Menejmentning rivojlanish tarixi va zamonaviy h olati. Reja

Boshqaruvning klassik yoki ma’muriy maktabi (1920-1950). 
 
Uni rivojlantirishiga frantsuz olimi A.Fayol va nemets sosiologi M.Veber eng katta 
ulush qo‘shganlar. 
23
Бюрократик менежмент асослари?
Қаттиққўллик
Хизматга мувофиқ 
рағбатлаш
Расмий мансаб иерархияси
Ёзилган қоидалар ва 
стандартлашган тартиблар
Ишни аниқ тақсимоти
Max Weber 1864-1920
2-chizma. M.Veber tomonidan boshqaruvga berilgan oltita xarakteristika
3
 
Bu maktabning vakillari tashkilotlarning umumiy ta’riflari va qonuniyatlarini 
aniqlashga harakat qilganlar. Ularning maqsadi boshqaruvning ikkita jihatiga daxldor 
bo‘lgan universal tamoyillarni yaratishdan iborat bo‘lgan. Birinchisi-tashkilotni 
boshqarishning rasional tizimini ishlab chiqish. Bu nazariyachilar biznesning asosiy 
xizmatlarini belgilab olib, tashkilotni bo‘linmalarga bo‘lishning eng yaxshi usulini 
belgilash mumkinligiga ishonganlar. Ular moliya, ishlab chiqarish va marketingni xuddi 
2
Richard L.Daft. Management. Ninth edition.2018 y. 37 p.
3
Richard L.Daft. Management. Ninth edition.201. y. 3
8
p.

---

shunday xizmatlar deb hisoblanganlar. Ikkinchi jihat – tashkilot va xodimlar 
boshqaruvining tuzilishini qurish. Yakkaboshchilik tamoyili bunga misol bo‘lib xizmat 
qilgan, unga ko‘ra odam faqat bitta boshliqdan bo‘yruqlar olishi va fakat bitta unga 
bo‘ysunishi kerak. 
Boshqaruvdagi insoniy munosabatlar maktabi (1930-1950). 
M.Follett (Angliya), 
E.Meyo va A.Maslou (AQSH) uning eng yirik obro‘li vakillaridir. Bu maktab vakillari, 
agar rahbarlik o‘z xodimlari haqidagi g‘amxo‘rlikni oshirsa, unda xodimlarning 
qanoatlanganligi darajasi oshadi, bu esa muqarrar unumdorlikni ko‘payishiga olib keladi 
deb ishonganlar. Ular bevosita boshliqlarning samarali harakatlari, xodimlar bilan 
maslahatlashishlar va ularga ishda muloqot qilishga kengroq imkoniyatlarni berishni o‘z 
ichiga oluvchi insoniy munosabatlarni boshqarish usullaridan foydalanishga tavsiya 
berganlar.