Microsoft Word Avropa Amerika 2015. doc

 

35 

nisbətsizlik.  Həyat  səviyyəsinin  aşağı  düşməsi.  Qanunçuluğun  pozulması,  repressiyalar. 

Macarıstan  şçi  Partiyasının  nüfuzdan  düşməsi.  1956-cı  ilin  23  oktyabrında  Budapeştdə 

kütləvi  nümayişlər.  Xalq  nümayişləri  və  sovet  silahlı  qüvvələri  tərəfindən  onların 

yatırılması. Y. Kadar başda olmaqla hökumətin  yaradılması. Cəmiyyətin islah olunması 

üçün  yolların  axtarılması.  1956-cı  il  hadisələrinin  Sovet  tarixşünaslığında 

işıqlandırılması. 

Macarıstan  50-ci  illərin  II  yarısı-60-cı  illərin  axırlarında.  qtisadi  və  siyasi 

dəyişikliklərin bərpası. Xalq təsərrüfatı strukturunun yenidən qurulması cəhdləri.  qtisadi 

islahatlar  və  ictimai-siyasi  həyatın  demokratikləşdirilməsi  uğrunda  hərəkat.  Y.Kadarın 

“manevr etmə siyasəti. 

Macarıstan  70-90-cı  illərdə.  slahatların  davam  etməsi.  Ölkə  rəhbərliyinin 

dəyişilməsi.  Sosialist  şçi  Partiyasının  ləğv  olunması.  Yeni  partiyaların  yaradılması. 

Macarıstan  Xalq  Forumunun  fəaliyyəti.  1990-cı  il  parlament  seçkilərinin  nəticələri. 

Siyasi  plüralizmin  möhkəmləndirilməsi.  90-cı  illərdə  çoxsahəli  iqtisadiyyatda 

dəyişikliklər. 

ADR-də  ictimai-siyasi  böhranın  xüsusiyyətləri.  E.Honekkerin  şəxsiyyətə  pərəstişi. 

AFR-ə  kütləvi  qaçış.  slahatların  həyata  keşirilməsinə  səylər.  “Berlin  divarı”nın 

dağıdılması.  Yeni  partiyaların  yaradılması.  ki  alman  dövlətinin  birləşməsi  problemi. 

1990-cı  ildə  ADR-in  Xalq  palatasına  seçkilər.  Almaniyanın  birləşməsi  və  ADR-in 

mövcudluğuna son qoyulması.  

Almaniya Demokratik Respublikası II Dünya müharibəsindən sonra (1945-50-

ci  illərin  ıı  yarısı).  Hakimiyyət  orqanlarının  formalaşması.  qtisadi  vəziyyət.  lk  xalq 

təsərrüfatı  planları.  Xalq  təsərrüfatının  idarə  olunmasında  səhvlər  və  onların  nəticələri. 

1953-cü  ilin  iyununda  kütləvi  etiraz  aksiyaları,  onların  xarakteri.  Sovet  qoşunlarının 

iştirakı ilə bu aksiyaların qarşısının alınması. 

Almaniya  Demokratik  Respublikası  50-ci  illərin  II  yarısı-60-cı  illərin 

axırlarında.  nkişaf  xüsusiyyətləri.  Siyasi  sistemində  dəyişikliklər.  AFR-lə  yarışda 

iqtisadi  artım  tempinin  aşağı  olması.  “Berlin  divarları”nın  tikilməsi.  qtisadi  islahatlar 

həyata keçirmək cəhdləri və onun uğursuzluğu. 

Latın Amerikası ölkələri II Dünya müharibəsindən sonra. 40-cı illərin axırı-50-

ci  illərdə  Latın  Amerikası  ölkələrinin  sosial-iqtisadi  və  siyasi  inkişafının  əsas 

istiqamətləri.  Etno-mədəni  xüsusiyyətlər.  Siyasi  qeyri-sabitlik.  Ordu  və  kilsənin  rolu. 

