANYOSU (KİMYASALLAR HARİÇ)		1 RULO	503,81	515,25	554,92
RENKLİ FİLM BANYOSU (KİMYASALLAR HARİÇ)		1 RULO	1173,72	1199,15	1291,48
DİAPOZİTİF FİLM (RENKLİ)		24 x 24 cm	33,05	33,90	36,51
DİAPOZİTİF FİLM (SİYAH BEYAZ)		24 x 24 cm	27,12	27,97	30,12
HAVA FOTOĞRAFI KART BASKISI (SİYAH BEYAZ)		24 x 24 cm	13,14	13,56	14,60
HAVA FOTOĞRAFI KART BASKISI (RENKLİ)		24 x 24 cm	14,83	15,25	16,42
HAVA FOTOĞRAFI BÜYÜLTMESİ		30 x 30 cm	25,42	26,27	28,29
HAVA FOTOĞRAFI BÜYÜLTMESİ		50 x 50 cm	37,71	38,56	41,53
HAVA FOTOĞRAFI BÜYÜLTMESİ		100 x 100 cm	83,47	85,59	92,18
5. ARŞİV NÜSHASI SAYISAL HAVA FOTOĞRAFLARI
CİNSİ		FORMATI	Maliyet	Maliyet	Maliyet
RENKLİ	Resim	3 BANTLI-RGB		3,21	3,48
RENKLİ KIZILÖTESİ	Resim	3 BANTLI-CIR		3,21	3,48
RENKLİ KIZILÖTESİ	Resim	4 BANTLI-RGB+IR		4,83	5,20
6. BİR ADET FİLMİN (23 CM X 23 CM) FOTOGRAMETRİK TARAYICILARLA SAYISALLAŞTIRILMASI
PİKSEL BOYUTU (Mikron)		CİNSİ	Maliyet	Maliyet	Maliyet
21’DEN BÜYÜK		SİYAH BEYAZ	13,14	13,56	14,60
21 (DÂHİL)’E KADAR		RENKLİ	18,64	19,07	20,54
21’DEN BÜYÜK		RENKLİ	14,83	15,25	16,42
İNTİKAL ( 1 SAATLİK ÜCRET)			1680,00	1720,00	1849,18

Yukarıdaki tabloda (Bkz. Tablo 2.1) görüldüğü gibi 2010 yılından itibaren sayısal sistemle üretime geçilmiş olduğu anlaşılmaktadır.