Microsoft Word 2011 teqvim son doc
Yüklə 3,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Heydər Əliyev, ümummilli lider
- Rus dilində
- Məmməd Məmmədov
157
May
Şuşanın işğalı günü 8
2 Əhalisinin sayı – 29,0 min nəfər İnzibati mərkəzi – Şuşa İşğal tarixi- 8 may 1992 Şuşanın işğal altında olması qəlbimizi kədərləndirir, sıxır, incidir... Şuşanın işğalına şərait yaradanlar, onu sadəcə olaraq hakimiyyət mübarizəsi zamanı qurban veriblər ki, bu da dəhşətdir. Heydər Əliyev, ümummilli lider 1992-ci il mayın 8-i düz 19 il əvvəl Ermənistan ordusunun əs- gərləri, Şuşanı işğal etdi. Azərbaycanın bu qədim, zəngin tarixə və mədəniyyətə malik şəhərinin ermənilərin əlinə keçməsi ilə Dağlıq Qarabağın işğalı başa çatdırıldı. Bununla ermənilər bölgənin Azərbaycandan faktiki qoparılmasına nail oldular. Lakin bu işğal ermənilərə o qədər də asan başa gəlməyib. 11 min erməni əskərinə cox az sayda azərbaycanlı müqavimət göstərirdi. Azlıqda olan Azərbaycan əsgərləri isə kömək gözləyirdilər. 10 saatdan artıq davam edən döyüşlərdə 1860 azərbaycanlı yaralandı, 480-i həlak oldu, 22 min nəfər öz yurdundan didərgin düşdü. Əsir götürülmüş 68 soydaşımızın taleyi barədə bu günə qədər məlumat yoxdur. İşğal nəticəsində Şuşadakı bir sıra tarixi-mədəniyyət abidələri düşmən tərəfindən talan edildi. Bu siyahıya Xan mağarası, Qaxal mağarası, Şuşa qalası da olmaqla bütövlükdə 279 dini, tarixi və mədəni abidə daxildir. Ermənilər Azərbaycana məxsus olan bir çox abidənin məhv edilməsinə və ya onların erməniləşdirilməsinə nail olublar. Onlar Şuşada 7 məktəbəqədər uşaq müəssisəsini, 22 ümumtəhsil məktəbini, Mədəni- maarif, Kənd təsərrüfatı texnikumlarını, 8 mədəniyyət evini, 14 klubu, 20 kitab- xananı, 2 kinoteatrı, 3 muzeyi, Şərq musiqi alətləri fabrikini dağıdıblar. Ümumilikdə 1992-ci il mayın 8-də Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin Şuşanı işğal etməsi nəticəsin- də Azərbaycanın 289 kvadrat kilometr ərazisi ermənilərin nəzarətinə keçib. Düşmənlərimiz Şuşanı müvəqqəti işğal etsələr də, kənd-kəsəklərinə yabançı ad qoysalar da onu heç vaxt özününküləşdirə bilməyəcəklər.
158 Vəli Yusif oğlu Axundov 1916-cı il mayın 14-də Bakı quberniyasının Saray kəndində fəhlə ailəsində anadan olmuşdur. İlk təhsilini Saray kənd məktəbində alan Vəli, 1929-cu ildə həmin məktəbi bitirib Biləcəri stansiyasındakı fabrik- zavod məktəbinə daxil olmuşdur. O, 1931-ci ildə sənət məktəbini bitirib Bakı Sənaye texnikumuna daxil olmuşdur. 1935-ci ildə texnikumun Kimya şöbəsini bitirib kimyaçı texnik peşəsinə yiyələnmişdir. O, təhsilini davam etdirmək və ali təhsil almaq məqsədilə əvvəlcə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun hazırlıq kursunda oxumuş, 1937-ci ildə isə Azərbaycan Tibb İnstitutuna daxil olmuşdur. V.Axundov institutda oxumaqla yanaşı ATİ-nin ictimai elmlər kafedrasının laborantı, “Tibbi kadrlar uğrunda” qəzetin redaktoru və komsomol komitəsinin katibi vəzifəsində çalışmışdır. 