Kaudilist-populist  ənənələr.  “ dxalı  əvəzedən  sənayeləşmə”  və  onun  nəticələri. 

Müharibədən sonrakı ilk illərdə demokratik tendensiyalar. 

“Soyuq  müharibə”  şəraitində  sağçı  qüvvələrin  hücuma  keçməsi.  Rio  de  Janeiro 

sazişi. Amerika Dövlətləri Təşkilatının yaradılması. 

Milli-islahatçılıq. Meksikada Təsisatçı-inqilab partiyasının siyasi kursu. Meksikanın 

sosial-iqtisadi  inkişafının  və  siyasi  sisteminin  xarakterik  cəhətləri.  Populist  tipli  kütləvi 

milliyətçi  hərəkatlar.  H.D.Peron  və  peronizm.  Peronun  respublika  prezidenti  kimi 

fəaliyyəti.  Peron  rejiminin  devrilməsi.  Braziliyada  J.Vargasın  milli-reformist  siyasəti. 

Vargasa qarşı süi-qəsd və onun ölümü. Qvatemala və Boliviyada inqilablar. 

Latın  Amerikası  XX  əsrin  50-ci  illərin  sonu-60-cı  illərdə.  Latın  Amerikası 

cəmiyyətinin ənənəvi strukturlarının böhranı.  ctimai-siyasi mübarizənin genişlənməsi. 

Kuba  inqilabının  ilkin  şərtləri.  nqilabi  qüvvələrin  F.  Batista  diktaturasına  qarşı 

mübarizəsi.  nqilabın  qalib  gəlməsi.  nqilabi  dəyişikliklər.  ABŞ-la  münasibətlərin 

gərginləşməsi.  Sosializm  kursu.  Vahid  Kuba  Kommunist  Partiyasının  yaradılması  və 

onun hakimiyyət sistemində rolu. Karib böhranı. 60-cı illərdə Kubanın iqtisadi və sosial 

cəhətdən inkişafı. Xarici siyasət. Sovet-Kuba əməkdaşlığı. 

---

 

36 

1956-1964-cü  illərdə  Çilidə  sol  qüvvələrin  uğurları.  Argentinada  fəhlə  hərəkatının 

və  demokratik  hərəkatın  yüksəlişi.  A. liya  hökuməti.  Braziliyada  J.  Kubiçek  hökuməti. 

1961-ci  il  siyasi  böhranı.  J.Qulart  hökumətinin  fəaliyyəti.  Braziliyada  daxili  siyasi 

vəziyyətin kəskinləşməsi və 1964-cü ildə hərbi çevriliş. 

Liberal  reformizm.  “Tərəqqi  naminə  ittifaq”,  onun  məqsədi  və  mahiyyəti.  Latın 

Amerikasında inteqrasiya prosesləri. Meksikanın L. Mateos və D. Ordas hökumətlərinin 

islahatçı siyasətləri. 60-cı illərin ortalarında regionun bir sıra ölkələrində hərbi çevrilişlər 

və onların səbəbləri. ABŞ-ın Dominikan Respublikasına müdaxiləsi. 

60-cı  illərin  ikinci  yarısında  Latın  Amerikasında  vəziyyət.  qtisadi  inkişaf.  Aqrar 

islahatlar  və  onların  nəticələri.  Milli  kapitalın  və  transmilli  korporasiyaların  rolu. 

Cəmiyyətin sosial strukturunda dəyişikliklər.  ctimai-siyasi inkişafın xarakterik cəhətləri. 

Braziliya  və  Argentinanın  hərbi  rejimlərinin  siyasəti.  E.Frey  hökumətinin  islahatları  və 

Çilidə  sinfi  və  siyasi  qüvvələrin  qütbləşməsi.  Latın  Amerikası  ölkələri  beynəlxalq 

münasibətlər sistemində. 

Latın Amerikası 70-90-cı illərdə. Peru və digər ölkələrdə sol millətçi hərbi rejim. 

