Microsoft Word asiq ?L?SG?R. doc

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

200

Almԥmmԥdgil dԥ, camahatÕn hamÕsÕ da bildi ki, bu iúi pozan Pullu Mԥhԥrrԥmdi; Ar÷ac 

onnan kɟçibdi. 

Ԥlԥsgԥr baú qaldÕrÕb camahat içindԥ gԥzԥ bilmԥdi. Fikirdԥn, qüssԥdԥn saralÕb-solma÷a 

baúdadÕ. AxÕrda xԥstԥlԥndi, yor÷an-döúԥyԥ düúdü. 

Almԥmmԥd kiúi ɟúqin, mԥhԥbbԥtin nԥ oldu÷unu bilirdi. Fikir ɟlԥdi ki, Ԥlԥsgԥrԥ bir saz 

tapsÕn, bԥlkԥ, çalÕb-oxuya, dԥrd-qԥmi da÷Õla. 

Gɟtdi QannÕkԥnd kԥndindԥn bir saz gԥtirdi. Ԥlԥsgԥr mɟylini saza saldÕ, az bir müddԥtdԥ 

ԥli saza yatdÕ, çalÕb-oxuma÷Õ örgԥndi. YanÕna kim gԥlib dԥrdini soruúurdusa, ona söznԥn 

cavab vɟrirdi. 

Bir gün Almԥmmԥd kiúinin qohumlarÕ, istiyԥnnԥri yÕ÷ÕlÕb, Ԥlԥsgԥrin yanÕna gԥldilԥr. 

Hԥrԥ bir yannan ürԥk-dirԥk vɟrdi ki, sԥnin nԥyin var, niyԥ yatÕrsan?! Mԥúԥdi Nԥdir sazÕ 

Ԥlԥsgԥrԥ vɟrib dɟdi: 

– O÷ul, çal görüm örgԥnԥ bilibsԥnmi? 

Ԥlԥsgԥr sazÕ götürdü, zilini zil, bԥmini bԥm, sinԥsindԥ müstԥkԥm ɟlԥdi, “YanÕq Kԥrԥmi” 

havasÕynan görԥk dԥrdini nɟcԥ dɟdi: 

 

Dԥrdim çoxdu, dindirmԥyin, hԥzarat! 

Mԥni bir alagöz cɟyran öldürür. 

QÕlÕncsÕz, tüfԥngsiz alÕr canÕmÕ, 

Kimsԥ bilmir, pünhan-pünhan öldürür. 

 

Hɟç bilmirԥm nɟylԥmiúԥm, nɟylԥrԥm, 

Xԥncԥr alÕb, qara ba÷rÕm tɟylԥrԥm, 

Bir canÕm var, yara qurban ɟylԥrԥm, 

ȿl dɟsin: “Aúiq dԥ qurban öldürür”. 

 

Ԥlԥsgԥrԥm, bir gözԥlԥ mɟhmanam, 

Ölmԥyincԥ çԥtin dönԥm, usanam. 

ԤzrayÕlÕ qannÕ tutmasÕn anam, 

Mԥni bir kirpiyi pɟykan öldürür. 

 

Mԥúԥdi Nԥdir dɟdi: 

– O÷ul, nԥ çoxdu ɟl qÕzÕ ɟldԥ. KalvayÕ QurbanÕn qÕzÕ olmasÕn, ayrÕ adamÕn qÕzÕ olsun. 

Onnan ötrü bu qԥdԥr ah-zar ɟlԥmԥ. ȿlԥ gözԥl qÕzdar var, KalvayÕ QurbanÕn qÕzÕ onnarÕn 

yanÕnda nԥdi ki! Günü sabah, hansÕ kԥnddԥn dɟyirsԥn, kimin qÕzÕnÕ dɟyirsԥn, sana alarÕq. 

Ԥlԥsgԥr bu sözdԥri ɟúidԥndԥ ɟlԥ bil, dԥrdinin üstünԥ dԥrd gԥldi. 

Onun gözündԥ SԥhnԥbanÕdan gözԥl hɟç kim ola bilmԥzdi. Bu dԥfԥ aldÕ görԥk nԥ dɟdi: 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

201

ȿúidin, mԥclisdԥ arif olannar, 

Sԥrrafam, gövhԥrim, kanÕm gɟdibdi. 

Ah çԥkibԥn yar yoluna baxmaqdan, 

Yԥqin bilin, yarÕ canÕm gɟdibdi. 

 

Nazik barmaqlÕdÕ, úümúad ԥllidi, 

Ayna qabaqlÕdÕ, siyah tɟllidi, 

ùԥkԥr söhbԥtlidi, úirin dillidi, 

Tuti kimi xoú zԥbanÕm gɟdibdi. 

