Microsoft Word Ернинг геологик эволюцияси Мухаммадова Наргиза
Хаин В.Е. Божко Н.А. Историческая геотектоника. Докембрий. М.: Недра 1988, с 382
Yüklə 1,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ILOVALAR 59 1-ilova Geoxronologiya jadvali (Fanerozoy)
- 2-ilova Geoxronologiya jadvali (Kriptozoy)
- 3-ilova Xalqaro geoxronologik jadval ( Xalqaro stratigrafiya komissiyasining 2016-yil ma’lumotlari asosida tuzilgan ). Eonlar, yil
21. Хаин В.Е. Божко Н.А. Историческая геотектоника. Докембрий. М.: Недра 1988, с 382. 22. Хаин В.Е. Сеславинский К.Б. Историческая геотектоника. Палеозой. М.: Недра 1991, с 480. 23. Хаин В.Е. Балуховский А.Н. Историческая геотектоника. Мезозой и кайназой. М.: Авшар 1993, с 452. 24. Қурбонов А.С. Геология. T.: Ўқитувчи, 1992, – 208 б. Internet saytlari 25. http.// www.ru.wikipedia.org 26. http.// www.geology.com/ 57 27. www.Ziyo.net 28. http.// www.dsc.earthquake.usgs.gov 58 ILOVALAR 59 1-ilova Geoxronologiya jadvali (Fanerozoy) (G. P. Gorshkov, Yu. A. Kosigin bo`yicha qo`shimchalar bilan 1970 — 1980 yy.) G r u p p aga c h a b o` lga i vaq t Er al a r (gr u p p a) n omi B e lg is i D avr la r (s is te ma) n o mi B e lg is i Ep oxa (as r ) n o mi B e lg is i O r gan ik d u n yos i D avom e tgan vaq ti m ln . yi l (h ar s is te mag a) Tog` b u rmal an is h ts ik li F ane roz oy K aynoz oy KZ Antropo gen (to`rtlam chi) Q Hozirgi zamon Q 4 Bu davr boshlarida Yerda odam paydo bo`ladi. 1,5-2 Yuqori antropogen Q O`rta antropogen Q 2 Hozirgi zamon o`simlik va hayvonot dunyosi tar.aqqiy etadi. A lp bur m al ani sh i Quyi antropogen Q 1 Sut emizuvchilar, qush, baliq va hasharotlar rivojlanadi. 6 — 7 10 — 12 Neogen N Pliotsen Miotsen N 2 N 1 O`simliklardan yopiq urug`lilar, hozirgi zamondagiga yaqin hay- vonlar kelib chiqadi va rivojlanadi. Odamsimon maymunlar umurtqasizlardan—plastinka jabralilar, qorinoyoqlilar rivojlanadi. Oligotsen Rz Sodda sut emizuvchilar rivojlanadi va neogenga yaqinlashganda o`zgaradi. 11 F ane roz oy M ez oz oy MZ Paleo- gen R Eotsen Paleotsen R 2 R 1 Umurtqasizlardan foraminiferlar, nummulitlar, plastinka jabralilar, mollyuskalar, qorinoyoqlilar va boshqalar dengizda yaxshi tag eaqqiy etadi. 23 7 A lp bur m al ani s hi Bo`r K Yuqori bo`r Quyi bo`r K 2 K 1 Yopiq urug`lilar paydo bo`ladi. Davrning ikkinchi yarmida sudraluvchilarning bir qismi ammonit va bellemenitlar hammasi o`ladi. 65-70 K im m er iy Yura J Yuqori yura O`rta yura Quyi yura J 3 J 2 J 1 Bu davrlarda sudralib yuruvchilar, suvda ammonit va bellemenitlar rivojlanadi. Ginkolar o`sadi. 58—65 Trias T Yuqori trias O`rta trias Quyi trias T 2 T 1 Sudralib yuruvchilar taraqqiy etadi. Suvda va quruqlikda qushlar paydo bo`ladi. Sut emizuvchilarning birinchi namunasi paydo-bo`ladi. 45 60 Perm P Yuqori perm R 2 Toshko`mir davridagi o`simliklar o`rnini tsikodalar egallaydi. 45 F ane roz oy P al eoz oy PZ Sudralib yuruvchilar rivojlanadi Quyi perm P 1 Umurtqasizlardan —ammonidlar (seratstlar, braxiopodalar) taraqqiy etadi. Tosh- ko`mir S Yuqori toshko`mir S 3 Tez o`suvchi serbargli daraxtsimon o`simliklar. Plaunlardan lepidodendronlar va sigillar, bo`g`imlilar—kalamitlar, kordaitlar rivojlanadi. 55—75 O`rta toshko`mir S 2 Suvda, quruqda yashovchilar rivojlanadi. Hasharotlar paydo bo`ladi. Quyi toshko`mir C 1 Umurtqasizlardan: braxiopodalar, foraminiferlar, goniatitlar va ignatanlilar rivojlanadi. Devon D Yuqori devon D 3 Psilofitlar hukmronlik qilgan. Paporotniklarning qadimgi avlodi paydo bo`lgan. 50—70 O`rta devn D 2 Qalqonli baliqlar yashaydi. Suvda, quruqda yashovchi stegotsefal paydo bo`lgan. Fane rozo y Paleo zoy Quyi devon D 1 Umurtqasizlardan braxiopodalar, marjonlilar, boshoyoqlilar, mollyuska, goniatitlar yashaydi. Silur S Yuqori silur S 2 Psilofitlarning rivojlanishi davom etgan. Quyi silur S 1 Umurtqasizlardan yangi gruppa boshoyoqlilar, mollyuska, braxiopodalar va kovak ichaklilar, bo`g`in oyoqlilar behisob yashagan. 