Microsoft Word 8 Azerb dili ve edebiyyati bolmesi

III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

1496

 

Qafqaz University                                                                                          17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan 

Təhsil sisteminin informasiyalaşdırılması üzrə Dövlət Proqramı (2008-2012). Bu 

Proqramın məqsədi bunlar idi: 



 

Təhsil sistemində İKT infrastrukturunun inkişaf etdirilməsi 



 

Elektron təhsil texnologiyalarının tətbiqinin genişləndirilməsi 



 

Təhsil sistemində idarəetmənin informasiyalaşdırılması 



 

Kadr potensialının gücləndirilməsi 



 

Normativ hüquqi bazanın təkmilləşdirilməsi.   

 

 

İNTERNAT  MƏKTƏBLƏRİNDƏ YAŞAYAN  VƏ  OXUYAN 

UŞAQLARIN TİPİK ORTA MƏKTƏBLƏRƏ İNTERQRASİYASI 

GÜNÜN TƏLƏBİDİR MÖVZUSU ÜZRƏ APARILMIŞ TƏDQİQAT 

İŞİNİN TƏQDİMATI 

 

 Süsən NƏBİYEVA 

 

Ulu öndərimiz Heydər Əliyev hələ 1994-cü il sentyabrın 27-də BMT-ninUşaq Hüquq-

ları Konvensiyasını imzalamaqla müharibə vəziyyətində olan bir ölkədə belə, uşaqların prob-

lemlərinin  həllinin vacibliyini ön plana çəkdi. 

Konvensiya Milli Məclisin 1992-ci il 21 iyul tarixli, 236 nömrəli qərarına əsasən ratifi-

kasiya edildi  və bu sahədə mühüm addımlar atılmağa başlandı. Uşaq hüquqlarının müdafiə-

sinin vəziyyətini aydınlaşdırmaq məqsədi ilə qiymətləndirmə aparıldı, məlum oldu ki, uşaq 

hüquqlarının tam qorunması mümkün olmayan sahə internat məktəbləri və  uşaq evləridir. 

Qiymətləndirmənin nəicələrinə əsaslanan, 2006-2015-ci illəri əhatə edən De-İnstitutlaşma və 

Alternativ Qayğı Proqramı  çərçivəsində bir çox işlər həyata keçirildi.Proqramın məqsədi 

uşaqların ailələrə verilməsi və ya ailə tipli müəssisələrə yerləşdirilməsini nəzərdə tuturdu.  

İşlədiklərini  əsas gətirərək uşaqlarına baxa bilməyən və onları internat məktəblərinə 

verən valideynlərin vəziyyətini nəzərə alaraq Günərzi qayğı mərkəzlərinin yaradılması, əlilliyi 

olan uşaqların inkişafını təmin edəcək Reabilitasiya mərkəzlərinin açılması və b.k. məqsədlər 

proqramın tələblərinə daxil idi. 

Bu tədqiqat işi həmin Proqram çərçivəsində Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi 

və Hilfswerk Avstriya təşkilatının birgə layihəsi əsasında 2012-ci ildən fəaliyyət göstərən 1 

nömrəli Ailə Tipli Kiçik Qrup evində  və orada yaşayan uşaqların təhsil aldıqları 237 saylı 

məktəbdə aparılmışdır. 

Ailə Tipli Kiçik Qrup Evinin əsas məqsədi uşaqların inkişaf, müdafiə, iştirak, yaşamaq 

hüquqlarını təmin etməkdir. Bu müəssisə ailə və məktəb funksiyasını özündə birləşdirən inter-

nat məktəblərinə alternativ olaraq yaradılanilk uşaq qayğı  mərkəzidir.  İnternatlardan fərqli 

olaraq belə müəssisələrdə 8-12 nəfər uşaq yaşaya bilər. Onlar ailədəki uşaqlar kimi yaxınlıqda 

yerləşən məktəbdə təhsil alırlar. Uşaqların Təhsil Hüquqlarını təmin etmək məqsədi ilə onla-

rın icmada yerləşən tipik orta məktəbə getmələriəsas məsələlərdən  biridir. Çünki internat 

məktəblərində uşaqlar tam qapalı şəraitdə yaşayırlar. Onların bütün maddi və mənəvi tələbat-

ları maksimum dərəcədə müəssisə hasarları içərisində təşkil olunur. Ailə tipli müəssisələrdə 

isə uşaq sayının az olması (8-12 nəfər) həm orta məktəblərə yerləşdirilməkdə, həm  dərslərin 

hazırlanmasında, fərdi yanaşmanın həyata keçirilməsində, həyat bacarıqlarının öyrədilməsin-

də, cəmiyyətə layiqli vətəndaş yetişdirilməsində müsbət nəticələrə gətirib çıxarır. 

