22
elektron metodiki vəsaitlər, məlumat-sorğu sistemləri, inkişafetdirici oyunlar, elektron
testlər və s. yerləşdirilməlidir. Hər bir fənn üzrə portalda bölmələr yaradılmalıdır[13,
s.3-5].
2.
KT-də n istifadə üçün tə hsil sistemi kadrlarının hazırlanması və
tə kmilləş dirilmə si
KT-nin təhsil sisteminə daxil olması, tədris prosesinin informasiyalaşdırılması
bütün təhsil işçilərindən yeni bacarıq və vərdişlərə yiyələnməyi tələb edir. Təhsil
sistemi işçilərinin KT üzrə hazırlığı və təkmilləşdirilməsi aşağıdakıları özündə
birləşdirir:
ümumtəhsil məktəblərində pedaqoji kadrların hazırlanmasının, təhsilin informasiya-
laşdırılması konsepsiyası nəzərə alınmaqla yenidən qurulması;
təhsil işçilərinin KT sahəsində bilik və bacarıqlarının təkmilləşdirilməsi üçün
idarəetmə və metodiki sisteminin yaradılması. Müxtəlif kateqoriyalı təhsil işçilərinin
KT savadının artırılması üçün müvafiq proqramlara cəlb edilməsi.Müəllimlərə yalnız
KT avadanlıqlarından istifadə qaydaları deyil,həmçinin onların tədris prosesinə
inteqrasiya etməsi üçün praktik vərdişlər də verilməlidir;
informatika müəllimlərinin öz məktəblərində digər fənn müəllimləri üçün
kompüter savadlılığının artırılması məqsədilə kursların keçirməsinin təşkil edilməsi;
KT-dən istifadə edən fənn müəllimlərinin və informatika müəllimlərinin
qiymətləndirilməsi üçün motivasiyası sisteminin hazırlanması;
informatika müəllimlərinin təkmilləşdirilməsinin daha sürətlə aparılması və
onlardan təkmilləşmə prosesində trener kimi istifadə;
regionlarda təhsil işçilərinin KT üzrə hazırlanması və təkmilləşdirilməsi üçün
müvafiq qurumların yaradılması və onların təkmilləşdirilməsi prosesində müntəzəm-
liyin və sistemliliyin təmin olunması;
3.
Təhsil müəssisələrinin KT avadanlığı və nternet resursları ilə təminatı,servis
infrastrukturunun yaradılması
Təhsil müəssisəsinin KT avadanlığı ilə təminatı və onların tədris prosesinə
inteqrasiyası vahid təhsil-informasiya sisteminin yaradılmasına xidmət edir.Təhsil
23
müəssisələrinin KT avadanlığı və internet resursları ilə təminolunma prosesi aşağı-
dakıları nəzərdə tutur:
kompüter sinifləri, KT avadanlığı (printer, skaner, rəqəmsal kamera, proyektor və
s.),internet və effektivliyin artırılmasına xidmət edən digər vasitələrlə təminat;
təhsilin idarə edilməsi prosesinin avtomatlaşdırılması üçün avadanlıq,proqram
təminatı və təhsil sahəsinin bütün istiqamətləri üzrə proqram-metodiki təminat;
təhsil müəssisəsindəki bütün kompüterlərin şəbəkəyə qoşulması və mövcud
avadanlığın proqram-texniki xidmət infrastrukturunun yaradılması;
təhsil portalının hazırlanması,məktəblərin və təhsil şöbələrinin internet resurslarının
yaradılması,elektron tədris vəsaitlərinin şəbəkə variantlarının işlənməsi və istifadə
üçün yerləşdirilməsi, nternet/ ntranet bağlantısının təşkili və s.
Müxtəlif fənlərin tədrisinin gerçəkləşməsi üçün nəzərdə tutulan kompüter sinifləri
məktəbin özəyinə çevrilməlidir. Odur ki, müxtəlif fənlərin tədrisində KT-dən daimi
olaraq və səmərəli istifadə üçün məktəblər lazımi sayda kompüter sinifləri ilə təchiz
olunmalıdır.Kompüter siniflərindən maksimum istifadə üçün şərait yaradılmalı,
dərsdənkənar vaxtlarda onların imkanlarından səmərəli istifadə mexanizmi hazırlan-
malıdır.