 

Müddԥtdi gözümnԥn olubdu iraq, 

Ԥridib cismini dԥrdü qԥm, fԥraq. 

Büllur buxaq, lala yanaq, ay qabaq, 

Ala gözdü SԥhnԥbanÕm gɟdibdi. 

 

øú sana agahdÕ, qԥdir ilahÕ, 

ȿúq ԥlindԥn itirmiúԥm irahÕ. 

Ԥlԥsgԥrԥm, budu sözün kütahÕ, 

Yar gɟdԥli din-imanÕm gɟdibdi. 

 

Söz tamama yɟtiúdi, ԥmԥ Ԥlԥsgԥr sazÕ ԥlinnԥn yɟrԥ qoymadÕ. Hԥrԥ bir yannan onu 

danlama÷a, öyüd-nԥsihԥt vɟrmԥyԥ baúdadÕ ki, SԥhnԥbanÕnÕn fikrini baúÕndan çÕxart. Dünya 

da÷Õla, Pullu Mԥhԥrrԥm qoymaz ki, bu iú düzԥlԥ. 

AldÕ görԥk, “Kԥrԥm gözԥllԥmԥsi”ynԥn bir dԥfԥ Ԥlԥsgԥr ordakÕlara nԥ dɟdi: 

 

Ay ariflԥr, gԥlin sizԥ söylԥyim, 

Kԥsilib üstümdԥn yar niúanasÕ. 

Dost uzaq olmaxnan könül yad olmaz, 

Ölüncԥ qԥlbindԥ var niúanasÕ. 

 

Nütfԥdԥn pak olan özü pak olar, 

Möminԥm törԥyԥn xoú idrak olar. 

Ԥndԥlib qan a÷lar, zԥhri çak olar, 

Görsԥ gül üstündԥ xar niúanasÕ. 

 

Almԥmmԥd kiúi davam gԥtirԥ bilmԥdi , a÷ladÕ, dɟdi: 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

202

– Mԥúԥdi Nԥdir, dünyanÕnÕn iúdԥri bɟlԥdi. Ԥyԥr mԥnim dԥ varÕm, halÕm olsaydÕ, baúÕma 

bu iú gԥlmԥzdi. GünahÕn hamÕsÕ AllahdadÕ. 

AldÕ görԥk Ԥlԥsgԥr sözünü nɟcԥ tamamladÕ: 

 

Ԥlԥsgԥrԥm, qԥrq olmuúam bu qԥmԥ, 

Hԥdyan sözdԥr da÷ çԥkifdi sinԥmԥ. 

Nakԥs müxԥnnԥtdԥn mԥtlԥb dilԥmԥ, 

Yoxdu namus, qɟyrԥt, ar niúanasÕ. 

 

Gördülԥr ki, öyüd-nԥsihԥt hɟç bir ԥsԥr ɟlԥmԥdi; Ԥlԥsgԥr ɟlԥ dɟdiyini dɟyir. 

O günnԥn camahatÕn içindԥ yayÕldÕ ki, Ԥlԥsgԥrԥ vɟrgi vɟrilib; sazÕ götürüb sinԥdԥn dɟyir. 

Ԥlԥsgԥr SԥhnԥbanÕdan sarÕ nԥ sirr sözü olsaydÕ, o÷lannardan dostu PaúÕya dɟyԥrdi, 

qÕzdardan da ԥmisi qÕzÕ Zöhriyԥ. Onnar Ԥlԥsgԥrin yanÕna tɟz-tɟz gɟdib-gԥlirdilԥr. 

Paúaynan Zöhrԥ Ԥlԥsgԥrin yanÕna gԥlmiúdilԥr. Bunnar gԥlԥndԥ Ԥlԥsgԥr ɟlԥ hɟsab 

ɟlԥmiúdi ki, SԥhnԥbanÕdan bir xԥbԥr gԥtiriblԥr. Ԥmԥ nԥ Zöhrԥ, nԥ dԥ Paúa bu dԥfԥ bir xԥbԥr 

gԥtirmԥmiúdi. Ԥlԥsgԥr qԥm dԥryasÕna qԥrq oldu. Gördu ki, nԥ SԥhnԥbanÕdan ona bir xԥbԥr 

gԥtirԥn var, nԥ dԥ onun ah-nalԥsini SԥhnԥbanÕya yɟtirԥn. SazÕ sinԥsinԥ basdÕ. 

