8
bildiyim
ruhi təcrübələrdir. Siyasi meydanda fəal
olmağımı bu ruhi təcrübələrimdən əldə etmişəm.
Əgər bu denəmələr ruhani isə, onlarla öyünmənin
bir anlamı yoxdur. Yalnız mənim daha çox
alçaqkönüllü olmama nədən ola bilər. Özüm haqda
nə qədər çox düşünür və geriyə dönüb baxıramsa,
öz əksikliklərimi daha açıqca görmüş oluram.
•
Bu otuz ildə etmək istədiyim özümü anlamaq,
Tanrını görmək və mokşa
**
´ya çatmaq olmuşdur.
Həyatımın və bütün varlığımın tək amacı bu
olmuşdur. Yazmaq və danışmaqla etdiklərim, bütün
siyasi çalışmalarım bu ərək (hədəf) üçün olmuşdur.
Ancaq bir fərdə mümkün olanın bütün insanlara
mümkün olacağına inandığımdan, mənim öz ruhum
üzərindəki sınaqlarım gizlincə olmamışdır. Tam
açıqca olmuşdur və bunun açıqca olması onun
mənəvi dəyərini azaldacağını düşünmürəm. Bəzi
şeylər var ki, yalnız kişinin özünə və onun
yaradıcısına bəllidir. Şübhəsiz ki, bu kimi olmuşları
başqası ilə paylaşmaq olmaz. Mənim anlatmaq
istədiyim denəmələrim bu türlərdən deyildir. Tam
ruhani ya da daha doğrusu əxlaqi olanlardır. Çünkü
məzhəbin ruhu əxlaqdır.
•
Bu denəmələrimdən dolayı özümü üstinsan sayma
düşüncəsi məndən uzaqdır. Bu denəmələrə bir bilim
adamının verə biləcəyi dəyər qədər mən də dəyər
verə bilərəm. Öz denəmələrini diqqət və
**
Mokşa- dünya bağlarından qopma. Həyatı yeniləmədən, yenidən dünyaya
gəlmədən qurtulma. Hind inancına görə, hər fərd öldükdən sonra başqa
biçimdə dünyaya gəlmiş olur. Daha öncəki həyatının nitəliyinə görə yaxşı
ya da kötü surət qazanmış olur. Bu həyat təkrarlanması ruhun kamala ulaşıb
Tanrıya varışına qədər davam edər. Ruh öz bütüncü evrimini
gerçəkləşdirdikdən sonra artıq yer üzündə həyat bulma sona çatar. Buna
mokşa deyilir.
9
uzaqgörənliklə uyqulayan bir bilim adamı heç bir
zaman vardığı sonuçları kəsin olaraq qəbul etməz.
Sürəkli açıq bir görüşlə denəmələrini gözdən
keçirər. Mən çox dərindən özümə dalmışam. Bir
çox kərə öz iç dünyamı ölçmüş və ruh durumlarımı
araşdırmışam. Bütün bunlara baxmayaraq kəsin bir
sonuca varmaq qonusunda şübhəli olmuşam. Ancaq
iddia edə bilərəm ki, öz görüşümə görə sonuclar
uğurlu olmuşdur. Çünkü sonuclar yanlış olsaydı,
heç bir işə və fəaliyətə qatlaşmamalı idim. Bir
haldakı hər addımda bir şeyi ya qəbul ya da rədd
etmişəm. Bu rədd və qəbul ölçülərinə görə
davranmışam.
•
Mənim yaşamım ayrılmaz bir bütündür. Bütün
fəaliyətlərimin bir-biri ilə ilişkisi var. Hamısı da
mənim bəşəriyətə olan sonsuz sevgimdən
qaynaqlanmaqdadır.
•
Qandilər Banya oymağındandır. Böyük olasılığa
görə banyalılar ətir satışı ilə uğraşırmışlar. Ancaq
məndən üç nəsl öncədən başlayaraq Katyavadın
müxtəlif hökumətlərində başbakan olmuşlar.Böyük
babamın dürüst bir insan olduğunu söylərdilər.
İqtidardakı dedi-qodular və qarşıdurmalar üzündən
böyük babam
Purbəndər hökumətindən uzaqlaşıb
və Cunaqad bölgəsinə sığınıb. Cunaqada
vardığında oranın elmay
1
ına sol əli ilə salam
vermiş. Elbayın yaxın adamları buna görə böyük
babamı tənqid edib və bu davranışını açıqca
sayqısızlıq olaraq bildirmişlər. Bu haqda böyük
babamı sorqulamışlar. Böyük babam da demiş ki:
“sağ əlim Purbəndər əmirinin girovundadır.”
1
Elbay—vali
10
•
Atam yaxınlarını çox sevirdi. Dürüst, ancaq
aqressiv biri idi.
Vaxtının çoxunu cismani zövqlərə
həsr edirmiş. Çünkü 40 yaşı keçdikdən sonra
dördüncü
kərə evlənmişdi. Ancaq dürüstlüyündən
dolayı həm öz əqrəbalarımız içində həm də
kənarlarda çox etibara sahib idi.
•
Anamın xəyallarımda buraxdığı təsirlər çox qutsal
olmuşdur. Anam çox mömin və məzhəbi biri idi.
Dualarını etmədən yemək yediyini xatırlamıram. Ən
çətin nəzirlər edərdi və etdiyi nəzrlər nə idisə,
mütləq yerinə yetirərdi. Hətta ən çətin xəstəliklər
bilə, onu dua etməkdən saxlaya bilməzdi.
•
Bu ata-
anadan mən Purbənd şəhrində dünyaya
gəlmişəm. Çocuqluğumu Purbənddə keçirdim.
Orada məni oxula göndərdilər. Çarpı cədvəlini çox
çətinliklə öyrəndim. O dönəm həyatımdan çox
şeylər anımsamıram. O dönəmdən daha artıq bir şey
xatırlaya bilməməm göstərir ki, küt hafizəm var
imiş.
•
Çox utanqac biri idim. B
aşqaları ilə ilişki
qurmaqdan
çəkinirdim.
Kitablarım
biricik
arxadaşlarım idi. Gündəlik işim bu idi ki, hər gün
tam vaxtında dərsə gedim və dərs bitər-bitməz evə
gəlim. Evə getməyə tələsirdim çünkü başqaları ilə
danışmağa həvəsim yox idi. Başqalarının məni
məsxərə etməsindən qorxurdum.
•
Orta oxula girdiyimdə ilk sınavda ilginc bir olay
oldu. Onu burda xatırlamaq istərdim. Müfəttiş Jils
bizim oxula gəlmişdi. İmla yoxlaması etmək üçün
bizə beş söz dedi. Bu beş sözü yazmalı idiq. Bu
sözlərdən biri “çaynik” idi. Mən bu sözü doğruca
yaza bilməmişdim. Öyrətmənimiz ayağının kiçik
zərbəsi ilə məni yanlışıma yönəltmək istədi. Ancaq
Dostları ilə paylaş: |