Microsoft Word 05 Project Description Final az

Şahdəniz 2 Layihəsi 
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 
Qiymətləndirilməsi 
Fəsil 5 
Layihənin təsviri 
 
Noyabr 2013-cü il 
Yekun variant 
 
5/23
Cədvəl 5.9 “Stack Magic” və AƏP məhlulunun tərkib faizi 
 
Təzyiqə nəzarət 
məhlulu 
Faiz  
AƏP
 məhlulu 
Faiz(%) 
Etilen qlikol 
10-30 
Təzyiqə nəzarət məhlulu 3-5 
Monoetanolamin 1-10 Propilen 
qlikol 
5-25 
Triazin 1-5 Su  70-90 
Trietanolamin 1-10 
 
 
Su 
45-87  
 
 
Tamamlama işlərinin sonunda AƏP quraşdırılan zaman hər bir quyu üçün həftəlik AƏP sınağı 
aparılması  nəzərdə tutulur (hər bir quyu üçün təxminən 210 gün). Alternativ həftələrdə ya 
funksiya sınağı (bir hidravlik kollektor) və yaxud funksiya/təzyiq sınağı (iki hidravlik kollektor) 
həyata keçiriləcəkdir. Cədvəl 5.10-da fərdi atqı halları  və  hər bir hal üçün iki hidravlik 
kollektorun tam funksiya/təzyiq sınağının hesablanmış atqı  həcmi ümumiləşdirilib. Tək 
hidravlik kollektor vasitəsi ilə atqıların yuyulması  Cədvəl 5.10-da göstərilən həcmlərin və 
müddətlərin 50%-i olacaqdır.  
 
Cədvəl 5.10 Hər bir quyu üçün AƏP məhlulunun atılması hallarına dair xülasə - iki 
hidravlik kollektor 
 
AƏP-nin funksiyası 
Həcm (litr) 
Müddət 
(dəq.) 
Dərinlik 
Təkrarlanma 
tezliyi: 
Həlqəvi fəzanın yuxarı hissəsi 654 
3.00 
Quyunun 
yerləşməsindən 
asılıdır. 
WS: 410m  
ES 530m  
WF 165m  
EN 470m  
NF 70m 
 
İki həftədən bir – 2 
kollektor sınağı 
Həlqəvi fəzanın aşağı hissəsi 644 
3.00 
Üst boru sıxacı 260 
1.16 
Orta boru sıxacı 264 
1.16 
Alt boru sıxacı 70 
1.16 
Üst Xarici Ştuser (U.O.C) xətti 20 
0.57 
Üst Daxili Ştuser (U.I.C) xətti 20 
0.57 
Alt Xarici Ştuser (L.O.C) xətti 20 
0.57 
Alt Daxili Ştuser (L.I.C) xətti 20 
0.57 
Üst Xarici Tıxama (U.O.K) xətti 20 
0.57 
Üst Daxili Tıxama (U.I.K) xətti 20 
0.5 
Alt Xarici Tıxama (L.O.K) xətti 20 
0.5 
Alt Daxili Tıxama (L.I.K) xətti 20 
0.5 
Cəmi 2,052 
13.8 
 
5.4.4.2 Quyuağzı karkasın quarşdırılması 
 
 
AƏP və hasilatın idarəetmə cihazının quraşdırılması zamanı quyuağzına dəstək vermək üçün 
hər bir quyu yerləşən yerə quyuağzı karkasın quraşdırılması  nəzərdə tutulur. Karkasın 
quraşdırılmasının məqsədi AƏP-u və hasilatın idarəetmə cihazının birləşməsindən irəli gələn 
ağırlığın səbəb olduğu quyuağzı yüklənməni minimuma endirməkdir. Dəniz dibinə müvəqqəti 
dayaq dirəkləri vasitəsi ilə  dəstəklənən və sonra üç payadan istifadə olunmaqla bərkidilən 
quyuağzı üzərinə birləşdirici çərçivənin quraşdırılması planlaşdırılır. Quyu ağzının lap 
yaxınlığında dəniz dibinə kiçik miqdarda sement axıntısı ilə  nəticələnə bilən potensial 
sementləşdirici birləşmədən istifadə edərək çərçivə və quyu ağzı bundan sonra birləşdirilir. 