Tədqiqat işinin aparılmasında müəssisədə yaşayan və heç vaxt icmada yerləşən mək-

təblərdə təhsil almayan uşaqlarla 3 il işləyən 237 saylı məktəbin 50 nəfər müəllimi və Kiçik 

---

III INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

1497

 

Qafqaz University                                                                                          17-18 April 2015, Baku, Azerbaijan 

Qrup Evində yaşayan həmin 10 nəfər uşaq iştirak etdi. Onlar əvvəlcədən hazırlanmış anket 

suallarını cavablandırdılar. Bu cavablar təhlil edilərək müəyyən nəticəyə gəlməkdə xüsusi rol 

oynadı. Məlum oldu ki, internatda yaşayan, təhsil alan uşaqların icmada yerləşən məktəbdə 

oxuması nəinki onların təhsil səviyyəsinin yüksəlməsinə, həmçinin mənəvi-mədəni inkişafla-

rına, sosiallaşmalarına da öz təsirini göstərməkdədir. Müəssisə uşaqlarına qarşı olan stereotip-

lərin aradan qalxması da diqqəti xüsusilə cəlb etməkdədir. 

Tədqiqat işinin nəticələri göstərdi ki, cəmiyyətimizin bu cür kiçik formalı müəssisələrə  

ehtiyacı var. Azərbaycanda Kiçik Qrup Evlərinin açılmasında Beynəlxalq təcrübələrin öyrə-

nilməsi və adaptasiya edilərək tətbiq olunması qarşıya çıxacaq arzuolunmaz halların baş ver-

məməsinə zəmin yaradır. Belə ki, internat evlərinin bağlanması üçün uşaq, müəllim, ailə qiy-

mətləndirmələri aparılır. Ailə uşağı təmin edəcək durumda olarsa, hər hansı maneələrin qanun 

çərçivəsində  həll olunması mümkündürsə, bu zaman ailəyə müəyyən köməkliklər (hüquqi, 

psixoloji, tibbi, sosial və s. yönəltməklə) göstərilir. Problem aradan qalxdıqdan sonra uşaq 

ailəyə qaytarılır. Ailəyə qaytarılması mümkün olmayan uşaqların gələcəkdə yalnız Kiçik Qrup 

Evlərinə yerləşdirilmələri nəzərdə tutulub. Müəllim kollektivinin hüquqları da qanuni yolla öz 

həllini tapır. Həmin müəllimlər ixtisaslarına uyğun işlə təmin edilirlər.  

Tədqiqat işinin mövzusu dövrümüzün aktual problemlərindən biridir. 

 

 

ACTIVITY OF THE HUMAN RIGHTS COMMISSIONER OF THE 

AZERBAIJAN REPUBLIC FOR PROTECTION OF PEOPLE IN 

PLACES OF DETENTION 

 

Gunay  SULEYMANOVA 

[e-mail]

 

AZƏRBAYCAN 

 

The main direction of activities of Commissioner for Human Rights (Ombudsman) of 

the Republic of Azerbaijan as National Preventive Mechanism are scheduled and non 

scheduled visits to places of imprisonment.  In this regard, visits to institutions that belong to 

jurisdiction of National Preventive Mechanism have been realized by NPM in 2009-2013.  

Negative shortcomings have been detected during the visits and a number of measures 

have been implemented in this regard and positive results have been achieved.  

Dispensary of military unit in Ministry of Defense of the Republic of Azerbaijan is 

ready to render first aid to soldiers with its available medicines and other medical supplies 

though it’s under construction. During visits to disciplinary military unit some shortcomings 

have been detected adjoining to above-mentioned positive features. 

 

Taking the necessary steps in the direction of improving the condition of suspect and 

accused persons in temporary detention places of police authorities, providing bed, bedding 

and furniture of places of detention, creation of necessary conditions to ensure rights of 

detainees and to render medical care have been notified in the data for the year 2011 

presented by Ministry of Internal Affairs to Commissioner for Human Rights (Ombudsman) 

of the Republic of Azerbaijan

. 

Letters received from Ministry of Justice and also analyses of the results of frequent visits 

show that the issues specified in the reports of previous years have been analyzed by taking 

control and necessary measures have been realized by Ministry in order to solve them.  

Necessary measureshave been realized in penitentiary institutions to improve detention 

condition, to ensure rights and freedoms of convicts, to strength the discipline of staff and 

increase their professionalism. Also in 2012,construction and repair, reconstruction works in 

---