1941-ci ildə ATİ-ni müvəffəqiyyətlə bitirən V.Axundov orduya çağırılır. V.Axundov 1941-1945- ci illər Böyük Vətən müharibəsində 20-ci atıcı diviziyanın tərkibində bir həkim kimi adi həkim- əsgərdən xüsusi tibbi-sanitar batalyonunun komandiri vəzifəsinədək yüksəlmiş, Rusiya, Belorusiya, Alma- niya, Çexoslovakiya ərazisində gedən döyüşlərdə iştirak etmişdir. 1946-cı ildə ordudan tərxis olunan V.Axundov ATİ-na qayıtmış, Tibb tarixi kafedrasının assistenti qəbul edilmiş və Epidemiologiya, Mikrobiologiya və Gigiyena İnstitutunun elmi işçisi, direktoru olmuşdur. Tezliklə Azərbaycan Tibb İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Respublika Komitəsinin sədri seçilir və 1946-1949- cu illərdə bu vəzifədə ça- lışır. V.Axundov 1949-1952- ci illərdə Azərbaycan SSR Səhiyyə nazirinin müavini, 1952-1953-cü illərdə isə Bakı Vilayəti Səhiyyə şöbəsinin müdiri olmuşdur. 1953-1954-cü illərdə V.Axundov Azərbaycan KP MK-da İnzibati, ticarət- maliyyə və plan orqanları şöbəsi müdirinin müavini vəzifəsində işləmişdir. V.Axundov 1954-1958-ci illərdə isə Azərbaycan SSR Səhiyyə naziri vəzifəsini aparmışdır. O, 1958-ci ilin fevral ayında Azərbaycan KP MK katiblərindən biri seçilmiş, bir qədərdən sonra - 1958- ci ilin iyulunda isə Azər- baycan SSR Nazirlər
May
95 illiyi Vəli Axundov 1916-1986
Həkim 14
159 Sovetinin sədri vəzifəsinə təyin edilmişdir. O, bu məsul dövlət vəzifəsində 1959-cu ilin iyuluna qədər çalışmışdır. 1959-1969-cu illərdə Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi vəzifəsində çalışmışdır. V.Axundov 1956-cı ildə namizədlik dissertasiya- sını müdafiə etmiş və SSRİ Ali Attestasiya Komis- siyası ona tibb elmləri namizədi, 1964-cü ildə isə tibb elmləri doktoru elmi dərəcəsi vermişdir. 1969-cu il iyulun 14-də birinci katib vəzifəsindən azad edilmişdir. H.Əliyevin sədrliyi ilə keçirilən Azərbaycan KP MK bürosunun iclasında V.Y.Axun- dovun birinci katib olarkən istifadə etdiyi tibbi və məişət xidmətləri özündə saxlanılmışdır. V.Axundov 1969-cu ildə isə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının akademiki seçilmişdir. 1969-1972-ci illərdə V.Axundov Azərbaycan SSR Elmlər Akade- miyasının vitse-prezidenti olmuş və akademiyanın səhiyyə sahəsinə rəhbərlik etmişdir. V.Axundov 1972-1986-cı illərdə Q.M.Musabəyov adına Virusolo- giya, Mikrobiologiya və Gigiyena İnstitutunun direk- toru olmuşdur. V.Axundov ictimai və siyasi fəaliyyət göstərdiyi dövrdə dəfələrlə AKP, Sov. İKP MK, Azərbaycan AKP MK bürosunun üzvü, Azər- baycan, SSRİ Ali sovetləri- nin, Azərbaycan SSR Ali Soveti rəyasət heyətinin üzvü olmuşdur. V.Axundov Lenin orde- ribəsi, Qırmızı Ulduz or- denləri və müxtəlif medal- larla təltif olunmuşdur. V.Axundov 1986-cı il avqustun 22-də Bakı şəhə- rində vəfat etmiş və Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuş- dur.
Ədəbiyyat Vəli Axundov //Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası: 10 cilddə.- Bakı, 1976.- C.1.- S.495. Qasımlı, M. Azərbaycanın Baş nazirləri /M.Qasımlı, C.Hüseynov.- Bakı, 2005.- S.25. Rus dilində Некоторые вопросы гигиены сельских населенных мест Азербайджанской ССР / В.Ахундов.- Баку, 1972.
www. adam.az www.az.wikipedia.org Məmməd Məmmədov
Yüklə 3,38 Mb. Dostları ilə paylaş:
|