Microsoft Word 01. İpoteka haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu doc

İpoteka kağızı könüllü olaraq ipoteka qoyana verildikdəә vəә ya bu qanunun 48-ci maddəәsindəә 

nəәzəәrdəә tutulmuş hallarda ipoteka kağızına xitam verilir. 

IV fəәsil. İpoteka qoyanla ipoteka saxlayanın 

qarşılıqlı münasibəәtləәri 

Maddəә 24. İpoteka qoyanın vəә ipoteka saxlayanın hüquq vəә 

vəәzifəәləәri  

Bu qanunda nəәzəәrdəә tutulmuş hüquq vəә vəәzifəәləәri iləә yanaşı ipoteka qoyan vəә ipoteka saxlayan 

arasında bağlanan ipoteka müqaviləәsindəә təәrəәfləәrin əәlavəә hüquq vəә vəәzifəәləәri müəәyyəәnləәşdiriləә 

biləәr. 

Maddəә 25. İpoteka qoyanın hüquq vəә vəәzifəәləәri  

25.1. İpoteka qoyanın aşağıdakı hüquqları vardır. 

25.1.1. ipoteka müqaviləәsi üzrəә ipoteka predmetinin ipoteka saxlayanın sahibliyinəә vəә (vəә 

ya) istifadəәsinəә verildiyi hal istisna olmaqla, ipoteka qoyulmuş əәşyaya sahib olmaq vəә 

təәyinatına uyğun olaraq ondan istifadəә etməәk; 

25.1.2. ipoteka qoyulmuş əәşyanı vəәsiyyəәt etməәk; 

25.1.3. bu qanunun 30-cu maddəәsinəә uyğun olaraq ipoteka predmetinəә səәrəәncam verməәk; 

25.1.4. ipoteka saxlayan ipoteka predmetinin saxlanmasını vəә ondan istifadəә olunmasını 

lazımi qaydada təәmin etməәdikdəә, ipotekaya xitam verilməәsini vəә əәsas öhdəәliyin 

vaxtından əәvvəәl icrasının qəәbul edilməәsini məәhkəәməә qaydasında ipoteka saxlayandan 

təәləәb etməәk. 

25.2. Bu qanunun 25.1.3-cü maddəәsindəә göstəәriləәn hüquqa tutmanın yönəәldilməәsi haqqında 

bildiriş verildikdəәn sonra xitam verilir. 

25.3. İpoteka qoyan aşağıdakı vəәzifəәləәri daşıyır: 

25.3.1. ipoteka predmetinin saxlanılmasını vəә salamatlığını təәmin etməәk; 

25.3.2. ipoteka predmetini üçüncü şəәxsləәrin qəәsdləәrindəәn vəә təәləәbləәrindəәn müdafiəәsi vəә 

onu lazımi vəәziyyəәtdəә saxlamaq üçün zəәruri təәdbirləәr görməәk; 

25.3.3. ipoteka predmeti olan əәşya iləә bağlı vergiləәr, kommunal xəәrcləәr vəә bu kimi digəәr 

öhdəәlikləәri ödəәməәk. 

Maddəә 26. İpoteka saxlayanın hüquq vəә vəәzifəәləәri  

26.1. İpoteka saxlayanın aşağıdakı hüquqları vardır: 

26.1.1. ipoteka predmetinin mövcudluğunu, vəәziyyəәtini vəә saxlanma şəәraitini səәnəәdləәr 

üzrəә vəә faktik surəәtdəә yoxlamaq; 

---

26.1.2. ipoteka qoyandan ipoteka predmetinin lazımi vəәziyyəәtdəә saxlanılması üçün zəәruri 

təәdbirləәr görməәyi təәləәb etməәk; 

26.1.3. ipoteka qoyanın öz vəәzifəәləәrini icra edəә bilməәdiyi aşkar olarsa, məәhkəәməә 

qaydasında ipoteka predmetinin ona verilməәsini təәləәb etməәk; 

26.1.4. ipoteka predmetinin salamatlığına ziyan vuran vəә ya pisləәşməәsinəә səәbəәb olan 

həәrəәkəәtləәrəә son qoyulmasını həәmin həәrəәkəәtləәrəә yol verəәn şəәxsləәrdəәn təәləәb etməәk; 

26.1.5. əәsas öhdəәlik üzrəә təәləәbi başqa şəәxsəә güzəәşt etməәk vəә ya satmaq; 

26.1.6. ipoteka hüququnu girov qoymaq. 

26.2. İpoteka müqaviləәsinin şəәrtləәrinəә uyğun olaraq ipoteka predmeti ipoteka saxlayanın 

sahibliyinəә vəә (vəә ya) istifadəәsinəә verildikdəә, ipoteka qoyanın müvafiq vəәzifəәləәri ona keçir. 