Məktəblərə KT avadanlığının kütləvi şəkildə verilməsi və təhsil müəssisələrinin
infrastrukturu servis xidmətinin qurulmasını zəruri edir.Texniki xidmət işi
avadanlığın əsaslı təmirini və informasiya-metodiki köməyin göstərilməsini əhatə
etməlidir.Bunun üçün isə bütün ölkədə servis xidmətinin təşkilati strukturu
formalaşmalı, texniki dəstək üzrə texniki-normativ və metodiki təminat yaradılmalı,
bütün səviyyələrdə servis xidmətinin təşkili üçün kadrlar hazırlanmalı, maddi-texniki
baza və “qaynar xətt” sistemi yaradılmalıdır.
4.
Təhsilin informasiyalaşdırılmasında təhlükəsizliyin təmin olunması və hüquqi
normativ bazanın yaradılması
KT-nin sürətli inkişafı yeni imkanlar yaratmaqla yanaşı bir sıra problemlər də
gətirir. Təhsil sistemində bu, daha çox özünü şagirdlərin informasiya təhlükəsizliyinin
təmin olunması zamanı biruzə verir. Yeni informasiya mənbələrinə daxil olan uşaqlar
24
psixoloji,fiziki,sosial,mədəni və s. təsirlərə məruz qalırlar.Bundan başqa, ziyanlı təsirə
malik olan informasiyalardan nəzarətsiz istifadənin təsirləri də nəzərə alınmalıdır.
Bütün bu təsirlərin aradan qaldırılması üçün aşağıdakılar gerçəkləşdirilməlidir:
informasiya təhlükəsizliyi təhsilin informasiyalaşdırılması üzrə bütün elmi-texniki
proqramlarda və layihələrdə nəzərə alınmalı, təhlükəsizliyinin bütün istiqamətləri
üzrə lazımi sənədlər hazırlanmalıdır;
KT-dən istifadə ilə bağlı təhlükəsizlik məsələləri müəllimlərə, valideynlərə, təhsil
sisteminin rəhbərlərinə catdırılmalı, şagirdlərdə müəllif hüququna qarşı hörmət hissi
aşılanmalıdır;
KT-nin şagirdlərə təsirləri ilə bağlı mövcud xarici təcrübə öyrənilməli və müvafiq
tədqiqatlar aparılmalıdır.
Təhsilin informasiyalaşdırılması sahəsi üzrə mövcud təhsil qanunvericiliyində
KT-nin tətbiqi ilə bağlı tədris və təhsil prosesinin bütün sahələrində yaranan
münasibətlərin tənzimlənməsi üçün hüquqi normativ baza yaradılmalıdır. KT-nin
tətbiqi ilə bağlı təhsil standartlarının təkmilləşdirilməli, müxtəlif fənlərin tədrisində
KT-nin tətbiqinə yönəlmiş müddəaların öz əksini tapmalı, məktəblərə verilən
kompüter siniflərinə, KT avadanlığına və proqram texniki-təminatına qoyulan tələblər
hazırlanmalı,onlardan istifadə üzrə yeni sanitar-gigiyenik qaydalar və normalar təsis
edilməlidir.Təhsilin informasiyalaşdırılmasının tədqiq edilməsi üçün monitorinq
sisteminin və onun elmi-metodiki təminatı hazırlanmalıdır.
5.
Təhsilin informasiyalaşdırılmasının elmi və tədris-metodiki təminatı
Təhsildə KT=nin tətbiqinin inkişaf tendensiyası analiz edilməli və dünya
təcrübəsi öyrənilməlidir. Bu sahədə aparılan tədqiqatlar informasiya cəmiyyətinin
formalaşma istiqamətlərini və sosial-iqtisadi proseslərin qanunauyğunluqlarını
öyrənməyə şərait yaradır.Müasir KT-dən daha effektiv istifadə edilməsinin nəzəri və
metodoloji aspektlərini həll etməyə imkan verir.
KT-nin təhsildə tətbiqinin nəzəri-metodoloji və tətbiqi aspektlərinin hazırlanması
aşağıdakıları nəzərdə tutur:
Dostları ilə paylaş: |