bAyTArlıq
Elmi-praktik jurnal
34
mişdir. Revitamin P və Yalama daşının
tərkibi cədvəl 2-də verilir.
«Yavər Bini oğlu» KFT-nın camışçılıq
fermasında xəstələnmiş 22 baş 4-7 aylıq ba-
laqlarda Revitamin P-nin və Yalama daşının
təsirini öyrənmək məq sədilə təcrübələr apa-
rılmışdır və tədqiqatlar 3 qrupda
öyrənilmişdir (cədvəl 3):
ı qrupda 8 baş balaqda diri çəkisindən
asılı olaraq hər başa 10,0-12,0 qr Revitamin
P qarışıq yemlə qarışdırılaraq yedizdirilməklə
yanaşı, 8 baş ana camışlarda da hər başa 50-
60 qr Revitamin P yemə qarışdırılaraq ye-
dizdirilmiş və balalar əmizdirilmişdir.
ıı qrupda 8 baş balaqlara ancaq 10,0-
12,0 qr Revitamin P qarışığı yemlə veril-
mişdir.
ııı qrupda olan 6 baş balaq adi qay-
dada yemlənmişdir. Təcrübədən əvvəl və
sonra qanda Selenin miqdarı yoxlanılmışdır.
Cədvəldən göründüyü kimi I qrupda
5-ci gündən, II qrupda isə 7-8-ci gündən
müsbət dəyişikliklər müşahidə olunaraq tam
sağalma getdiyi halda, nəzarət qrupunda
pisləşmə müşahidə edilərək 1 baş balağın
ölümü ilə nəticələnmişdir. 10-cu gündə ba-
laqlarda müsbət istiqamətdə irəliləyiş ol-
maqla hərəkər fəallaşmış, yemə tələbat art-
mış, tüklər sığallanmış vəziyyətdə olmaqla
çəki bərpa olunmağa başlamışdır.
Bu müsbət dəyişikliklərdən istifadə
edərək 2007-ci ildən hər il təsərrüfatda okt-
yabr-noyabr aylarından başlayaraq sağmal
ana və boğaz camışlara profilaktik olaraq
yemə hər başa 50-60 qr. hesabı ilə, körpə –
2-7 aylıq balaqlara isə hər başa 10,0-12,0
qr. Revitamin P qarışdırılıb verilməsi tam
müsbət təsir göstərmişdir.
Yemlə Revitamin P verilməsi və kəlçə lərin
axurlarına yalama daşının qoyulması müsbət
nəticə vermişdir. 2007-ci ildən başlayaraq
2009-cu ilin aprel ayına kimi bir başda da əzələ
ağarması xəstəliyi müşahidə olunmamış və
gündəlik 480,0-520,0 qr. cəki artımı alınmışdır.
Göstərilənləri nəzərə alaraq Muğan böl-
gəsində (əsasən Kür-Araz və Xəzər dənizi
sahillərində) camışçılıq təsərrüfatlarında okt-
yabr-noyabr aylarından başlayaraq aprel ayına
kimi bütün heyvanlara yem payında Revitamin
P və balaqlara Yalama daşının verilməsi ilə
əzələ ağarması xəstəliyinin qarşısını almaqla,
mikroelementlər, xüsusilə selen çatışmazlığının
ləğv edilməsi nəticə sində təsərrüfatlarda iqti-
sadi cəhətdən böyük gəlir əldə edilə bilər.
Cədvəl 3
S
№
Heyvanın
qrupu
baş
sayı yaşı
diri çəki
kq-la
Təcrü bədən
əvvəl qanda
Selenin miq-
darı, mq, %
Gündəlik
re vitamin r
verilməsi, qr
1 aydan sonra
qanda Selenin
miqdarı mq,
%
qeyd
ı qrup
1. Balaq
8
3-7ay
70-80
0,015-0,018
10,0-12,0
0,320-0,375 sağalıb
2. Ana camış
8
5-6 il 450-520
-
50-60
-
ıı qrup
1. Balaq
8
2-7ay
70-80
0,014-0,018
10-12
0,265-0,320 sağalıb
ııı qrup – nəzarət
1. Balaq
6
2-7ay
71-80
0,015-0,018
0,015-0,018
1 baş
ölüb
35
Elmi-praktik jurnal
bAyTArlıq
Резюме
Фараджов А.Ф.
Эффетивность Ревитамина Р и камня-Лизунца пРи пРофи-
Лактике и Лечении беЛомышечной боЛезни буйвоЛят
При лечении беломышечной болезни буйволят, а также при недостатке селена в
их организме, применение препарата «Revitamina P» дает положительные резуль-
таты. Добавление его в количестве 50-60 грам в рацион кормления повышается
эффективность лечения.
Дойные и стельные буйволицы, получившие осенью с кормом 50 гр препарата
«Revitamin P», с добавлением порошка камня-лизунца, полностью предотвращает
заболевание животных беломышечной болезнью, что способствует повышению
рентабельности хозяйства.
SuMMAry
Faradjov A.F.
efficiency Of TreATMenT And PrevenTive MAinTenAnce by A
PrePArATiOn «revıTAMın r» And AddiTiveS in A fOrAGe «yAlAMA
dASHı» AT WHiTeMuScle Of illneSSeS buffAlO
With the purpose of treatment whitemuscle of illness buffalo, and also at lack of a sele-
nium in an organism animal, the application “Revıtamın R”, gives positive takes. At the
same time, the attachment in a ration, to feeding parent buffaloes, 50-60 gram “Revıtamın R”
improves of treatment and reabilitation of illness.
For preventive maintenance to parent and pregnant woman buffalo, at the end of Octo-
ber on a portion of a forage add “Revıtamın R” (50 gram on a head), and also the attach-
ment in a forage “Yalama dashı” prevents whitemuscle illness and creates conditions for
augmentation of the productivity and profitability.
ədəbiyyAT
1. Войнар Алексей Иосифович. Биологическая роль микроелементов в организме
животных и человека. Москва,1960.
2. Dilbazi H., Körpə kənd təsərrüfatı heyvanlarının yoluxmayan xəstəlikləri. «Maarif»
nəşriyyatı, Bakı, 1975.
3. А.Хенниг. Минеральные вещества, витамины, биостимуляторы в кормлении
сельскохозяйственных животных. Москва, «Колосс», 1976.
4. H.M.Hacıyev. Kənd Təsərrüfatı heyvanlarında maddələr mübadiləsi pozğunluğu
xəstəlikləri və onlara qarşı mübarizəyə dair tövsiyyələr. Bakı, 1976.
5. Eyyubov İkram, Şirinov Nəriman. Selenin heyvandarlıqda əhəmiyyəti. Azərbaycan
Dövlət Nəşriyyatı. Bakı, 1986.
6. Rzaquliyev Hüseyn. Kənd Təsərrüfatı heyvanlarında və quşlarda maddələr
mübadiləsi pozğunluqları xəstəlikləri. Azərbaycan Dövlət nəşriyyatı. Bakı, 1998.
7. Antonio Borghese. Buffalo production and Research. FAO Regional office for Europe.
Rome, 2005.