30—35 K al edon Ordovik O Yuqori ordovik O 3 Qalqonli baliqlarning birinchi namunasi paydo bo`lgan. 60 O`rta ordovik O 2 Quyi ordovik O 1 Kembriy Yuqori kembriy 3 Suv o`simliklari bakteriyalar ko`paygan va rivojlangan. 70 O`rta kembriy 2 Quruqlikda o`suvchi eng oddiy o`simliklar—psilofit- lar paydo bo`lgan. Quyi kembriy 1 Umurtqasizlardan trilobitlar (bo`g`imoyoqlilar) va arxeotsiatlar yashagan. 61 2-ilova Geoxronologiya jadvali (Kriptozoy) (G. P. Gorshkov, Yu. A. Kosigin bo`yicha qo`shimchalar bilan 1970 — 1980 yy.) Gruppa gacha bo`lgai vaqt Eralar (gruppa ) nomi Belgi si Davrlar (sistema) nomi Belgisi Organik dunyosi Davom etgan vaqti mln. yil (har sistemaga) Tog` burmalanish sikli K ri pt oz oy P rot er oz oy P R ( P t) yuqor i P R 3 ( hba tq) Vend V 100±50 Zend. Grodski qavati yuqori o`rta quyi R 3 R 2 R 1 Suv o`tlar va bakteriyalar. Umurtqasizlar qoldig`i yomon saqlangan. 350±50 200±50 500± Baykal (Kadom) burmalanishi Daleland Iotniy Got o`rta proterozoy PR 2 300±100 Yuqori Kareliya, Xogland, Yatuliy, Intulid quyi proterozoy PR 1 600±100 Quyi Qareliya Azov - Volin Saksagoniya K at ar xe y ar xe y A R (A ) yuqori o`rta quyi AR 3 AR 2 AR 1 Ibtidoiy hayvon qoldiqlarining izi bo`lgan. 800±200 Belomor Dnepr Bug Umum qabul qilingan sistema yo`q 1000 dan ko`p Saami tog` burmalanish va magmatik sikl 62 3-ilova Xalqaro geoxronologik jadval ( Xalqaro stratigrafiya komissiyasining 2016-yil ma’lumotlari asosida tuzilgan ). Eonlar, yil Eralar, davom etishi mln yil Davrlar, belgisi/ davom etishi Tog` burmala- nishlari Ko’tarilgan tog`lar va o’lkalar Fanerozoy, 541 mln Kayno- zoy, KZ 66 mln A n t r o p o g e n (to‘rtlamchi), Q 2,5 mln yil Alp Alp, Bolqon, Karpat, Kavkaz, Pomir, Himolay, Kamchatka tog‘lari, And, Kordilyeraning g‘arbiy tizmalari, O‘rta dengiz sohillari, Pont, Kuril, Yaponiya, Filippin, Malak ka orol lari, Yangi Zelandiya, Yangi Gvineya orollari, Antarktida yarimoroli hu dudlari. Neogen, N 20,5 mln yil Paleogen, . 43 mln yil Mezo- zoy, MZ 186 mln Bo‘r, K 79 mln yil Mezozoy (Kimmeriy, Laramiy, Nevadiy) Kordilyeraning shimoliy tizmalari, Uzoq Sharq, Hindi xitoy, Malakka yarim orolari, Yava orolining shimoli, Kalimantan oroli ning janubi. Yura, J 56 mln yil Trias, T 51 mln Paleo- zoy, PZ 289 mln Perm, P 47 mln yil Gersin Ural, Oltoy, Tyanshan, G‘arbiy Yevropa, Appalachi, Sharqiy Avstraliya, Kap tog‘lari, Shimoliy Afrika, Janubiy Amerikaning Patagoniya o‘lkasi. Toshko‘mir, C 60 mln yil Devon, D 61 mln yil Silur, S 24 mln yil Kaledon Nyufaundlend yarimoroli, Kanada Arktika arxipelagi, Sharqiy va G‘arbiy Sayan, Qozog‘iston past Ordovik, O 42 mln yil 63 tog‘lari. Kembriy, Km 55 mln yil Proterozoy PR 2,0 mlrd Neoproterozoy erasi Baykal Baykalbo‘yi va Baykalorti tizmalari, Braziliya yassi tog‘ligi, Koreya yarimorolidagi ba’zi tog‘lar, Janubiy Afrika. Mezoproterozoy erasi Paleoproterozoy erasi Arxey, AR 1,5 mlrd Neoarxey erasi Mezoarxey erasi Paleoarxey erasi Eoarxey erasi Xades, X 0,5-0,6 mlrd Erta imbriy erasi Nektar erasi Havzalar guruhi erasi Sirli (yopiq) erasi 64 4-ilova 13-rasm. Neoproterozoydagi qadimgi Osiyo okeanining qayta tiklanish sxemasi (A.N.Didenko, A.A.Mossakovskiy, S.V.Rujentsev, S.G.Samigin, T.N.Xeraskova). 1—2 — rifey qit’alari, kichik qit’alar va bo’laklar (1 — Lavraziya qatori, 2 —Gondvana qatori), 3 — kengayish o’qi, 4 — subduksiya hududlari, orollar yoyi, 5 — burmalangan o’lkalar (baykalidlar). Yüklə 1,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|