Microsoft Word Dizayn?n ?saslar? cavab az doc
Yüklə 221,25 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 9. 1925-1932-ci ill ərind ə Bauhauz Dessauda 1925-1932-ci ill ər Bauhauz Dessamda
- 10.Bauhauz əs ərl ərinin memarlıq v ə dizayn sah əl əri
- 11. Düzgün obyektl ərin t əşkil etm ə xüsusiyy ətl əri
- 12. Dizaynda konstruksiyaların çox funksiyalılı ğı
6
Müharibədən sonrakı cətinliklərə baxmayaraq yeni tipli məktəbin yaradılması Biz bir yerdə, hər şeyi vahid obrazda birləşən gələcəyin yeni binasını yaradıb ucaltmalıyıq. Bu proqrama əsasən, müharibədən sonrakı çətinliklərə baxmayaraq yeni tipli məktəbin yaradılmasına başlandı. Müvafiq pedaqoji kadrlar dəvət olundu, emalatxanalar yaradıldı və tədris proqramları inkişaf etməyə başladılar. lk illər pedaqoji və təsviri axtarışlar və təcrübələr ili oldular. Bauhauzda tədris, hazırlıq kursundan başlayırdı. Burada tələbələrə material, forma, rənglə işləməyi öyrədirdilər. Bu hazırlıq kursu hamı üçün məcburi idi və yalnız onun müvəffəqiyyətlə bitirənlər mebel, keramika, metal, tekstil, divar təsviri, səhnə dekorasiyası, qrafik və foto incəsənətinin emalatxanalarında xüsusi fənlərin tədrisinə başlayırdılar. Hazırlıq kursunu Valter Qropius, gənc rəssam ohanes ttenə həvalə etmişdi. Vyanadakı pedaqoji fəaliyyəti dövründə tteün rəng, məkan və kompozisiyanın dərketmə sahəsində tamamilə yeni üsul yaratmışdı. Bu qeyri-adi üsul, Buahauzun mövcud olduğu dövrdə meşşanları qəzəbləndirirdi. ttenlə bərabər, Bauhauzda alman heykəltəraş Gerhara Marks və Layonel Fayningerd işləyirdilər. 1921-ci ildə bu qrupa rəssam Paul kecyedə qoşuldu. 1921-ci ildə öncə Oskar Şlemmer. Sonra 1922-ci ildə Vasili kadinski, 1923-cü ildə isə Moqoli-Nad kimi bir çoxları abstroksionist qruplaşmalardan Bauhauza qoşulurdular. Bu rəssamların əməkdaşlığı mücərrəd (asbtrakt) incəsənətə güclü meyllə ifadə edilir və Bauhauzun keçdiyi inkişaf mərhələlərini əks etdirir.
Bauhauz mədəni ənənələri ilə məşhur olan Vaymardan, gənc aviasiya və kimya sənayeli Dessyanya 1925-ci ilin baharında köçürülürdü. Burada, Valter Qropius Banhauzun yeni iqamətganı layihələndirməyə imkan tapdı. Bauhauzun kompelsinin tikinti proqramın əsas bina Bauhauzun və müəllimlərin emalatxanalı evlərinin ucaldılması daxil idi. 7
Əsas bina müxtəlif təbəqələrdə bir-birinə kəsən istehsal emalatxanalı tədris auditoriyalı, inzibati məkanlı Г-şəkilli korpuslar olan kompozisiyadan ibarət idi. nzibati tədris korpusları internatın altı mərtəbəli bloku ilə birmərtəbəli cinahla birləşdirilirdi. Birləşdirici cinahda iclas zalı, yeməkxana, səhnə yerləşdirdi və bu məkanların hamısını birləşdirdikdə zal yaranırdı. Buraya məktəbin əsas vestibulundan daxil olmaq olurdu. Keçid və dayaqlar kompleksə xəfiflik və səlislik verirdi, şüşə divarlar isə bunu daha da gücləndirirdilər. Məktəbin şəxsi binasının tikilişindən sonra, burada əlverişli iş şəraiti yaranırdı. Valter Qropiusun layihəsi əsasında tikilən yeni bina 4 dekabr 1926-cı ildə minlərlə qonağın-tanınmış siyasətçilərin, alman və xarici memarların, rəssam və alimlərin iştirakı ilə təntənəli sürətdə açıldı. Sonralar Qropius qeyd edirdi ki, Dessanda Bauhauzun inkişafında Vaymar planları gücləndi və onların sosial əhəmiyyəti üzə çıxdı. Onlar öz tamamlığını çox şeydə tapdı. Pedaqoji sistemin gələcək təşəkkülü və formayaratmanın inkişafı baş verdi. Sənaye istehsalına müraciət, tədris kurslarında daha da aydın ifadə olundu. Yeni tədris profili- sənaye formayaratması tərtib olundu. Bu dövr eləcədə sənaye ilə daha da yaxın əlaqəsi ilə də səciyyələndirilir. Sənaye ilə iş birliyi, onunla ifadə olunurdu ki, yeni məktəb sənayeyə istehsal üçün nümunələr verirdi: işıqlandırıcı armatur, xalçalar, parçalar və polad borulardan hazırlanmış məşhur mebellər.
