13
G ü l ü ş. Yaxşı, yaxşı ( Gedir).
A t a k i ş i. Yaxşı, qızım, di gəl vedrələri ver, mən də gedim. Gedir. Səs gəlir.
S e v i l. Ay kimdir? ( Qapıya gedir). İçəri gəl, ay ata, altı ildir səni
görməmişəm, səndən nə əcəb?
B a b a k i ş i gəlir.
B a b a k i ş i. Bu il, qızım, türkün sözü, nəmişlik olmadı, havalar türkün sözü,
quru keçdi, mən də borca düşmüşəm. Bir az kömür gətirdim ki, satım, o da türkün
sözü, pula getmədi, gəldim, bəlkə, türkün sözü, şəhərdə bir iş tapım, bir təhər ilə
dolanaq, Allah kərimdir.
S e v i l. Çox da yaxşı oldu gəldin; mən hələ Atakişi əmiyə kömək etmək üçün
bir adam tutacaqdım.
B a b a k i ş i. Yox, qızım, türkün sözü, mən burada qalsam, sənin də günün
qara olar.
S e v i l. Yox, ata, indi, Allaha şükür, işimiz çox yaxşıdır. Doğrudur, altı ildən
bəri çox korluq çəkirdik, amma yaxınlarda ki, padşahı yıxmadılar, onda Balaş o
böyüklərdən oldu, sonra lap böyük oldu, indi lap böyük olmuşdur. Tağıyevin bacısı
oğlu onu qonaq çağırır. Silisçinin dilmancı ona salam verir, köhnə pristavın
qohumu onun üçün ayağa durur. Belə qiyamətdir! Sən demə bütün işlərimizi
korlayan bu yerə batmış köhnə padşah imiş.
B a b a k i ş i. Demək, türkün sözü, o, böyüklərdən olubdur?
S e v i l. Hə... Lap böyüklərdən; o ki, köhnə padşahın xəzinəsi yox idi, paya-
payda hamısı ona çatıbdır.
B a b a k i ş i. Yəni, türkün sözü, lap özünə?
S e v i l. Həri, lap özünə; adamlara borc verir, sonra yığır. O gün qapının
deşiyindən baxdım, bir xozeyin gəldi, qarnı lap böyük, özü də lap kök, qızıl saat
qolunda, barmağında qızıl üzük, Balaşa deyirdi: Mən ölüm, gəlsənə bu işi
düzəldəsən! Balaş da kağızına qol çəkdi, baş vura-vura getdi ( Şkafdan pulları
çıxarır, göstərir). Bax, görürsən, bu pulların hamısı bizimdir. Bu da çoxlu-çoxlu
puldur, hələ, deyir, o padşahın yerində olan nədir? Lap ondan olacağam.
B a b a k i ş i. İstəməz, qoy hələ pulları, türkün sözü, bərk tutsun.
S e v i l. Pullar bizimdir; yox, sən qorxma, işimiz Allaha şükür çox yaxşıdır,
mən hələ onsuz da bir adam tutacaqdım.
14
B a b a k i ş i. Allaha şükür olsun, qızım, deməli, sən məni sevindirdin, türkün
sözü.
S e v i l. Çörəyimizi o-bu yeyir; yox, daha səni buradan buraxmaram.
B a b a k i ş i. Yaxşı, qızım, qoy sən deyən olsun, onda mən daha, türkün sözü,
oturmayım, mənə bir parça çörək ver, gedim görüm kəndə gedən varsa, türkün
sözü, bu çuvalları göndərim.
S e v i l. Otur, çörək ye, sonra gedərsən.
B a b a k i ş i. Yox, yox, hələ, türkün sözü, yeyə-yeyə gedərəm.
S e v i l. Çox yaxşı, ala, get, ancaq tez qayıt, mən də sən gəlincə xörək
hazırlaram.
Gedir. S e v i l də uşağı götürüb o biri otağa keçir və oxuyur.
S e v i l.
Sənə nə olub, zalım yar?
Qadan-balan alım yar.
Sən ki, belə deyildin,
Səni bir öyrədən var.
Aman, ay aman, zalım yar...
B a l a ş ( gəlir). Sevil, ay qız, Sevil!
S e v i l ( gəlir). Balaş, sənsən, bəs haçan keçdin ki, mən səni görmədim?