---

Şahdəniz 2 Layihəsi 
Ətraf Mühitə və Sosial-İqtisadi Sahəyə Təsirin 
Qiymətləndirilməsi 
Fəsil 5 
Layihənin təsviri 
 
Noyabr 2013-cü il 
Yekun variant 
 
5/24
5.4.5 Quyunun 
konservasiyası 
 
Qazmadan, qoruyucu kəmərin qoyulması, sementləmə  və  sıxışdırmadan sonra, quyu 
müvəqqəti olaraq təmizlənmiş kalsium bromid mineral suyu ilə doldurularaq konservasiya 
ediləcək və bu mineral su quyunu təzyiq altında olan formasiyalardan qoruyacaq.Hər bir 
quyunun aşağı lüləsindən asılı olaraq kalsium bromid, kalsium xlorid və yaxud natrium xlorid 
məhlulundan istifadə edilməsi nəzərdə tutulur. Quyu konservasiya flüidləri normal şəraitlərdə 
dəniz mühitinə axıdılmayacaq. 
 
Quyu daxilindəki zonaları  təcrid edən mexaniki pakerlər vasitəsilə quyu bağlanır və sualtı 
quyuağzında korroziyaya qarşı qapaq vurulur. Qapağın məqsədi dənizdə hasilatın idarəetmə 
cihazının quraşdırılana qədər quyunu bağlamaq olacaq. və tamamlama əməliyyatları üçün 
quyuya yenidən daxil olmaq mümkün olacaq. Şəkil 5.7-də konservasiya edilmiş quyu 
göstərilmişdir.  
 
Şəkil 5.7 Konservasiya edilmiş quyu 
 
 
 
5.4.6 Quyuya 
yenidən qayıtma və tamamlama 
 
Quyuya yenidən qayıtma və tamamlama işləri “İstiqlal“dan başlamış “Heydər Əliyev” SDQQ-
na qədər bütün ŞD2 26 quyusu üçün yerinə yetiriləcəkdir. Korroziyaəleyhinə qapaq 
çıxarıldıqdan sonra, hasilatın idarəetmə cihazı quraşdırılacaq və (Bölmə 5.4.5-də  təsvir 
edildiyi kimi) quyuda qalan bərk maddələri təmizləmək üçün duzlu su dövr etdiriləcəkdir. 
Tamamlama işləri quyu hazır olduqdan sonra hasilata başlanmasını  tələb edir. Orta 
səviyyədə tamamlama quyulara yağlayıcı klapanlar və pakerlərin quraşdırılmasını əhatə edir. 
Bu zaman duzlu su olduğu müddətdə quyunun elə perforasiyasına imkan yaranır ki, 
perforasiya olunmuş(dəlinmiş)bölmə klapandan aşağıda təcrid edilmiş qalır. Perforasiya aləti 
klapanın içərisindən geri çəkiləcək və quyu aktiv maddələrdən və  təmiz duzlu məhlullardan 
istifadə edilərək təmizlənəcəkdir.  
 
Nasos kompressor kolonnası  və  aşağı lülə alətləri (məsələn, manometr və  aşağı lülə 
təhlükəsizlik klapanı) sonra quraşdırılacaq və  təmiz su və MEQ quyunun içərisində dövr 
edəcəkdir. Bundan sonra quyu son təmizlənmədən keçəcək. Bütün tamamlama və təmizləmə 
 
Korroziyaya qarşı 
qapaq 
Çıxarıla bilən paker 
Qoruyucu 
kəmər 
Konservasiya flüidləri 
Borular 
Lay flüidləri 
Temperatur/təzyiq ölçmə 
cihazı 
Sement 

---