Maddəә 27. İpoteka qoyulan əәşyanın saxlanılması vəә sığorta  

27.1 İpoteka müqaviləәsindəә nəәzəәrdəә tutulduqda, ipoteka qoyan ipoteka qoyulmuş əәşyanı məәhv 

olma vəә zəәdəәləәnməә riskləәrindəәn ipoteka müqaviləәsi bağlanan zaman əәşyanın mövcud olan bazar 

qiyməәtini əәsas götürəәrəәk tam dəәyəәri məәbləәğindəә, ipoteka qoyan fiziki şəәxs olduqda isəә, həәmçinin 

öz həәyatını vəә əәməәk qabiliyyəәtinin itirilməәsi riskini ipoteka iləә təәmin ediləәn təәləәbin ölçüsündəәn az 

olmamaq şəәrti iləә sığorta etdirməәlidir. 

27.2. İpoteka qoyan ipoteka qoyulmuş əәşyanın məәhv olması vəә ya zəәdəәləәnməәsi təәhlükəәsi 

yarandıqda, ipoteka saxlayanı dəәrhal xəәbəәrdar etməәlidir. 

27.3. İpoteka qoyulmuş əәşyadan istifadəә qaydaları, ipoteka qoyulmuş əәşyanın saxlanılması 

vəәzifəәləәri ipoteka qoyan təәrəәfindəәn kobud şəәkildəә pozulduqda vəә beləә pozuntu ipoteka qoyulmuş 

əәşyanın məәhvi vəә ya zəәdəәləәnməәsi təәhlükəәsini yaratdıqda, habeləә ipoteka qoyulmuş əәşyanın 

sığortalanması üzrəә vəәzifəәləәr icra edilməәdikdəә, ipoteka saxlayan əәsas öhdəәliyin vaxtından əәvvəәl 

icrasını təәləәb edəә biləәr. Beləә təәləәb yerinəә yetirilməәzsəә, ipoteka saxlayan tutmanı ipoteka 

predmetinəә yönəәldəә biləәr. 

27.4. İpoteka qoyulmuş əәşya ipoteka saxlayanın sahibliyinəә vəә (vəә ya) istifadəәsinəә verildikdəә, 

ipoteka müqaviləәsindəә nəәzəәrdəә tutulduğu halda ipoteka saxlayanın hesabına sığortalanmalıdır. 

Maddəә 28. İpoteka iləә təәmin edilmiş təәləәbin başqasına keçməәsi  

28.1. İpoteka iləә təәmin edilmiş təәləәb başqasına keçdikdəә, həәmin təәləәbin təәminatı olan ipoteka ona 

keçir. Təәləәbin keçdiyi şəәxs ipoteka saxlayanın hüquq vəә vəәzifəәləәrini əәldəә edir. 

28.2. Təәləәbin başqa şəәxsəә keçməәsi iləә əәlaqəәdar ipoteka müqaviləәsinəә müvafiq dəәyişiklikləәr 

edilməәli vəә bu qanuna müvafiq qaydada ipotekanın dövləәt qeydiyyatı orqanında əәlavəә qeydiyyata 

alınmalıdır (ipoteka kağızı iləә təәləәbin başqasına keçməәsi bu qanuna uyğun olaraq həәyata keçirilir). 

Bu şəәrtəә əәməәl edilməәdikd,əә təәləәbin keçməәsi etibarsız hesab olunur. 

Maddəә 29. İpoteka iləә təәmin edilmiş borcun başqasına keçməәsi  

ƏӘsas öhdəәlik üzrəә borc başqasına keçdikdəә, ipoteka qoyan ipotekanın qüvvəәdəә qalmasına ipoteka 

saxlayana yazılı razılıq verməәdikdəә, ipotekaya xitam verilir. 

---

Maddəә 30. İpoteka predmetinəә səәrəәncam verilməәsi  

30.1. İpoteka müqaviləәsindəә ayrı qayda nəәzəәrdəә tutulmayıbsa, ipoteka predmeti ipoteka qoyan 

təәrəәfindəәn yalnız ipoteka saxlayanın yazılı razılığı iləә digəәr şəәxsəә özgəәninkiləәşdiriləә biləәr vəә ya ona 

dair digəәr səәrəәncamlar verəә biləәr (istifadəә, icarəә vəә sair). İpoteka qoyanın ipoteka predmetini 

vəәsiyyəәt etməәk hüququnu məәhdudlaşdıran razılaşma əәhəәmiyyəәtsizdir. 

