337
«Zəmin-Xara»
İkilikdən Ayrılma İstəyi – Ülvi İdrakilik.
«Bayatı-Kürd»
Mütləq Ruhani Vəhdət Nisgili – Kədər Yoxuşu.
«Simai-Şəms»
Başqasında İtmək, Mütləq Ruhani Birlik –
Mütləq Həqiqətə
çatmaq.
5. «Segah» muğamı
«Maye-Segah»
Yarla Görüş – Kədər Həqiqəti.
«Şikəsteyi-Fars»
Hicran – Kədər Zirvəsi – Həqiqəti.
«İrak»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət.
Mütləq Həqiqətin Dərki.
Ümumi Qiymət
Muğam – Eşqin Mütləq Həqiqəti – Mütləq Həqiqiliyi Yoludur.
338
IV. EŞQ YOLU
(Muğam Quruluşu)
1. «Rast» muğamı
«Maye-Rast»
Leytmotiv Yarla Görüşün Aydın, Ciddi, Rəvan Mənasını İfadə
eləyir.
«Hüseyni»
Leytmotiv dəyişərək, Zənginləşərək,
Zərifləşərək Hicran motivinə
çevrilir.
«Vilayəti»
İkilikdən Ayrılma İstəyi Mövzusu yaranır.
«İrak»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət Leytmotivin Ehtizazlı
Pilləsini yaradır – əvvəlki Pillələrdən Fərqli, Bənzərsiz.
2. «Çahargah» muğamı
«Maye-Çahargah»
Leytmotiv
Yarla Görüşün Əzəli, Daxili Mənasını İfadə eləyir.
«Bəstə-Nigar»
Leytmotiv Zənginləşərək, Dərinləşərək Hicran İdeyasını ifadə
eləməyə başlayır.
«Hasar»
İlkinlikdən Ayrılma Möhnəti – mövzusu Yaranır.
339
«Mənsuriyyə»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Leytmotivin Ehtizazlı
Pilləsini Yaradır –
Bənzərsiz, Əzəli.
3. «Bayatı-Şiraz» muğamı
«Maye-Bayatı-Şiraz»
Leytmotiv Yarla Görüşün İlkin Müdrikliyini İfadə eləyir.
«Bayatı-İsfahan»
Leytmotiv dəyişərək, Zənginləşərək, Yüksələrək – Çılğın
Hicran
Motivinə çevrilir.
«Hüzzal»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət –
Leytmotivin Ehtizaz
Pilləsini yaradır – Bənzərsiz, Əzəli.
4. «Şur» muğamı
«Maye-Şur»
Leytmotiv Yarla Görüşün Ülviliyini ifadə edir.
«Hicaz»
Leytmotiv Hicran çağırır.
«Zəmin-Xara»
Leytmotiv İkilikdən Ayrılma Nisgili çağırır.
«Bayatı-Kürd»
Leytmotiv Eşq Kədəri çağırır – Mütləq.
«Simai-Şəms»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Leytmotivin Ehtizaz
Pilləsini yaradır – Bənzərsiz, Əzəli.
340
5. «Segah» muğamı
«Maye-Segah»
Yarla Görüş – Kədər Leytmotivi kimi mənalandırılır –
Kədər
Müqəddəsliyi, Kədər Gözəlliyi kimi.
«Şikəsteyi-Fars»
Hicran – Kədər Zirvəsi, Kədər Yanğısı, Kədər Göyü, Kədər Qatarı
kimi Mənalandırılır.
«İrak»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Leytmotivin Ehtizaz
Pilləsini Yaradır – Bənzərsiz, Əzəli.
Ümumi Qiymət
Muğam – Musiqi İdeyasının Eşq Yoludur.
V. EŞQDƏ İDRAKLA DUYĞU BİRLİYİ
1. «Rast» muğamı
«Maye-Rast»
Yarla Görüş – Ehtiraslı İdrak, İdraklı Ehtiras Məqamı kimi
mənalandırılır.
«Hüseyni»
Hicran – Kədər İdrakiliyi, İradə Ehtirası kimi mənalandırılır.
«Vilayəti»
İkilikdən Ayrılma istəyi – Şərin İdraklı-Ehtiraslı İnkarı kimi
mənalandırılır.
«İrak»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Ehtirasın Ali İdrakiliyi,
İdrakın Ali Ehtiraslığı kimi mənalandırılır.
341
2. «Çahargah» muğamı
«Maye-Çahargah»
Yarla Görüş: Müdriklik Məqamı kimi mənalandırılır.
«Bəstə-Nigar»
Hicran – İdraklı-Ehtiraslı Kədər kimi mənalandırılır.
«Hasar»
İkilikdən Ayrılma Möhnəti – Şərlə Döyüş İdrakiliyi – Ehtirası kimi
mənalandırılır.
«Mənsuriyyə»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Ali İdraklı Duyğunun,
Ali Duyğulu İdrakın Yaranması kimi mənalandırılır.
3.
«Bayatı-Şiraz» muğamı
«Maye-Bayatı-Şiraz»
Yarla Görüş Ehtirasın İdraklı Dərinliyi, İdrakın Dərin Ehtiraslığı
kimi mənalandırılır.
«Bayatı-İsfahan»
Hicran – Kədər İdrakiliyi kimi mənalandırılır.
İkilikdən Ayrılma İstəyi – İradənin İdraki Ehtirası kimi mənalan-
dırılır.
«Hüzzal»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Ehtirasın İdeal İdrakiliyi,
İdrakın İdeal Ehtiraslığı kimi mənalandırılır.
342
4. «Şur» muğamı
«Maye-Şur»
Yarla Görüş – Təmkinli Ehtiras İdrakiliyi kimi mənalandırılır.
«Hicaz»
Hicran – İdraklı, Ehtiraslı İdeal Yanğısı kimi mənalandırılır.
«Bayatı-Kürd»
Məhəbbətin Mütləq Kədəri İdraki Təzahür edir.
İdrak Kədərli Təzahür edir.
«Simai-Şəms»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Birlik İdeal İdrak və İdeal
Ehtiras
yaradır – İdeal Ehtiraslı İdrak, İdeal İdraklı Ehtiras.
5. «Segah» muğamı
«Maye-Segah»
Yarla Görüşmək – İdraklı, Ehtiraslı Kədər Məqamı kimi mənalanır.
«Şikəsteyi-Fars»
Hicran – İdraklı Kədər Zirvəsi kimi mənalanır.
İdrakın Kədər Zirvəsi kimi.
«İrak»
Yarda İtmək, Mütləq Ruhani Vəhdət – Ehtirasın İdrakla
İşıqlanması, İdrakın Ehtirasla Zənginləşməsi Məqamı kimi
mənalandırılır.
Ümumi Qiymət
Muğam – Eşqin İdeal İdrak və Ehtiras Birliyi Yoludur.