Microsoft Word \304\356\352\363\354\345\355\3621

 
 
 
101 
Türkçe karşılığı = çok yakın olan bir amaca ulaşamamanın verdiği acı; 
Aslı = Eski Yunan mitolojisinden alınmış bir taklittir. 
“Lidia  kralı  Tantalos  hem  efsanede  dal  budak salmış  lanetli  bir  soyun  atası, 
hem  ölüler  ülkesinde  çektiği  ceza  ile  ünlüdür.  Tantalos  Sipylos  (Manisa)  dağında 
krallık  kurmuş,  çok  güçlü  ve  zengin  bir  adammış.  Asıl  suçunun  bu  üstünlüğü, 
tanrıların kendisine bağışladığı nimetlerden gurur duyması, şımarıp ölçüyü kaçırması 
olduğu ileri sürülür. Gerçek neden başka olsa gerek:… Kendisine yüklenen çok daha 
büyük  bir  suç  tanrıları  denemek  için  oğlu  Pelops’u  doğrayıp  tanrıların  önüne 
çıkarmasıdır. Tantalos işkencesi diye dillere geçmiş.”
68
   
 
Örnek tümceler; 
a)
  У  секретаря  затрепетало  под сердцем. Муки  Тантала  были  ему  не  по 
силам.
69
                                                                                                                 
Sekreterin kalbi heyecandan atıyordu. Tantalos işkencesi onu aşıyordu.
 
b)
  Он был так молод, что с муками Тантала  был ещё не знаком.                       
O kadar gençti ki, Tantalos işkencesi ile daha tanışmadı. 
 
 
c)
  Как  они  тяжелы  –  эти  муки  Тантала,  я  узнал  лишь  тогда,  когда 
встретил тебя.(Александр Становский)
70
                                                                             
Ancak  seni  tanıdığımda  Tantalos  işkencesinin  ne  kadar  ağır  olduğunu 
anladım.
 
                                                 
68
 Azra Erhat, 1997, s. 278 
69
 A. . Molotkov,  1978, s. 255 
70
 www.stihi.ogr.ua 

---

 
 
 
102 
d)
  Согласье  беды  и  таланта,  готовность  опять  и  опять,  эти  древние  муки 
Тантала, на большие плеча принимать. (Б.Ахмадулина)
71
                                  
Bela ve yeteneğin birleşimi, geniş omuzlara eski Tantalos işkencelerini tekrar 
ve tekrar almaya hazır olmaya zorluyor.
 
 
Bu deyim daha çok edebi (kitap) dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde hem ad kökenli yüklem (örnek a, c), hem özne (örnek d) hem 
de dolaylı nesne (örnek b)  olarak kullanılır. 
Sadece çoğul halde kullanılmaktadır. 
 
На седьмом небе ( быть, чувствовать себя )  
Türkçe anlamı = yedinci gökte bulunmak; 
Türkçe karşılığı = sevinçten havalara uçmak, kabına sığamamak, kendini çok 
mutlu hissetmek; 
Aslı = Eski Yunanca’dan  alınmış bir taklittir. 
         Bu taklit Aristoteles’e aittir. “Gök Yüzü” adlı eserinde, gök yüzünün yedi tane 
gökküresinden  oluştuğunu    ve  yedinci  gökküresinde  de  cennetin  bulunduğu 
savunmaktadır.
72
  
 
Örnek tümceler;  
a)
  Выиграв  первенство  по  волейболу,  наши  игроки  чувствовали  себя  на 
седьмом небе.                                                                                                                      
                                                 
71
 www.freedocs.ru 
72
 Mokiyenko V.M.,“Russkaya frazeologiya”,istoriko-etimologiçeskiy slovar’, Moskva, Astrel’ 2005, 
s.465 

---

 
 
 
103 
Voleybol  final  maçını  kazandıktan  sonra,  takımımızın  oyuncuları  sevinçten 
havalara uçtular. 
b)
  Одного  твоего  слова  достаточно,  чтобы  он  почувствовал  себя  на 
седьмом небе. ( Чехов, «Ниночка»)
73
                                                                                   
Onun sevinçten havalara uçması için, senin tek kelimen yeterli. 
c)
  Она была на седьмом небе от счастья, когда получила это письмо.                         
Bu mektubu aldıktan sonra, sevinçten uçuyordu. 
 
 Bu deyim daha çok konuşma dilde karşımıza çıkmaktadır..  
Tümce  içinde  genellikle  yüklemdir.  Fiil  geçmiş  zamanda  kullanılmaktadır; 
bazı durumlarda fiilin yanında neden belirteci niteleyeni istenir. Belirteç genellikle, 
tamlayan durumdadır ve OT (от чего – neden)  edatı istenen isimdir. 
Deyim tekil halde kullanılır. 
 
Панический страх    
Türkçe anlamı = panik korkusu; 
Türkçe karşılığı = çok güçlü ve anlaşılmaz  korku, panik atak; 
Aslı  =  Eski  Yunan  mitolojisinde  orman  ve  kırlar  tanrısı  olan  Pan  ile  ilgili 
mitten alınmış bir taklittir. 
         “Dağlık  Arkadia’da  küçük  baş  hayvanların,  çobanların  tanrısı…  Pan  çoban 
kavalını  sever.  Аzgın  tekeler  gibi  güzel  nymphaların  peşine  düşerdi.  nsanların, 
hayvanların uyuduğu kızgın, ıssız yaz öğlelerinde birdenbire, beklenmedik gürültüler 
koparır, dört bir yana panik korkular saçar.”
74
 
                                                 
73
 A. . Molotkov, 1978, s. 272 
74
 Azra Erhat, 1997, s 235 

---

 
 
 
104 
Örnek tümceler: 
a)
  Дáже  однá  мысль  об  этом  вызывáла  у  негó  панический  страх.                       
Hatta, bu konudaki bir düşünce bile onda korku yaratıyordu.
 
b)
  Такого панического страха он уже давно не испытывал.                                     
Böyle bir  korkuyu uzun süredir yaşamamıştı
.  
c)
  У неё случались приступы панического страха.                                                 
Onun panik atak krizleri oluyordu.
 
d)
  Этот,  непонятно  откуда  взявшийся,  панический  страх  не  давал  мне 
покоя ни днём, ни ночью.                                                                                                            
Nerden  geldiği  belli  olmayan  panik  korkusu,  ne  gece  ne  de  gündüz  bana 
huzur veriyordu.
 
 
Bu deyim daha çok konuşma dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde hem özne (örnek d), hem dolaylı (örnek b, c) hem de dolaysız 
(örnek a) nesne olarak kullanılır. 
Sadece tekil halde kullanılmaktadır. 
 
 
Под Эгидой
 (
чего-либо)
  
 
Türkçe anlamı = Aigis’in altında; 
Türkçe karşılığı = koruma altında; 
Aslı = Eski Yunan mitolojisine göre Aigis -  Zeus’un kalkanıdır.  Bu kalkan 
altında bulunmak, tanrının koruması altında bulunmak demektir. 

---