30.2. Bu Qanunun təәləәbləәrinəә uyğun olaraq ipoteka predmetinin özgəәninkiləәşdirilməәsi, yaxud 

hüquqi şəәxsin yenidəәn təәşkili nəәticəәsindəә vəә ya vəәrəәsəәlik qaydasında həәmin əәşya başqa şəәxsəә 

keçdikdəә, ipoteka qüvvəәdəә qalır vəә həәmin şəәxs ipoteka müqaviləәsi üzrəә ilkin ipoteka qoyanın 

bütün vəәzifəәləәrini, o cümləәdəәn ilkin ipoteka qoyan təәrəәfindəәn lazımınca icra edilməәmiş vəәzifəәləәri 

daşıyır. 

30.3. İpoteka predmeti bu Qanunun 30.2-ci maddəәsindəә nəәzəәrdəә tutulmuş əәsaslar üzrəә bir neçəә 

şəәxsəә keçdikdəә, ipoteka qoyanın vəәrəәsəәləәrindəәn (hüquqi varisləәrindəәn) həәr biri əәsas öhdəәliyin icra 

olunmamasına görəә ipoteka predmetinin ona keçmiş hissəәsi həәcmindəә öhdəәlik daşıyır. 

30.4. İpoteka predmeti bölünməәz əәşyadırsa, yaxud başqa əәsaslara görəә ipoteka qoyanın 

vəәrəәsəәləәrinin ümumi mülkiyyəәtinəә daxildirsəә, vəәrəәsəәləәr birgəә ipoteka qoyanlar olurlar. 

30.5. Bu Qanunun təәləәbləәrini pozmaqla, ipoteka predmeti başqa şəәxsləәrəә keçdikdəә ipoteka 

qüvvəәsini saxlayır vəә bu Qanunun 31-ci maddəәsindəә nəәzəәrdəә tutulan nəәticəәləәrəә səәbəәb olur. 

Maddəә 31. İpoteka predmetinəә səәrəәncam verməә qaydalarının 

pozulması nəәticəәləәri  

31.1. İpoteka predmetinəә bu Qanunun 30-cu maddəәsindəә nəәzəәrdəә tutulmuş qaydaları pozmaqla 

səәrəәncam verildikdəә, ipoteka saxlayan aşağıdakılardan birini təәləәb edəә biləәr: 

31.1.1. ipoteka predmetinəә səәrəәncam verilməәsi haqqında əәqdin etibarsız sayılmasını vəә 

Azəәrbaycan Respublikası 

Mülki Məәcəәlləәsinin

 337-ci maddəәsindəә nəәzəәrdəә tutulmuş 

nəәticəәləәrin təәtbiq olunmasını; 

31.1.2. ipoteka iləә təәmin olunmuş əәsas öhdəәliyin vaxtından əәvvəәl icrasını, həәmin öhdəәlik 

icra olunmadıqda ipoteka predmetinəә tutmanın yönəәldilməәsini. 

31.2. İpoteka predmetini əәldəә edəәn şəәxs həәmin əәşyaya bu Qanunun 30-cu maddəәsinin qaydalarını 

pozmaqla səәrəәncam verildiyini bildiyi vəә ya bilməәli olduğu sübut ediləәrsəә, əәldəә edəәn şəәxs ipoteka 

iləә təәmin olunmuş öhdəәliyin icra olunmamasına, yaxud lazımınca icra olunmamasına görəә ipoteka 

predmetinin dəәyəәri həәcmindəә əәlavəә məәsuliyyəәt daşıyır. 

Maddəә 32. İpoteka predmetinin məәcburi alınmasının nəәticəәləәri  

32.1. İpoteka qoyanın ipoteka predmeti olan əәşyaya mülkiyyəәt hüququna qanunla 

müəәyyəәnləәşdirilmiş əәsaslar üzrəә vəә qaydada dövləәt ehtiyacları vəә ya ictimai ehtiyaclar üçün 

özgəәninkiləәşdirilməә, rekvizisiya vəә ya milliləәşdirilməә nəәticəәsindəә xitam verildikdəә vəә ipoteka 

qoyana başqa əәşya vəә (vəә ya) müvafiq əәvəәz verildikdəә ipoteka hüququ əәvəәz kimi verilmiş əәşyaya 

şamil edilir vəә ya müvafiq surəәtdəә ipoteka saxlayan ipoteka qoyana çatası əәvəәzin məәbləәğindəәn öz 

təәləәbinin üstün ödəәnilməәsi hüququnu əәldəә edir. Bu hüquqları tam müdafiəә olunmayan (əәvəәz kimi 

veriləәn əәşya vəә (vəә ya) müvafiq əәvəәz ipoteka predmetinin dəәyəәrindəәn aşağı olduqda) ipoteka 

saxlayan əәsas öhdəәliyin vaxtından əәvvəәl icrasını təәləәb edəә biləәr, təәləәb yerinəә yetirilməәdikdəә, 

ipoteka qoyanın aldığı müvafiq əәvəәzəә tutmanı yönəәldəә biləәr. 

---