“Hicran Kԥrԥmisi”ynԥn görԥk nԥ dɟdi, Paúaynan Zöhrԥ nԥ ɟúitdi: 

 

Ömrüm ah-vayÕnan kɟçdi dünyada, 

Hԥsrԥt qaldÕm, ԥlim yara yɟtmԥdi. 

Nɟçԥ namԥ yazdÕm canan ɟlinԥ, 

Hɟç birisi o diyara yɟtmԥdi. 

 

Ԥlԥsgԥr bu sözü dɟyԥndԥ Zöhrԥ köyrԥldi, dɟdi: 

– Ԥmin qÕzÕ ölmüyüb ki, sԥnin dɟdiyini ona yɟtirmԥsin. Allah qoysa, sabah onnan sana 

bir xԥbԥr gԥtirԥrԥm. 

Ԥlԥsgԥr sözün ikinci bԥndini aldÕ: 

 

Nԥ doyunca nazdÕ yarÕ görmԥdim, 

Nԥ dilimnԥn ԥhvalÕnÕ sormadÕm. 

Ba÷ bԥslԥdim, qönçԥ gülün dԥrmԥdim, 

Xԥzan oldu, ba÷çam bara yɟtmԥdi. 

---

_________________AzΩrbaycan Milli KitabxanasÕ_______________ 

203

Da÷larÕn köysündԥ qar niúanasÕ, 

Gül üstԥ görünür xar niúanasÕ. 

Ölürԥm, qԥlbimdԥ yar niúanasÕ, 

Gözü yolda, intizara yɟtmԥdi. 

 

Gözü yaúdÕ, ɟy fiqԥrԥ Ԥlԥsgԥr, 

øúi ԥysik, baxtÕ qara Ԥlԥsgԥr, 

OlmadÕ dԥrdinԥ çara, Ԥlԥsgԥr, 

Hԥsrԥt ԥlin o dildara yɟtmԥdi. 

 

Mԥnim ԥzizdԥrim, o günü kɟçdi, sabah hamÕmÕzÕn üzünԥ xɟyirriknԥn açÕlsÕn, sabah 

açÕlanda Zöhrԥ sԥnԥyi götürüb bula÷a gɟtdi. Gɟcdԥngɟc SԥhnԥbanÕ da bula÷a gԥldi. 

Öpüúdülԥr, görüúdülԥr, SԥhnԥbanÕ soruúdu: 

– Sԥn Allah dɟ görüm Ԥlԥsgԥr nɟcԥdi? 

– Nɟcԥ olajax, Allah onu ɟlԥ oda qalÕyÕb ki, dilnԥn dɟyilԥsi döyül. 

SazÕ götürüb dɟyԥndԥ dԥ baúÕnnan duman qalxÕr. 

– Nɟylim, ԥlimnԥn nԥ gԥlir! Allah ԥmimin o÷lannarÕnÕ qÕrsÕn, yurdu düzdԥnsin! 

Bula÷a gɟdib-gԥlԥn çoxuydu. Odu ki, artÕq danÕúa bilmԥdilԥr. 

Zöhrԥ sԥnԥyini gԥtirib öylԥrinԥ qoydu, birbaú Ԥlԥsgԥrin yanÕna gԥldi. 

Ԥlԥsgԥr Zöhrԥnin hԥrԥkԥtinnԥn bildi ki, SԥhnԥbanÕnÕn yanÕnnan gԥlir. 

SazÕ baúÕnÕn üstünnԥn götürdü, zilini zil, bԥmini bԥm, sinԥsindԥ müstԥkԥm ɟlԥdi. 

“Dilqԥmi” havasÕynan görԥk Zöhrԥdԥn nԥ soruúdu, Zöhrԥ ona nԥ cavab vɟrdi: 

 

Söylԥ, qasid, müxtԥsԥri-vԥssalam, 

Ԥrzimi canan dɟdin, nԥ dɟdi? 

Bülbül tԥk asmana yɟtiúib nalam, 

Sԥhni-gülüstana dɟdin, nԥ dɟdi? 

 

Ԥlԥsԥgԥrin bu yanÕxlÕ havaynan bɟlԥ oxuma÷Õ Zöhrԥnin dԥ qԥlbini cuúԥ gԥtirdi. 

Hörüklԥrinnԥn birini ayÕrÕb sinԥsinԥ basdÕ, Ԥlԥsgԥrԥ bɟlԥ cavab vɟrdi: 

 

Gɟdib ԥrzi-halÕn yara söylԥdim, 

Incimԥsin mԥnnԥn, – canana dɟdi. 

Zülm ԥliynԥn mԥni yada vɟrillԥr, 

Viran qalsÕn bɟlԥ zamana, – dɟdi. 

---