Microsoft Word \304\356\352\363\354\345\355\3621

 
 
 
170 
b)
  Признаюсь,  надежде  заперто  моё  сердце:  оно  столько  было  ею 
обмануто; но и сам рассудок не был ли принуждён часто признаваться, 
что он строил планы свои на песке. (Вяземский)
227
 
Ümit  için  kalbim  mühürlü  olduğunu  itraf  ederim:  kalbim  ümit  tarafından  o 
kadar kandırıldı ki, aklım planlarını kum üstünde inşa ettiğini çoğu kez kabul 
etmek zorunda değil miydi?  
   
Deyim hem edebi hem de konuşma dilinde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce  içinde  yüklem  (örnek  a,  b)  olarak  kullanılmaktadır.  Fiil  genelde 
şimdiki ve geçmiş zamanda olup hem tekil hem de çoğul halde kullanılmaktadır.  
 
 
Умывать/умыть руки. 
Türkçe anlamı = ellerini yıkamak; 
Türkçe  karşılığı  =  işin  içinden  sıyrılmak,  bir  kenara  çekilmek,  bir  işte  artık 
sorumluluk almamak; 
Aslı = Eski Slavca’dan geçen taklit. 
Bazı  eski  topluluklarda  hakim  ve  savcilar  verilen  karara  razı  olmadıklarını 
göstermek  için  sembolik  bir  törenle  ellerini  yakarlardı.  Bunu  yparak,  alınmış  olan 
karara karşı sorumluluğu üzerinden attıklarına inanırlardı. Bu gelenekten  ncil’de de 
söz edilmektedir. (Vtorozakoniye, 21, 6-7)   
ncil’de  belirtildiğine  göre,  sa’nın  çarmıha  gerilme  kararına  onay  vermek 
zorunda  kalan  Pilatus’un,  halkın  önünde  ellerini  yıkayarak  “Bu  kutsalının  kanında 
                                                 
227
 A. .Molotkov, 1978, s. 462 

---

 
 
 
171 
benim  suçum  yoktur”  (Matfey,  27,  24)  demesinden  sonra  bu  deyim  yaygın  bir 
şekilde kullanılmaya başlamıştır.
228
 
 
Örnek tümceler; 
a)
  Делайте, как хотите, Константин Алексеич, я умываю руки. Вы будете 
отвечать за то, что может сейчас произойти. (А. Степанов)
229
 
Nasıl  isterseniz  öyle  yapın,  Konstantin  Alekseyiç,  ben  bu  işte  artık  yokum. 
Şimdi olacaklardan siz sorumlu olacaksınız. 
b)
  Теперь я сторона, я совершил своё и умываю руки. (А.К.Толстой)
230
 
Artık çekiliyorum, işimi yaptım ve bundan sonra yokum
. 
c)
  Если вы решили действовать, не считаясь с моим мнением, то я умываю 
руки и снимаю с себя всякую ответственность. 
Eğer  benim  düşüncemi  dikkate  almadan  hareket  etmeye  karar  verdiyseniz, 
ben çekiliyorum ve tüm sorumluluyu üzerimden atıyorum. 
d)
  Региональные  власти  фактически  умыли  руки,  уклоняясь  от  принятия 
важного политического решения. (из прессы)
231
 
Yerel idareciler ciddi politik bir karar almaktan kaçınarak, tamaman ellerini 
çektiler. 
  
Deyim hem edebi hem de konuşma dilinde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce içinde yüklem (örnek a, b, c, d) olarak kullanulur. 
                                                 
228
 V.M.Mokiyenko, 2005, s. 610 
229
 Ö.Aydın Süer, 1999, s. 299 
230
 A. .Molotkov, 1978, s. 495 
231
 Basko N.V. 2002, s. 221 

---

 
 
 
172 
Deyimin  içindeki  fiil  hem  geçmiş,  hem  şimdiki  hem  de  gelecek  zamanda 
kullanılabilir.  Fiil  hem  tekil  hem  de  çoğul  halde,  ad  ise  sadece  çoğul  halde 
kullanılmaktadır. 
 
Хлеб насущный 
Türkçe anlamı = hayat için gerekli ekmek; 
Türkçe karşılığı = ekmek parası, rızk; en gerekli şey, asıl olan;  
Aslı =  Eski Slavca’dan geçen taklit. 
ncilde’ki duadan gelen bir ifadedir. (Matfey, 6, 11): Eski Slavca’da  «Хлеб 
наш  насущный  даждь  нам  днесь»  Rusça’da  «Хлеб,  нужный  для 
существования,  дай  нам  на  сей  день»  (Hleb,  nujnıy  dl’a  suşçestvovaniya,  day 
nam na sey den’) - Bize bugün yaşam için gerekli ekmeği ver. 
232
  
 
Örnek tümceler; 
a)
  Тентенников был бедняком и хорошо знал, как тяжело достаётся  хлеб 
насущный. (В. Саянов) 
Tentennikov    yoksuldu  ve  ekmek  parasının  nasıl  güç  kazanıldığını  iyi 
biliyordu
. 
b)
  Люди  помышляют  не  об  одном  хлебе  насущном.  Они  заботятся  не 
только о себе, но и  о природе своего края. (И.Рябов) 
nsanlar  sadece  kendi  rızıklarını  düşünmezler.  Sadece  kendini  için  değil, 
ülkelerinin doğası için de çabalarlar. 
 
                                                 
232
 N.M.Şanskiy,  1987, s. 150 

---

 
 
 
173 
Deyim edebi dilinde karşımıza çıkmaktadır. 
Tümce  içinde  hen  özne    (örnek  a),  hen  de  nesne  (örnek  b)  olarak 
kullanılmaktadır. 
Deyim tekil halde kullanılır. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---