Microsoft Word dr. Abdulkadir turgut tez doc

 

32

distress varlığı ve serviksin durumuna göre karar verilir. Serviksin uygun olduğu 

durumlarda, çocuk kalp sesleri ve uterus aktivitesinin sürekli takibi ile, 

indüksiyon denenmelidir. 

 

          Ağır preeklampsi bir sezeryan endikasyonu değildir. Ancak serviksin 

uygun olmadığı koşullarda doğum çoğunlukla sezeryan ile gerçekleşmektedir. 

Ağır preeklamptik gebeler; anestezik yaklaşım, özel bilgi birikimi ve deneyim 

gerektiren bir durumdur. Bu konuda deneyimli ve özelleşmiş anestezi doktorları 

tarafından uygulanmalıdır. 

 

 

AĞIR PREEKLAMPSİDE AGRESİF VEYA KONSERVATİF YAKLAŞIM: 

 

          Ağır preeklampsinin kesin tedavisi doğumdur. Anne hayatını tehdit eden 

bir hastalık olduğundan genel yaklaşım gebelik haftasını dikkate almaksızın 

maternal endikasyon ile gebeliğin sonlandırılmasıdır. Ancak erken gebelik 

haftalarında (32. gebelik haftasından önce) fetusa zaman kazandırmaya yönelik 

konservatif yaklaşım literatürde tartışılmaktadır. Konservatif yaklaşım ile agresif 

yaklaşımı kıyaslayan ve kanıta dayalı bir sonuca ulaşılmasını sağlayacak yeterli 

veri yoktur. Ülkemiz şartlarında çok iyi seçilmiş ve uygun takip ve yenidoğan 

koşulları mevcut olgular dışında ağır preeklamptik olgulara agresif yaklaşım 

önerilmektedir. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

33

Konservatif yaklaşımda bulunulan ağır preeklamptik  olgularda 

 doğum endikasyonları: 

 

Fetal endikasyonlar: 

 

  - 33-34 gebelik haftasından büyük olması 

  - Fetal distress 

  - Ağır oligohidroamnios 

  - Erken membran rüptürü 

 

Maternal endikasyonlar: 

 

  - Erken doğum tehdidi 

  - Tedavi ile kontrol edilemeyen hipertansiyon 

  - Pulmoner ödem 

  - Böbrek yetmezliği 

        - Tedavi ile düzelmeyen oligüri 

  - Trombositopeni 

  - Serebral ve vizüel bulgular 

  - Annenin isteği 

 

 

  

EKLAMPSİ YÖNETİMİ (62) 

    

Eklampsi, gebeliğin yaşamı tehdit eden bir komplikasyonudur. Maternal 

mortalitenin önemli nedenlerinden biridir. Beyin kanaması, pulmoner ödem, 

renal, hepatik ve solunum yetmezliği başlıca ölüm nedenleridir. Maternal ve 

fetal morbidite ve mortaliteyi en aza indirebilmek için acil tedaviyi gerektirir. 

 

    ♦ Maternal vital foksiyonların desteklenmesi: İvedilikle yapılması gereken 

hastanın nöbet anında kendine zarar vermesini önleyici tedbirlerin alınması ve 

---

 

34

solunum yolunun açık tutulmasıdır. Bu amaçla nöbet sırasında dilini ısırmaması 

için ‘airway’, tahta spatül veya sert kauçuk dişler arasına yerleştirilir. Kafa ve 

etraf travmalarını önleyici tedbirler alınır. Yeterli maternal oksijenizasyon 

sağlanır. Tükürük ve kusmukların havayollarına aspirasyonunu önlemek için 

yana yatırılır, ağızda biriken köpüklü ve kanlı salgılar sonda ile temizlenir, 

gerekirse nazotrakeal sonda ile aspirasyon yapılır. Ayrıca hastaya hemen bir 

damar yolu açılmalı ve kalıcı idrar sondası takılmalıdır. 

 

    ♦ Konvulsiyonların kontrol altına alınıp tekrarının önlenmesi: 

Konvulsiyonların durdurulması ve tekrarının önlenmesinde ilk tercih ilaç 

MgSO4’dır.  İntramüsküler enjeksiyonlar ağrılı ve %0.5 oranında abse 

oluşumuna neden olabileceğinden intravenöz yol tercih edilmelidir. Tekrarlayan 

ataklarda 2 gr bolus MgSO4 yapılmalıdır. Mg tedavisine rağmen ataklar kontrol 

altına alınamıyorsa, diazem (10 mg iv) veya thiopentone (50 mg iv)  denenebilir 

ve son çare olarak genel aneztezi ve entübasyon uygulanabilir. 

 

   ♦ Hipertansiyonun kontrol altında tutulması: Akut antihipertansif tedavi ile 

ağır hipertansiyonun kontrol altına alınması gerekir. Antihipertansif ilaç 

kullanımında ilaçlar arasında belirgin bir üstünlük gösterilememiştir. Seçim 

klinisyenin tecrübe ve kullanım yatkınlığına bağlıdır. 

 

   ♦ Sıvı tedavisi: Plazma hacim genişleticilerin yararı konusunda yeterli kanıt 

yoktur. Kristalloidler, 85 ml/saat veya saatlik idrar miktarı en az 30 ml olacak 

şekilde verilmelidir.  

     

   ♦ Maternal hipoksinin düzeltilmesi: Maternal konvulsiyonların kontrolünden 

sonra arteriyel kan gazlarına bakarak maternal hipoksemi ve/veya asideminin 

varlığı kontrol edilmelidir. Tekrarlayan konvulsiyonlar, aspirasyon, kullanılan 

antikonvulsif ilaçların solunum depresyonu yapıcı etkileriyle maternal hipoksemi 

ve/veya asidemi gelişebilir. Özellikle myokard üzerinde depresif etkiye sahip 

anestezik ilaçların kullanımından önce, maternal hipoksemi ve veya asideminin 

düzeltilmesi gerekir. 

---

 

35

 

    ♦ Tetkikler:  Eklampsi pek çok organ ve sistemi etkileyen bir hastalıktır. 

Hemoglobin, trombosit sayısı, transaminazlar, üre, kreatinin ve oksijen 

satürasyonu sık kontrol edilmelidir. Fokal nörolojik defisit veya uzun süreli koma 

olgularında beyin MRI ya da BT çekilmesinde yarar vardır. 

 

    ♦ Doğum:  Eklampsinin kesin tedavisi doğumdur. Fetusun gelişimi için 

gebeliğin uzatılmasında yarar yoktur. Ancak öncelikle gebenin genel 

durumunun düzeltilmesi gerekir. Konvulsiyonlar ve hipertansiyon kontrol altına 

alınmalı, hipoksi düzeltilmelidir.  

 

          Vaginal  doğum tercih edilen doğum  şeklidir. Ancak serviksin uygun 

olmadığı koşullarda genellikle sezeryan uygulanmaktadır. Doğum sonrası da en 

az 24 saat yoğun takip devam etmelidir. Eklampside tercih edilecek anestezi 

epidural anestezi olmalıdır ve bu konuda deneyimli anestezistlerce 

uygulanmalıdır. Eklampsi maternal ve fetal morbidite ve mortalitenin en önde 

gelen nedenidir. Her zaman önlenebilir bir olgu değildir. Uygun şartlara sahip 

merkezlerde hospitalize edilerek, konvulsiyonların önlenmesi, kan basıncının 

kontrol altına alınması, hipoksinin önlenmesi ve uygun zamanda doğumun 

gerçekleştirilmesi ile en iyi yaklaşım sağlanabilir. 

 

 

 

 

 

                           

 

 

 

---