Boynum sınsın, hələ səhərdən gözüm pəncərədədir ki, birdən keçərsən, görmərəm.
Tez ol, soyun, acından öldün, dünəndən yəqin ki, bir şey yeməmişsən, tez ol
görüm, çıxar bunu.
B a l a ş. Bircə dayan, dəymə, soyunmağa vaxtım yoxdur; sənə demişdim
qonağım gələcək.
S e v i l. Sən bircə otur, bir az çörək ye, acından ürəyin getdi. Mən də acam, bir
yerdə yeyərik. Qonaq da gəlsə, hər şey hazırdır: ətdir aldırmışam, hər şey evdə, nə
deyərsən elərəm.
B a l a ş. Odur də, deyirəm mənim həyatım zəhərlidir. Deyirlər belə. Dilimdə
söz tapşırmışam, gecə yarıdan keçmişdir, indi deyir nə desən elərəm.
S e v i l. Axı bilmirdim ki, yəqin qonaq gələcək.
B a l a ş. Yaxşı, yaxşı, bəsdir... Səndən ki, adam olmayacaqdır. Daha kimi
gözləyirsən, tez ol da, tez evi yığışdır, ocağı qala! Heç bilmirəm şeyləri kim
daşısın, qonaqların yanında kim otursun?
15
S e v i l. Mən bacarmaram? Balaş! Təzə örpəyim vardır, istəyirsən örtüm,
xörəyi mən verim.
B a l a ş. Bircə, yox, sən ortadan qapını bağla, heç bir tərəfdə görünmə; kişi
üçün də bu dal otaqda yer sal, tez yatsın, çul-çuxası ilə həyətə-zada çıxar, biabır
olarıq.
S e v i l. Yaxşı, onda özün oturarsan qonaqların yanında.
B a l a ş. Olmaz da, olmaz; yenə təkcə kişilər gəlsə idi, dərd yarı idi, arvad
olacaqdır, gərəkməz ki, bizim evdən bir arvad olsun, stolu döşəsin?
S e v i l. Balaş, bu şəkildəki arvad da gələcək?
B a l a ş. Əsli hələ o gələcəkdir; gələndə nə olar ki?
S e v i l. Heç bir şey, soruşuram da. O da kişilər ilə bir yerdə oturacaq?
B a l a ş. Kişilər ilə bir yerdə oturmayıb daha gəlib səninlə bir yerdə düşbərə
bükməyəcək ki?
S e v i l. Balaş! Nə üçün sən məni həmişə adam arasına qoymursan, özünlə bir
yerə aparmırsan? Mən başqa arvadlardan, hələ bu şəkildəki arvaddan çirkinəmmi?
B a l a ş. A qız, daha mənə “vəzzariyyat” oxuma, mən indi böyük cəmiyyət
adamıyam, doktorlar, ədiblər, filosoflar ilə oturub-dururam.
S e v i l. Balaş! Yenə pristavın qohumu sənin üçün ayağa durur?
B a l a ş. Axı bu paltar ilə, bu başmaq, corab ilə səni hara çıxara bilərəm?
S e v i l. Nə üçün? Sən də mənim üçün yaxşı paltar al...
B a l a ş. Axı, sən özün adam arasına çıxarılmalı deyilsən; sən Allahın boş bir
yerişini yeriyə bilmirsən; danışanda dilin dolaşır; bir süfrə düzəltməyi bilmirsən;
danışanda dilin dolaşır; bir süfrə düzəltməyi bilmirsən; Allahın bir portağalını soya
bilmirsən; bu sayaqla mən səni hara çıxara bilərəm ki, dəvə zərgər dükanına düşən
kimi, qab-qacağı qırasan?
S e v i l. Süfrə döşəmək, portağal soymaq bir şey deyil ki; mən saatda yüz
adamın xörəyini bişirərəm, süfrəsini döşəyərəm, hələ qovun-qarpızını da soyaram.
B a l a ş. Ah, mən səni qiyamətə kimi başa sala bilməyəcəyəm. Doğrudur, sən
bizim arvadlar üçün, kətti-küttülər üçün bacarırsan,ancaq, o cəmiyyətdə ki, indi
mən dolaşıram, orada sən yaramazsan; orada bir portağal soymağın min cür şəkli
vardır; bir dəsmalı min cür bü-
Dostları ilə paylaş: |