Yeni tədris profili-sənaye formayaratması tərtib olundu. Bu dövr eləcədə sənaye ilə daha da yaxın əlaqəsi ilə də səciyyələndirilir. Sənaye ilə iş birliyi, onunla ifadə olunurdu ki, yeni məktəb sənayeyə istehsal üçün nümunələr verirdi: işıqlandırıcı armatur, xalçalar, parçalar və polad borulardan hazırlanmış məşhur mebellər. Bauhauzun əsərlərinin memarlıq və dizayn sahəsində ən məşhur əsərlərindən- Vaymardakı “Am Xorn” evi; Bauhauzun binası; bir sıra yaşayış evləri, əmək birjası və Dessandakı Torten qəsəbəsi-memarlıqda funksionalizimin klassik nümunələridirlər; memarlıq və interyer sintezi ilə layihələnmir. O.Şlemmerin modernist heykəltəraşla kompozisiyaları vəV.Kandinskinin abstrakt (mücərrəd) rəsmi, bu gündə müasir olan T.Boqler və M.Brandtın metal və keramikadan hazırlanmış qabları. V.Vangelfeldin masa
8
lampası, Y.Xartviqin Bauhauz-şahmatlar, bu günədək istehsal olunan və müasir ofis inrteryerlərində prestiji olan, M.Broyerə məxsus olan nikellənmiş polad borulardan hazırlanan “Vasiliy” kreslosu, bütün dünyada dizayn şedevri kimi məşhurdur.
Dizaynda formanın təşkili mühüm yer tutur.Çox hallarda bu anlayış, “Dizayn” anlayışının sinonimi olur. Təsadüfi deyil ki, bizim ölkəmizdə dizayner bir çox illər konstruktorrəssam adlanırdı.Bununla bərabər, dizaynda təşkil etmənin öz xüsusiyyətləri var. Bu gün insan fəaliyyətinin hər hansı bir sferasını dizayner təsəvvür etmək çətindir. Mebeldən, geyim modellərindən başlayaraq, müasir avtomobil və kosmik gəminin konstruksiyasına kimi hər şey, dizayner əməyinin məhsuludur. Dizaynerin istehsalın texnologiyasından və istifadə edilən materiallardan, məmulatın funksional təyinatından, bədii ideya və müasir texniki imkanlardan asılı olaraq, konstruktiv həllərin geniş spektrini tələb edir. Bu da, dizaynı, məsələn tikilinin zahiri görünüşünün forma zənginliyinə sadəcə bir neçə konstruktiv sxemlərin təşkil etdiyi və indiyə qədər də ənənəvi tikinti materiallarından, konstruksiyalardan və texnologiyalardan istifadə olunan, memarlıqdan seçir. Və “Memarlıq-daşda donan musiqidir” zərbi –məsəli indiyə qədər aktualdır, çünki memarın işlədiyi material əsasən təbii yaxud süni daşdır. Bu gün dizayner müxtəlif materiallarla istər ənənəvi ağac, dəri, şüşə, keramika, istərsə də yeni olan plastmaslar, kompozitlər, ərinmiş metallarla işləyir.Bununla bərabər materialların palitrası daima genişlənir: istehsalda dahada gigiyenik ekoloji, əlverişli və texnoloji olan yeni materialalrın axtarışı və mənimsənməsi gedir.
Dizaynda konstruksiya adətən məmulatın lazımı möhkəmliyini, sərtliyini və davamlılığını təmin edəcək, bir neçə funksiyanı birdən yerinə yetiri.memarlıqda, konstruksiyalar aprıcı, diafraqmanın sərtliyi, mühafizə edənlər və s. bölünürlər. Bu qruplardan hər biri müəyyən konstruktiv funksiyasını yerinə yetirərək, xüsusi texnologiyaya malikdir və müvafiq tikinti materiallarından hazırlanır. Bununla bərabər Yüklə 221,25 Kb. Dostları ilə paylaş:
|