Çilidə  Xalq  Birlik  hökumətinin  hakimiyyətə  gəlməsi  və  fəaliyyəti.  1973-cü  ildə  Çilidə 

hərbi  çevriliş  və  onun  səbəbləri.  Hərbi  diktatura  böhranı  və  Argentinada  peronistlərin 

yenidən  hakimiyyətə  qayıtması.  Peronist  hökumətlərin  siyasəti  və  1976-cı  il  çevrilişi. 

Meksikada  L.Eçeverriya  hökumətinin  daxili  və  xarici  siyasəti.  70-ci  illərin  ortalarında 

Latın  Amerikası  ölkələrinin  əksəriyyətində  sol  və  demokratik  qüvvələrin  məğlubolma 

səbəbləri. 

Kapitalist  modernləşmə  siyasətinin  yeni  mərhələsi.  Modernləşdirilmənin 

neokonservativ  variantı,  onun  iqtisadi  və  ictimai  nəticələri.  Xarici  borc  probleminin 

kəskinləşməsi. Cəmiyyətin sosial strukturunda dəyişikliklər. Braziliya, Argentina və Çili 

hərbi rejimlərində dəyişikliklər. 80-cı illərdə Cənubi Amerikada diktaturadan konstitusiya 

keçid, onun səbəbləri və nəticələri. 

Nikaraquada  Sandinist  inqilabı.  Salvadorda  vətəndaş  müharibəsi.  ABŞ-ın  Mərkəzi 

Amerika hadisələrinə qarışması. Subregionda münaqişələrin sülh yolu ilə həlli. 

70-90-cı illərdə Kubanın iqtisadi və siyasi inkişafı.  qtisadi vəziyyətin pisləşməsi və 

onun  səbəbləri.  Sosialist  sisteminin  dağılmasının  Kubaya  təsiri.  Kuba  və  ABŞ.  qtisadi 

islahatlar və Kubada müasir vəziyyət. 

80-90-cı  illərdə  Latın  Amerikasında  iqtisadi-siyasi  vəziyyət.  qtisadiyyatın 

liberalizasiyasının 

ikinci 

dalğası 

və 

onun 

xaraktrik 

cəhətləri. 

Neoliberal 

modernləşdirilmənin iqtisadi və ictimai nəticələri və  ayrı-ayrı ölkələrdə onun nəticələri. 

Çili  iqtisadiyyatının  uğurları  və  onların  səbəbləri.  Regionda  inteqrasiya  prosesinin 

təkamülü. MERKOSUR və NAFTA. Latın Amerikası və ABŞ. Konstitusiyalı rejimlərin 

möhkəmləndirilməsinə  doğru  meyllər.  ctimai-siyasi  həyatın  yeni  istiqamətləri.  “Yeni 

ictimai hərəkatlar”. Latın Amerikasında müasir iqtisadi və ictimai-siyasi vəziyyət. 

II Dünya müharibəsindən sonra beynəlxalq münasibətlər. Antifaşist koalisiyada 

təfriqə.  BMT-nin  yaranması.  Əsas  müharibə  cinayətkarlarının  məhkəmə  prosessləri. 

Almaniyanın  Avropadakı  müttəfiqləri  ilə  sülh  müqavilələri.  Almaniya  və  Avstriya  ilə 

sülh müqavilələri məsələsi. Yaponiya ilə münasibətlərin sülh yolu ilə qaydaya salınması. 

San Fransisko sazişi. 

Beynəlxalq  münasibətlərin bipolyar sistemi.  Beynəlxalq  münasibətlərdə güc  amili. 

“Soyuq  müharibə”,  onun  səbəbləri  və  əsas  formaları.  Super  dövlətlərin  xarici  siyasət 

strategiyası. Trümen doktrinası. Marşal planı. SSR -nin xarici siyasət kursu. Beynəlxalq 

münasibətlərdə  ideologiyanın  rolu.  Almaniyanın  parçalanması.  “Berlin  böhranı”.  ki 

alman  dövlətinin  yaranması.  Düşmən  hərbi-siyasi  blokların  formalaşması.  Şimali 

---