Microsoft Word arif son variant doc
Yüklə 3,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
71 Bundan başqa TMK-larla və digər iri beynəlxalq şirkətlərlə əməkdaşlıq sənayenin qeyrı-neft bölməsində də inkişafa səbəb оlmuşdur. Bu baxımdan, kimya və neft-kimya, maşınqayırma, xüsusilə də neftmaşınqayırması, cihazqayırma, yüngül və yeyinti sənayesi sahələrində belə əməkdaşlıq imkanları genişlənir. Qeyd etmək lazımdır ki, bu prоblemlərin həllində milli İqtisadiyyatın rəqabət gücünün yüksəldilməsi məqsədilə ixrac qabiliyyətli və idxalı əvəz edə bilən mütərəqqi istehsal sahələrinin inkişafının stimullaşdırılması və qlobal proteksioniz- m meyllərinin ölkəmizə mümkün mənfi təsirlərini neytrallaşdırmaq məqsədilə sosial-İqtisadi, texniki-istehsal, elmi-texniki və ekoloji siyasətin həmin sahələrdə dünya standartlarına nail olunmasına yönəldilməsi оlduqca vacibdir. Bundan əlavə, xarici İqtisadi fəaliyyətin milli tənzimlənmə sisteminin hüquqi-normativ bazasının beynəlxalq hüquq normaları və mütərəqqi dünya təcrübəsi, o cümlədən ÜTT-nin tələbləri əsasında tamamlanması və təkmilləşdirilməsi məsələlərinə xüsusi əhəmiyyət verilir. Müasir dövrdə ölkənin xarici İqtisadi əlaqələrinin inkişafında regional və beynəlxalq İqtisadi birlik və təşkilatlarla əməkdaşlığın genişləndirilməsi və gücləndirilməsi də əhəmiyyətli rol oynayır. Hazırda dünya üzrə çoxlu sayda beynəlxalq və regional İqtisadi birlik və təşkilatlar mövcuddur. Onların bəziləri böyük səlahiyyətlərə və resurslara malik olmaqla beynəlxalq və regional səviyyədə İqtisadi, o cümlədən valyuta-kredit və maliyyə münasibətlərinin tənzimlənməsini həyata keçirir, digərləri isə İqtisadi siyasət üzrə hökumətlərarası müzakirələrin təşkili, məsləhətləşmələrin aparılması və konsensus hazırlanması üçün forum kimi çıxış edir, üçüncülər isə aktual İqtisadi problemlər üzrə informasiya yığılmasını və statistik və elmi nəşrlərin hazırlanmasını təmin edir. Bəzi beynəlxalq və regional İqtisadi birlik və təşkilatlar isə öz səviyyələrində sadalanan bu funksiyaların bir neçəsi və ya hamısı ilə məşğul olur. Eyni zamanda, müasir dövrdə ümumilikdə dünya və ayrılıqda konkret ölkələrin İqtisadiyyatlarının inkişafında beynəlxalq və regional İqtisadi birlik və təşkilatların rolu getdikcə artmaqdadır. Bu aşağıdakılarla şərtlənir: Dünya ölkələrinin təcrübəsi göstərir ki, bazar İqtisadiyyatına keçən ölkələrdə İqtisadi transformasiyanı aparmaq, ölkə İqtisadiyyatının gələcək inkişafını təmin etmək, metodoloci çətinlikləri aradan qaldırmaq, mütərəqqi idarəetmə təcrübəsinə yiyələnmək və müasir texnika və texnologiyanı mənimsəmək üçün maliyyə və texniki yardıma böyük ehtiyac duyulur. Məlum olduğu kimi, ilk növbədə beynəlxalq maliyyə təşkilatları, xüsusən də BVF-lə əməkdaşlıq ölkəyə xarıci kapitalın axınına təkan verir. Bu da keçid İqtisadiyyatlı ölkələrin beynəlxalq və regional İqtisadi birlik və təşkilatları ilə əməkdaşlığını zərurı edir. Azərbaycan Respublikasının beynəlxalq və regional təşkilatlar və birliklərlə əməkdaşlığının müasir dövrdəki xüsusiyyətlərinin təhlili göstərdi ki, bu əməkdaşlıq əsasən beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq üzrə daha üstün 72 mövqeyə malik olmuşdur. Öz növbəsində, bu istiqamət üzrə əməkdaşlıq da da- ha çox islahatların dəstəklənməsi, maliyyə sabitliyinin təmin edilməsi, sosial və infrastruktua sahələrinin inkişafı problemlərinə yönəldilmiş texniki və maliyyə yardımları göstərilməsi ilə məhdudlaşmışdır. Buna görə də ölkəmizin bu qurumlarla əməkdaşlığının səmərəliliyinin daha da artırılması və bu əməkdaşlı- ğın digər istiqamətlər üzrə də genişləndirilməsi, ümumiyyətlə, bu istiqamətdə görülən işlərlə ölkənin xarici İqtisadi əlaqələrinin digər formalarının inkişaf istiqamətləri üzrə görülən işlərin sıx əlaqələndirilməsinə ciddi ehtiyac duyulur. Aparılan nəzəri və faktiki təhlilin nəticələrinə əsaslanaraq və dünya təcrübəsini nəzərə alaraq bu qənaətə gəlirik ki, hazırda Azərbaycanda davamlı İqtisadi artımın təmin olunması, İqtisadiyyatın struktur yenidənqurulması və dünya təsərrüfat sisteminə inteqrasiyasının sürətləndırilməsi və əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi baxımından beynəlxalq və regional İqtisadi birlik və təşkilatlarla əməkdaşlığın potensial imkanlarından tam və səmərəli istifadə olunması üçün ölkədə bu sahədə aparılan siyasətin aşağıdakı istiqamətlər üzrə təkmilləşdirilməsi və inkişaf etdirilməsi məqsədəuyğun olardı: - alınmış kreditlərin layihələr üzrə məqsədyönlü istifadə olunmasına operativ nəzarətin gücləndirilməsi; - ölkə İqtisadiyyatının inkişafında mühüm rol oynayan sahələrə texniki və maliyyə yardımı göstərilməsi haqqında beynəlxalq və regional maliyyə təşkilatları ilə razılaşmalar əldə edilməsi; - istehsal, xidmət və bazar infrastruktur sahələrinin dünya standartları əsasında modernləşdirilməsi və inkişaf etdirilməsi üçün beynəlxalq və regional maliyyə təşkilatlarının imkanlarından maksimum yararlanmaq; - ölkənin Abşeron İqtisadi rayonu ilə yanaşı digər rayonlarında da İqtisadi həyatı canlandırmaq üçün bu rayonlarda səmərəli istehsal sahələrini müəyyənləşdirmək və bu sahələrə kreditlər cəlb etmək məqsədi ilə beynəlxalq maliyyə təşkilatları ilə məqsədyönlü iş aparılması; - qeyri-neft sektorunda istehsalın səviyyəsi və səmərəliliyinin yüksəl- dilməsində gözlənilən nəticənin əldə olunmaması bu istiqamətdə aparılan islahatların dərinləşdirilməsini obyektiv zərurətə çevirir və beynəlxalq maliyyə təşkilatları ilə keyfiyyətcə yeni layihələr üzrə əməkdaşlığı aktuallaşdırır. Bu əsasda ikinci özəlləşdirmə proqramının qəbulu və həyata keçirilməsində BVF və DB qrupu ilə əməkdaşlıq mühüm rol oynaya bilər. BVF və DB qrupunun bu istiqamətdə qabaqcıl təcrübəsi özəlləşdirmənin daha səmərəli həyata keçirilməsinə və real sektorun inkişafına kömək edə bilər. Qeyd etmək lazımdır ki, beynəlxalq İqtisadi təşkilatlarla əməkdaşlığın gələcəkdə daha da səmərəli olması üçün, BƏT-lə əməkdaşlığın uğurlu təcrübəsindən istıfadə etmək lazımdır. Bu təcrübədən xüsusilə ÜTT ilə əməkdaşlıq çərçivəsində istifadə etmək zəruridir. Məsələn, ölkəmizin ÜTT-yə perspektiv üzvlüyü istiqamətində görülən işlərin texniki, informasiya və s.
Yüklə 3,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|