Microsoft Word \304\356\352\363\354\345\355\3621

 
 
 
158 
Tümce içinde genellikle  yüklem (örnek b, c), nadiren de dolaylı nesne (örnek 
a)  olarak kullanılabilmektedir. 
Deyim tekil halde (örnek b, c) kullanılmaktadır. 
 
Кромешная тьма 
Türkçe anlamı = zifiri karanlık, cehennemi karanlık; 
Türkçe karşılığı = zifiri karanlık, cehalet, eziyetli yaşam;  
Aslı =  Eski Slavca’dan geçen taklit. 
Bu deyimin kökenleri hakkında birkaç görüş vardır: 
1.    “Кромешный”  (kromeşnıy)  sözcüğü  Çağdaş  Rusça’da  arkaik  (eskimiş) 
bir sözcüktür. Bu sözcük birkaç deyim dışında çağdaş Rusça’da kullanılmamaktadır. 
(örneğin;  “кромешный  ад”  (kromeşnıy  ad)  –  cehennem;  “кромешная  тьма” 
(kromeşnaya t’ma) – zifiri karanlık). “Кромешный” (kromeşnıy) sözcüğü “кромђ” 
(Çağdaş  Rusça’da  «вне»  -  dışında)  sözcüğünden  türetilmiştir.  “кромђ”  sözcüğü  
“крома”  nın  (sınır,  köşe,  kenar)  –de  halinde  kullanımıdır.    “Кромешный”    Eski 
Rusça’da “dış, harici” anlamına gelmektedir. Eskiden güneşin belli bir sınıra kadar 
yeryüzünü aydınlattığı, o sınırın haricinde karanlığın hüküm sürdüğü düşünülürdü.
198
  
2.  Kilise  Slavca  dilinde  yazılan  ncilde  (Matfey,  22,  13)    “Кромешная 
тьма” (kromeşnaya t’ma) olarak cehennem adlandırıyordu. 
199
 
 
 
 
 
                                                 
198
 N.M.Şanskiy,  1987, s. 70 
199
 Aşukinı, 1966, s. 676 

---

 
 
 
159 
Örnek tümceler; 
a)
  Летом  я  поехал  в  деревню,  ни  телевизора,  ни  телефона  –  тьма 
кромешная.  
Yazın köye gittim; ne televizyon ne de telefon var – tam bir eziyet. 
b)
  Я вышел на улицу, хоть глаз выколи – кромешная тьма кругом. 
Sokağa çıktım, göz gözü görmüyor, her yer  zifiri karanlık.  
 
Deyim edebi dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde ad kökenli yüklem olarak kullanılmaktadır. 
Deyim tekil halde kullanılmaktadır. 
 
Манна небесная 
Türkçe anlamı =  gökten düşen yemek; 
Türkçe karşılığı = Tanrının lütfu, nadir olay; 
Aslı =  Eski Slavca’dan geçen taklit. 
ncil’e göre, “манна” (manna) – irmik, adamış topraklara doğru çolden geçen 
Yahudilere her sabah Tanrı tarafından gönderilen yiyecektir ( shod, 16, 14-16, 31).  
Büyük  olasılıkla  bu,  çok  hafif  olup  rüzgarla  uzak  mesafelere  taşınan  ve 
yenilebilen  liken  «леканора  съедобная»  tohumlarıdır.  Göçebeler  bu  tohumları 
toplayıp, bunlardan un ve ekmek yaparlar.
200
 
“Манна”    sözcüğü  bütün  Slav  dillerinde  ve  başka  pek  çok  dilde 
bilinmektedir. 
 
                                                 
200
 V.M.Mokiyenko, 2005, s. 416 

---

 
 
 
160 
Örnek tümceler; 
a)
  Я в Москве у себя так редко вижу настоящих литераторов, что разговор 
с Боборыкиным показался мне манной небесной. (Чехов)
201
 
Moskova’daki  evimde  gerçek  edebiyatçıları  o  kadar  seyrek  görüyordum  ki, 
Boborıkin’le yaptığım konuşma bana Tantı’nın bir lütfu gibi geldi. 
b)
  Места  здесь  засушливые,  дожди  вроде  манны  небесной. 
(А.Кожевников)
202
  
Buralar kurak, yağmur ise adeta Tanrının bir lütfudur. 
 
Deyim edebi dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde genelde dolaylı nesne (örnek a, b) olarak kullanılmaktadır. 
Deyim tekil halde kullanılmaktadır.  
 
Не от мира сего 
Türkçe anlamı = bu dünyadan değil; 
Türkçe karşılığı = dünyadan bi haber; yaşamdan kopuk; hayalperest; tuhaf;  
Aslı =  Eski Slavca’dan geçen taklit. 
ncil’deki  oann’dan:  “Benim  krallığım  bu  dünyaya  ait  değil.”  ( oann,  18, 
36)
203
 
“Сего” (sego) çağdaş Rusça’daki “этого” (etogo)- bu işaret zamirinin “сей” 
– “сего” tamlayan durumunun tekil haldeki eski şeklidir.
204
  
 
                                                 
201
 A. .Molotkov, 1978, s. 237 
202
 Ö.Aydın Süer, 1999, s.132 
203
 Aşukinı, 1966, s. 441 
204
V.P. Jukov, A.V.Jukov, Şkol’nıy fraz-kiy slovar’ russkogo yazıka, 2 baskı, Moskva, 1989, s. 210 

---

 
 
 
161 
Örnek tümceler; 
a)
  Это  делало  его  человеком  не  от  мира  сего,  совершенно  не 
приспособленным к практической жизни. (Н. Михайловский)
205
 
Bu  durum  onu,  pratik  yaşamdan  tümüyle  kopuk,  dünyadan  bi  haber  bir 
insana dönüştürüyordu. 
b)
  Это  был  совсем  не  от  мира  сего  человек  и  доброты  редкой. 
(Станюкович)
206
  
O, bu dünyaya ait olmayan ve iyiliğiyle seyrek bulunan biriydi. 
c)
  Ксения  Васильевна  ...  живёт  как  птица,  потому  что  не  от  мира  сего. 
(Островский)
207
  
Kseniya Vasilyevna… bir kuş gibi yaşar, çünkü bu dünyadan bi haber. 
 
Deyim edebi dilde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce  içinde  niteleyici  (определение)    (örnek  a,  b,  c)  olarak 
kullanılmaktadır. 
Deyim tekil halde kullanılmaktadır.  
 
Нести крест 
Türkçe anlamı = haç taşımak; 
Türkçe karşılığı = sabır taşı olmak: 
Aslı = Eski Slavca’dan geçen taklit. 
 
                                                 
205
 Ö.Aydın Süer, 1999, s. 161 
206
 A. .Molotkov, 1978, s. 250 
207
 a.g.e., s. 249 

---